Τα 100 χρόνια κυκλοφορίας συμπληρώνει το 2019 η εφημερίδα «Καθημερινή». Ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Βλάχο και το πρώτο της φύλλο εκδόθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1919 και πέρασε στα χέρια της κόρης του το 1951.
Η εφημερίδα ανέστειλε την κυκλοφορία της την επταετίας της χούντας με την Έλλη Βλάχου να ζει εξόριστη. Το 1987 πέρασε στα χέρια του Γιώργου Κοσκωτά αλλά μετά το σκάνδαλο που ξέσπασε η εφημερίδα πέρασε στα χέρια της οικογένειας Αλαφούζου όπου παραμένει μέχρι και σήμερα.
Όσα είπαν για την «Καθημερινή» άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων:
Ιουλίτα Ηλιοπούλου: Διακρίνει μέσα από την πληθύ το ένα
Από το πρώτο φύλλο μέχρι σήμερα, περνώντας από τις ποικίλες διακυμάνσεις της σύγχρονης ιστορίας, η «Καθημερινή» επέτυχε να εξελιχθεί σ’ ένα μέσον-σύμβολο ελεύθερης σκέψης, πολυσυλλεκτικότητας και δραστικής πρότασης για την επόμενη ημέρα. Με ποιότητα, γνώση και άρτια γλωσσική έκφραση σχολιάζει, προτείνει, αναδεικνύει και, κυρίως, επιτρέπει διαφορετικές αναγνώσεις γεγονότων, πολιτικών συμπεριφορών, καλλιτεχνικών πράξεων, διακρίνοντας μέσα από την πληθύ το ένα, μέσα από το ένα τα πολλά πρόσωπα της ζωής. Εάν η αλήθεια είναι αυτό που κρύβεται στον βυθό, η «Καθημερινή» προσπαθεί με εντιμότητα να το ανιχνεύσει, έχοντας όπλο της την καθαρή κρίση των συνεργατών της, που μπαίνουν στη νέα εκατονταετία με τις ευχές όλων μας.
Κώστας Γαβράς: Ο μπαμπάς μου διάβαζε τον Γ. Βλάχο
Eνα κύριο άρθρο που διάβασα το καλοκαίρι στην «Κ» με τίτλο «Συναίνεση» το βρήκα, όπως έχω ήδη πει, καταπληκτικό. Αποτύπωνε ακριβώς και τον δικό μου προβληματισμό: «Η έκβαση της περιπέτειας των μνημονίων θα ήταν πολύ διαφορετική αν είχε επέλθει στοιχειώδης συνεννόηση όταν διαπιστώθηκε η χρεοκοπία». Το άρθρο αυτό με έφερε πίσω στον πατέρα μου, που διάβαζε πάντα το κύριο άρθρο του Γεωργίου Βλάχου στην «Κ». Ημουν μικρό παιδί και τον θυμάμαι να λέει ότι «όταν θέλω να μάθω τι συμβαίνει διαβάζω Βλάχο». Διαβάζω πάντα, και στο Παρίσι και όταν έρχομαι στην Ελλάδα, διαφορετικές εφημερίδες, για να έχω μια πολύπλευρη εικόνα. Πιστεύω ακράδαντα, για να επιστρέψω στη «συναίνεση», ότι αποτελεί απόλυτη ανάγκη για την ελληνική πραγματικότητα. Και αυτήν την ιδέα θα έπρεπε να προωθούν όλες οι εφημερίδες.
Θανάσης Βαλτινός: Να συνεχίσει το έργο της
Από την καρδιά μου ανεπιφύλακτα εκφράζω ευχές να συνεχίσει η «Καθημερινή» χωρίς προσχήματα και χωρίς ερωτηματικά το έργο της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά και της υπεράσπισης της χώρας, έτσι ακριβώς όπως το κάνει εδώ και εκατό χρόνια τώρα.
Τίτος Πατρίκιος: Μεγάλωσα σε βιβλία και εφημερίδες
Μεγάλωσα σε βιβλία και εφημερίδες. Ο πατέρας μου, εκτός από βιβλία, έπαιρνε κάθε μέρα δύο και τρεις εφημερίδες. Μία από αυτές ήταν η «Καθημερινή». Ακόμη τώρα εξακολουθώ να παίρνω εφημερίδες. Την «Καθημερινή», τα «Νέα», το «Βήμα». Τις παίρνω για να παρακολουθώ τα γεγονότα, να ενημερώνομαι για την κίνηση στον χώρο του πολιτισμού, ειδικότερα του βιβλίου, και να διαβάζω τις κριτικές. Όλοι λέμε ότι η ελευθερία της έκφρασης είναι η βάση της δημοκρατίας. Όμως, ας μην ξεχνάμε ότι το ατράνταχτο θεμέλιο της δημοκρατίας είναι η ελευθερία της έκφρασης των αντίθετων από τις δικές μας απόψεις. Η παρεμπόδιση αυτής της ελευθερίας είναι προμήνυμα μιας δικτατορίας. Αυτό ακριβώς ήταν η πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση με τη βόμβα κατά της «Καθημερινής». Τώρα που συμπληρώνει τα 100 χρόνια ζωής, ελπίζω και εύχομαι η «Καθημερινή» να έχει άλλα τόσα χρόνια ζωής. Και φυσικά ο ηλεκτρονικός Τύπος να μην καταβροχθίσει τελείως τον έντυπο Τύπο.
Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης: Να βάλετε άθραυστα τζάμια
Από ένα ενδιαφέρον παιχνίδι της τύχης, τα 100 χρόνια της εφημερίδας συμπίπτουν με τη βομβιστική επιθεση στα γραφεία της. Τι καλύτερος οιωνός για τα επόμενα 100 χρόνια, από τη φωτογραφία των εργαζομένων στο πρωτοσέλιδο, κάτω από τη φράση: «Στη βία απαντάμε με τη δουλειά μας». Μια εφημερίδα με σπάνια για ΜΜΕ πολυφωνία –θυμάμαι πολλούς από τους διαξιφισμούς άποψης ανάμεσα σε συντάκτες της–, έγκυρη –ίσως η εγκυρότερη–, ενημερωμένη και με την καλύτερη κάλυψη για τον πολιτισμό, τομέα που πολλά ΜΜΕ αμελούν ή παραλείπουν πλήρως. Για τα επόμενα 100 χρόνια που ξεκινούν, να είστε γεροί και διαυγείς – και να βάλετε άθραυστα τζάμια!
Μαρία Ναυπλιώτου: Πολυσυλλεκτική εφημερίδα
Στο σπίτι δεν διαβάζαμε την «Καθημερινή». Hταν μια προσωπική ανακάλυψη. Oταν διάβασα για την Ελένη Βλάχου. Μου έκανε εντύπωση η στάση αυτής της γυναίκας. Η πληροφορία ότι κατά τη διάρκεια της δικτατορίας έκλεισε την εφημερίδα, τέθηκε σε κατ’οίκον περιορισμό αλλά διέφυγε στο εξωτερικό, όπου παρέμεινε επιδεικνύοντας σπουδαία αντιδικτατορική δράση. Κατάλαβα ότι ένας άνθρωπος με λαμπερή σκέψη μπορεί να κάνει το μη αναμενόμενο και να ηγηθεί των ιδεών του. Ετσι αγόρασα το πρώτο μου φύλλο. Είδα μια πολυσυλλεκτική εφημερίδα, με διαφορετικές γνώμες και φωνές. Για μένα η «Καθημερινή» είναι οι αρθρογράφοι της, το Κάππα, οι «7 ημέρες», παλιότερα οι Εικόνες που έβρισκα σε παλαιοπωλεία στο Μοναστηράκι, ο «Γαστρονόμος», από τον οποίο έχω μαγειρέψει τις πιο νόστιμες συνταγές. Είναι μια εφημερίδα με ενδιαφέροντα πράγματα να διαβάσεις, ώστε να μάθεις κάτι καινούργιο. Γι’ αυτό νομίζω την αγοράζουν άνθρωποι διαφορετικών ιδεολογικών πεποιθήσεων. Επειδή διατηρεί την ποιότητα που είχε επιβάλει από την αρχή η ιδιοκτήτριά της.
Κική Δημουλά: Υπήρξε ακούραστη και υπεύθυνη
Οφείλω να ευχηθώ με σεβασμό στην «Καθημερινή», και έναν μικρό φθόνο, για το κατόρθωμα της επιβίωσης για έναν ολόκληρο αιώνα. Και την ευχαριστώ. Που υπήρξε ακούραστη, που υπήρξε υπεύθυνη, που υπήρξε οικεία. Την ευχαριστώ και για τη φιλοξενία. Για τις φορές που μου έστρωσε να κοιμηθώ στις σελίδες της. Την ευχαριστώ για τους ανθρώπους της, αυτούς που πέρασαν και αυτούς που θα ’ρθουν. Για τη συνεισφορά τους στη λύση αυτού του γρίφου που λέγεται ενημέρωση.
Αγνή Μπάλτσα: Να βαδίσει στον ίδιο δρόμο
Συγχαίρω την «Καθημερινή» για το επίπεδο και την ελευθερία λόγου και εύχομαι να βαδίσει στον ίδιο δρόμο για τα επόμενα 100 χρόνια. Εγκάρδια.
Κωστής Μαραβέγιας: Να τυπώνει για άλλα 100 χρόνια
Σε μια εποχή όπου η έγκυρη και σοβαρή ενημέρωση μοιάζει με καράβι που απομακρύνεται και που μόλις αχνοφαίνεται λίγο πριν χαθεί στον ορίζοντα του παρελθόντος, η «Καθημερινή» αποτελεί μια φωτεινή εξαίρεση. Μια όαση στην ενημερωτική ατσαλοσύνη και στην κλικοθηρική ειδησεογραφική φωνασκία. Μια μετριοπαθής φωνή με γνώση και άποψη, που εμπνέει τη σκέψη και τον στοχασμό. Δυστυχώς, η ολοένα και αυξανόμενη προσήλωση της γενιάς μου αλλά και των νεότερων γενιών στην εικονιστική πραγματικότητα, στο ξεφύλλισμα και στο άσκοπο scrolling, μας δημιουργεί αγκυλώσεις και αναγνωστική σκλήρυνση. Καθήκον μας είναι να αντιστεκόμαστε σε κάθε τέτοιου είδους ευκολία και ρηχότητα, υποστηρίζοντας με οποιονδήποτε τρόπο εφημερίδες και έντυπα όπως η «Καθημερινή». Για να τυπώνει για άλλα 100 χρόνια, για να μπολιάζει τη σκέψη μας και την ανοιχτωσιά μας, για να αποτυπώνει τις αγωνίες και τις αναζητήσεις μιας κοινωνίας που θέλει να εξελίσσεται και να προοδεύει.
