Στην τελική ευθεία μπαίνουν οι υποψήφιοι για τις επιμελητηριακές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν σε όλα τα επιμελητήρια της χώρας, μεταξύ 15 Νοεμβρίου και 15 Δεκεμβρίου 2024. Για την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών, η γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης εξέδωσε νέα εγκύκλιο, μετά από ερωτήματα της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος με τίτλο «Ερωτήματα, που αφορούν την εκλογική διαδικασία, ενόψει των επιμελητηριακών αρχαιρεσιών της 15ης Νοεμβρίου με 15 Δεκεμβρίου 2024», με σκοπό την ομοιόμορφη εφαρμογή του ν. 4497/2017 από όλα τα επιμελητήρια της χώρας. Συγκεκριμένα, δίνονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις στα ερωτήματα που τέθηκαν από την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος:
Ερώτημα 1:
Πώς αθροίζεται ο χρόνος της ιδιότητας του εκλογέα και του εκλόγιμου;
Για τον εκλογέα ισχύει το εξής, κατά το άρθρο 72 παρ.1 του ν. 4497/2017: «Δικαίωμα ψήφου έχουν τα μέλη των Επιμελητηρίων, εφόσον είναι ταμειακώς ενήμερα και έχει παρέλθει τουλάχιστον ένα (1) έτος από την εγγραφή τους στο οικείο Επιμελητήριο». Η διάταξη είναι καθαρή και σαφής χωρίς κανένα πρόβλημα. Δηλαδή ισχύει η παρέλευση ενός έτους στο Επιμελητήριο όπου ψηφίζει το μέλος.
Για τον εκλόγιμο, ασχολείται η παρ. 4 του άρθρου 72 του ίδιου νόμου: «Εκλόγιμοι είναι όσοι έχουν τα προσόντα του εκλογέα και διετέλεσαν μέλη Επιμελητηρίου τουλάχιστον για δύο (2) τελευταία έτη ή για τρία (3) έτη την πενταετία πριν από την ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών, είτε ατομικά είτε ως μέλη ή διαχειριστές προσωπικών εταιρειών, ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών, εταιρειών περιορισμένης ευθύνης ή ως μέλη διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιριών ή συνεταιρισμών ή ως εκπρόσωποι υποκαταστημάτων ελληνικών ή αλλοδαπών επιχειρήσεων. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι είναι εκλόγιμοι.
Ο νόμος αναφέρεται σε οποιοδήποτε επιμελητήριο όπου ο υποψήφιος μπορεί να είχε την ιδιότητα του εκλογέα δύο χρόνια στο ίδιο επιμελητήριο (την τελευταία διετία) ή τρία σπαστά χρόνια σε οποιοδήποτε Επιμελητήριο, αθροίζοντας τα χρονικά διαστήματα της τελευταίας πενταετίας που διέθετε την ιδιότητα του εκλογέα.
Είναι σωστό αυτό; Η άποψή μας είναι ότι αυτό είναι σωστό, διότι έχει εφαρμοσθεί κατά το παρελθόν χωρίς καμία αντίκρουση από οποιονδήποτε.
Διευκρίνιση επί του ερωτήματος 1:
Σχετικά με το δικαίωμα του εκλέγειν, στην παρ. 1 του άρθρου 72 του ν. 4497/2017 προβλέπεται ότι «δικαίωμα ψήφου έχουν τα μέλη των Επιμελητηρίων, εφόσον είναι ταμειακώς ενήμερα και έχει παρέλθει τουλάχιστον ένα έτος από την εγγραφή τους στο οικείο Επιμελητήριο».
Από την επισκόπηση της ως άνω διάταξης προκύπτει ότι ο νόμος θέτει δύο προϋποθέσεις για την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν από μέλος Επιμελητηρίου που αφορούν στην απόδειξη της στενής σύνδεσης των συμφερόντων του μέλους με το οικείο επιμελητήριο. Η πρώτη προϋπόθεση αφορά στην οικονομική τακτοποίηση των υποχρεώσεων του μέλους προς το οικείο επιμελητήριο (ταμειακή ενημερότητα) και η δεύτερη προϋπόθεση αφορά στον ελάχιστο χρόνο εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, δηλαδή τον ελάχιστο σύνδεσης του μέλους με τα συμφέροντα του οικείου επιμελητηρίου.
Ερώτημα 2:
Υπάρχει πρόβλημα πώς θα ερευνάται η ταμειακή ενημερότητα των υποκαταστημάτων των ημεδαπών επιχειρήσεων, δεδομένης της ρύθμισης του άρθρου 16 του ν. 4919/2022.
Διευκρίνιση επί του ερωτήματος 2:
Στην παρ. 1 του άρθρου 64 του ν. 4497/2017 προβλέπεται ότι «με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων, μέλη του επιμελητηρίου είναι αυτοδίκαια τα νομικά και φυσικά πρόσωπα που υποχρεούνται να εγγράφονται στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), από τη στιγμή εγγραφής τους σε αυτό και μέχρι τη διαγραφή τους από αυτό.
Ερώτημα 3:
Ο νόμος 4497/2017 αναφέρει ότι: «Το δικαίωμα ψήφου ασκείται προσωπικά. Στερούνται του δικαιώματος ψήφου: […] ε. όσοι έχουν κηρυχθεί, τελεσιδίκως, σε κατάσταση πτώχευσης και δεν έχουν αποκατασταθεί ή αυτοί που οι επιχειρήσεις τους τελούν υπό αναγκαστική εκκαθάριση».
Διευκρίνιση επί του ερωτήματος 3:
Από την επισκόπηση των ανωτέρω αναφερόμενων διατάξεων προκύπτει το συμπέρασμα ότι, καταρχήν, τα μέλη (νομικά πρόσωπα) που τελούν υπό αναγκαστική εκκαθάριση στερούνται του δικαιώματος ψήφου και συνεπώς και το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
Ερώτημα 4:
Κατά τη διάταξη του άρθρου 72, παρ. 4, εκλόγιμοι είναι οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι.
Διευκρίνιση επί του ερωτήματος 4:
Στην παρ. 4 του άρθρου 72 του ν. 4497/2017 προβλέπεται ότι «εκλόγιμοι είναι όσοι έχουν τα προσόντα του εκλογέα και διετέλεσαν μέλη επιμελητηρίου τουλάχιστον για δύο τελευταία έτη ή για τρία έτη την πενταετία πριν από την ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών, είτε ατομικά είτε ως μέλη ή διαχειριστές προσωπικών εταιρειών, ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών, εταιρειών περιορισμένης ευθύνης ή ως μέλη διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιριών ή συνεταιρισμών ή ως εκπρόσωποι υποκαταστημάτων ελληνικών ή αλλοδαπών επιχειρήσεων.
Ερώτημα 5:
Οι συνταξιούχοι που εργάζονται και καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ δικαιούνται να είναι εκλόγιμοι;
Διευκρίνιση επί του ερωτήματος 5:
Από την επισκόπηση των ως άνω διατάξεων προκύπτει ότι στην έννοια του απασχολούμενου συνταξιούχου περιλαμβάνονται και τα πρόσωπα που εμπίπτουν στην παρ. 3 του άρθρου 38 του ν. 4387/2016.
