Η ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι κρίσιμη για τη δημόσια διοίκηση και την κοινωνική συνοχή στην Ελλάδα. Η τοπική αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού, ήτοι οι Δήμοι, συνιστά τον πιο κοντινό θεσμό της δημόσιας διοίκησης προς τους πολίτες. Παρά τη σημασία της, η θέση της ελληνικής αυτοδιοίκησης παραμένει ασταθής, κυρίως σε σύγκριση με άλλες χώρες, όπου η αυτονομία και η δύναμη των τοπικών αρχών είναι σημαντικά πιο ανεπτυγμένες. Διαχρονικά προβλήματα, όπως η υποχρηματοδότηση, η υποστελέχωση και η εξάρτηση από την κεντρική κυβέρνηση, δυσχεραίνουν τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης. Ειδικά σήμερα, με τις σύγχρονες παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η ανάγκη για αστική ανθεκτικότητα έναντι ακραίων φυσικών φαινομένων και η οικονομική κρίση, η ενίσχυση της αυτοδιοίκησης αναδεικνύεται σε κρίσιμο ζήτημα. Η αυτοδιοίκηση έχει δοκιμαστεί σφοδρά κατά τη διάρκεια υγειονομικών και ενεργειακών κρίσεων και κατάφερε να διατηρήσει την κοινωνική συνοχή παρά τα σημαντικά κενά σε προσωπικό και πόρους.
Σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η τοπική αυτοδιοίκηση περιλαμβάνουν την υποστελέχωση και την υποχρηματοδότηση. Η έλλειψη προσωπικού δημιουργεί σοβαρές λειτουργικές προκλήσεις, καθώς η χρηματοδότηση των δήμων είναι συχνά κατώτερη από τα απαιτούμενα επίπεδα. Οι δήμοι καλούνται να διαχειριστούν πλήθος αρμοδιοτήτων χωρίς την απαραίτητη υποστήριξη, υπερβαίνοντας καθημερινά τον ρόλο τους. Επιπλέον, η νομική ευθύνη που αναλαμβάνουν οι αιρετοί είναι δυσανάλογα μεγάλη σε σχέση με τους πόρους και την αυτονομία που έχουν στη διάθεσή τους.
Για να ενισχυθεί η τοπική αυτοδιοίκηση, απαιτείται στρατηγική προσέγγιση που περιλαμβάνει αύξηση χρηματοδότησης, θεσμική ανεξαρτησία και ενίσχυση προσωπικού. Είναι επίσης κρίσιμη η προστασία των αιρετών από υπερβολικές νομικές ευθύνες, ώστε να ενθαρρύνονται ικανοί πολίτες να συμμετέχουν στα κοινά. Επιπλέον, η αναβάθμιση των αμοιβών και των τεχνολογικών υποδομών θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια της διοίκησης.
Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την αναδιάρθρωση και την ενίσχυση του θεσμού, ενώ η ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών έχει δείξει διάθεση υποστήριξης προς τους δήμους. Παρά τις προσπάθειες αυτές, η ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα που περιορίζουν την αυτονομία και την αποτελεσματικότητα της.
Η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της, η ικανότητά της να εξυπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας θα διακυβευθεί. Μια ισχυρή και ανεξάρτητη τοπική αυτοδιοίκηση είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή στη χώρα.
Πηγή περιεχομένου: in.gr