Ο Ράταν Τάτα, ο εμβληματικός πρόεδρος του ομίλου Τάτα, άφησε πίσω του μια κληρονομιά κοινωνικής ανάπτυξης και επιχειρηματικής αριστείας. Πόσες φορές στην ιστορία, ένας επιχειρηματίας δραστηριοποιείται από το τσάι μέχρι τα αυτοκίνητα και το ατσάλι, έχει ετήσια έσοδα 100 δισ. δολ., απασχολεί 660.000 υπαλλήλους, ζει ταπεινά και έχει πάντα στο μυαλό του τους αδύναμους; Μετά τον θάνατο προ ημερών του Ράταν Τάτα, του προέδρου του πανίσχυρου ινδικού ομίλου Τάτα (Tata Group), θα είναι δύσκολο να έρθει στο μυαλό μια τέτοια προσωπικότητα.
Ο Ινδός Ράταν Τάτα έφυγε από τη ζωή στις 9 Οκτωβρίου σε ηλικία 86 ετών, μετά από νοσηλεία στην εντατική σε νοσοκομείο του Μουμπάι. Δεν έχει τη φήμη ενός Έλον Μασκ, Μπιλ Γκέιτς ή ενός Μπερνάρ Αρνό, παρά το γεγονός ότι τα μεγέθη των επιχειρήσεών του ήταν τεράστια. Ως επικεφαλής του Ομίλου Τάτα, η ινδική επιχειρηματική αυτοκρατορία που ιδρύθηκε πριν από περισσότερα από 150 χρόνια, έγινε βαθιά συνυφασμένη με την εταιρική ανάπτυξη και την κοινωνική ανάπτυξη της Ινδίας.
Κατά τη διάρκεια των 21 ετών του ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, από το 1991 έως το 2012, τα κέρδη του Ομίλου Τάτα πολλαπλασιάστηκαν 50 φορές, με τα περισσότερα έσοδα να προέρχονται από πωλήσεις στο εξωτερικό τέτοιων γνωστών μαρκών, όπως οχήματα Jaguar και Land Rover και τσάι Tetley. Η ασυνήθιστη ιδιοκτησιακή δομή του Ομίλου Tata πρόσθεσε στη γοητεία του Τάτα, καθώς η μητρική εταιρεία Tata Sons Pvt. Ltd. κατείχε την πλειοψηφία των μετοχών και ανήκε η ίδια κατά τα 2/3 σε φιλανθρωπικά καταπιστεύματα χρηματοδοτούμενα από μέλη της οικογένειας Τάτα.
Πλήθος Ινδών συγκεντρώθηκαν στη κηδεία του Τάτα, στις 10 Οκτωβρίου. Ο Τάτα είχε βάλει σκοπό της ζωής του να βελτιώσει τη καθημερινή ζωή των Ινδών, κάτι που αντικατοπτριζόταν στις ηθικές επιχειρηματικές πρακτικές του, καθώς πολλά από τα κέρδη του ομίλου Tata χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη φιλανθρωπικής εργασίας στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και την επιστημονική έρευνα. Η συμπονετική απάντηση του Ράταν Τάτα στις κρίσεις, η παροχή βοήθειας κατά τη διάρκεια φυσικών καταστροφών και η υποστήριξη κοινοτήτων που έχουν ανάγκη, ενίσχυσε περαιτέρω τη φήμη του ως βιομήχανου που έθεσε την ευημερία των ανθρώπων στον πυρήνα της επιχείρησής του.
Όταν ξέσπασε ο κορονοϊός, η εταιρεία Tata Steel ανακοίνωσε ότι θα συνεχίσει να πληρώνει μισθούς και ιατρικά επιδόματα στις οικογένειες των Ινδών υπαλλήλων που πέθαναν από τον ιό, έως ότου ο νεκρός εργαζόμενος να κλείσει τα 60. Πολλά χρόνια πιο πριν, στον απόηχο των σφαγών του 1984, είχε παρέμβει για να βοηθήσει τους πληγέντες. Υπενθυμίζεται ότι τότε, μετά τη δολοφονία της πρωθυπουργού της Ινδίας Ίντιρα Γκάντι από τρεις αυτονομιστές Σιχ, μέλη της φρουράς της, προκλήθηκαν έντονες συγκρούσεις ανάμεσα σε Ινδουιστές και Σιχ σε όλη την Ινδία.
Ο Τάτα δώρισε φορτηγά στους οδηγούς φορτηγών Σιχ, μέσω της Tata Motors, αφού έχασαν τα οχήματά τους κατά τη διάρκεια της βίας. Με αυτόν τον τρόπο ανέκτησαν τα προς το ζην. Η φιλανθρωπική του δωρεά έδωσε τη δυνατότητα σε πολλά θύματα των Σιχ να ξαναχτίσουν τις ζωές και τις επιχειρήσεις τους. Έτσι, μετά από αυτή την πράξη, οι οδηγοί Σιχ στο Παντζάμπ και σε άλλα μέρη της Ινδίας συνεχίζουν να παραμένουν πιστοί πελάτες των φορτηγών Τάτα.
Ο ίδιος προτιμούσε να μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και πρόβαλλε δημόσια μια εικόνα ενός ντροπαλού μοναχικού άνδρα που δεν παντρεύτηκε ποτέ, δίχως να κάνει παιδιά. Ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, αποκάλεσε τον Τάτα μια συμπονετική ψυχή και έναν εξαιρετικό άνθρωπο, λέγοντας ότι είχε μια αταλάντευτη δέσμευση να κάνει την κοινωνία μας καλύτερη. Φαίνεται να το κατάφερε αυτό ο λαϊκός βιομήχανος, γι’ αυτό και θα συνεχίσουν απ’ ότι φαίνεται να πίνουν νερό στο όνομά του εκατοντάδες χιλιάδες.
