Η αιφνίδια ανακοίνωση της συγκρότησης στρατηγικής σύμπραξης με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο με την απόκτηση από την Αυστραλία πυρηνοκίνητων υποβρυχίων και αμερικανικών πυραύλων ενισχύει τις σχέσεις της χώρας με την Ουάσινγκτον.
«Αν δεν κάνουμε τίποτα, θα μας συντρίψουν» είχε πει τον Φεβρουάριο του 2021 ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, έπειτα από μια μαραθώνια τηλεφωνική συνομιλία με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ.
Αυτό το «mini NATO» που ανακοινώθηκε μεταξύ των τριών χωρών χαρακτηρίζεται ήδη «ανεύθυνο» από την Κίνα.
Χωρίς να έχει προηγηθεί δημόσιος διάλογος, ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον πέρασε στον πυρηνικό κόσμο, όχι στα πυρηνικά όπλα, αλλά στην ανάπτυξη ενός στόλου τουλάχιστον οκτώ πυρηνοκίνητων υποβρυχίων τεχνολογίας αιχμής σε σύμπραξη με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Μέχρι πολύ πρόσφατα – μέχρι πριν από 12 ώρες ίσως- η ιδέα θα είχε θεωρηθεί “περιθωριακή” », σύμφωνα με τον Sam Roggeveen, του Lowy Institute του Σίδνεϊ.
Εκτός της άμεσης συνέπειας αυτής της στρατηγικής σύμπραξης που ήταν η ακύρωση του συμβολαίου της Αυστραλίας με την Γαλλία για την κατασκευή συμβατικών υποβρυχίων και η αναμενόμενη οργή του Παρισιού, ο Σκοτ Μόρισον τίναξε στον αέρα σειρά πολιτικών ταμπού της Αυστραλίας: κατά πρώτον, την παραδοσιακή απαγόρευση της χρήσης πυρηνικής ενέργειας, αλλά επίσης την πολύ προσεκτική προσέγγιση που είχε υιοθετήσει η Καμπέρα απέναντι στην Κίνα για την αποφυγή της έντασης με το Πεκίνο.
«Η συνεργασία αυτή βλάπτει την ειρήνη και τη σταθερότητα»
«Η συνεργασία αυτή για τα πυρηνικά υποβρύχια βλάπτει σοβαρά την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα, εντείνει την κούρσα των εξοπλισμών και υπονομεύει τις διεθνείς προσπάθειες μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων», δήλωσε ο εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας.
Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε από κοινού από τον Τζο Μπάιντεν, τον Μπόρις Τζόνσον και τον Αυστραλό ομόλογό τους, θα επιτρέψει στην χώρα της Ωκεανίας να αποκτήσει πρόσβαση στην αμερικανική δύναμη πυρός, την οποία ωστόσο η Ουάσινγκτον έχει αρνηθεί σε στενούς της συμμάχους, όπως το Ισραήλ.
Στην οικογένεια των μεγάλων δυνάμεων
Με τον τρόπο αυτόν, οι αυστραλιανές ένοπλες δυνάμεις θα έχουν την ικανότητα να πλήξουν στόχους μακριά από τις ακτές τους.
Τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια είναι πιο σιωπηλά, πιο γρήγορα και έχουν μεγαλύτερη αντοχή, πράγμα που θα επιτρέψει στην Αυστραλία να αναπτύσσει τα υποβρύχια αυτά στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού για μακρύτερες περιόδους, εξηγεί ο Ashley Townshend του Κέντρου Μελετών των ΗΠΑ στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.
Η Αυστραλία άρχισε να αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο ενίσχυσης των στρατιωτικών της ικανοτήτων το 2020, καθώς οι σχέσεις της με την Κίνα επιδεινώνονταν.
Η στρατηγική σύμπραξη θα ενώνει την Αυστραλία με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για δεκαετίες.
«Θα μπορούσε να είναι η πρώτη μίας σειράς εξελίξεων, όπως η ανάπτυξη αμερικανικών στρατηγικών όπλων μεγάλου βεληνεκούς, κυρίως πυραύλων και αόρατων βομβαρδιστικών, στην Αυστραλία», λέει ο Michael Sullivan, ειδικός Διεθνών Σχέσεων στο Flinders University.
«Μακροπρόθεσμα, αυτό θα μπορούσε επίσης να σημάνει την μετακίνηση στην βόρεια Αυστραλία αμερικανικών δυνάμεων από τις βάσεις της Οκινάουα και του Γκουάμ, οι οποίες είναι όλο και περισσότερο ευάλωτες στις κινεζικές στρατιωτικές επιθέσεις», σημειώνει.
Η προσέγγιση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και η ενίσχυση των αυστραλιανών στρατιωτικών ικανοτήτων τοποθετεί μία μεσαίου μεγέθους δύναμη στο επίκεντρο των αυξανόμενων εντάσεων ανάμεσα στην αμερικανική και την κινεζική υπερδύναμη.
Η Κίνα τα τελευταία χρόνια έχει υιοθετήσει μια αρκετά επιθετική πολιτική στον Ινδικό Ωκεανό, «χτίζοντας» ολόκληρα νησιά-επιχειρησιακά κέντρα σε υφάλους διεθνών υδάτων, όπως έχουν αποκαλύψει κατά περιόδους δορυφορικές εικόνες, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τον έλεγχο που ασκεί στον Ινδικό Ωκεανό.
Ορισμένοι δεν θεωρούν την κίνηση συνετή
Ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Πολ Κίτινγκ θεωρεί ότι η απόφαση αναγκάζει τη χώρα να συμμετέχει «σε κάθε στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ κατά της Κίνας» και θέτει τέλος στον διάλογο δεκαετιών με τους ασιάτες γείτονές της, με τους οποίους την «δένουν» εμπορικές σχέσεις τρισεκατομμυρίων, δεδομένου του γιγαντίαιου πληθυσμού της Κίνας, η οποία καταναλώνει αυστραλιανά προϊόντα, αλλά και των εισαγωγών, από πλευράς Αυστραλίας, πολλών προϊόντων που κατασκευάζονται στην ασιατική χώρα, η οποία σήμερα – δεν το αμφισβητεί κανείς – αποτελεί μια υπερδύναμη.
«Κάπου 240 χρόνια αφού εγκαταλείψαμε την Μεγάλη Βρετανία, προσπαθούμε και πάλι να εγγυηθούμε την ασφάλειά μας στην Ασία μέσω του Λονδίνου», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κίτινγκ.
«Σοβαρή κλιμάκωση»
Πριν από την ανακοίνωση της τριμερούς συμφωνίας, ο πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον προσπάθησε με μυστικά τηλεφωνήματα να καθησυχάσει τους περιφερειακούς συμμάχους της Αυστραλίας, από την Σιγκαπούρη μέχρι το Ουέλινγκτον (Νέα Ζηλανδία), δίνοντας την διαβεβαίωση ότι η πρόθεση είναι «η ασφάλεια και η ευημερία της περιοχής του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού».
Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό για να αμβλύνει τις ανησυχίες των χωρών της περιοχής που φοβούνται για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της απόφασης.
«Πρόκειται για σοβαρή κλιμάκωση και είναι σχεδόν απίθανο να εκληφθεί ως κάτι άλλο εκτός από ενέργεια κατά της Κίνας», λέει ο Sam Roggeveen. «Δεν θα εκπλαγώ αν δεν το πάρουν καλά», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η τριμερής συμφωνία εγείρει επίσης θέματα εντός της Αυστραλίας, όπου η χρήση της πυρηνικής ενέργειας ήταν μέχρι σήμερα απαγορευμένη, όπως και στις γειτονικές χώρες.
Η Νέα Ζηλανδία, η οποία απαγορεύει την είσοδο στα χωρικά της ύδατα κάθε πυρηνοκίνητου πλοίου από το 1985, έκανε γνωστό ότι τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια της Αυστραλίας δεν θα έχουν την άδεια εισόδου στα χωρικά της ύδατα.
Η πυρηνική ενέργεια είναι επίμαχο θέμα στην Αυστραλία. Η Καμπέρα (όπου βρίσκεται η κυβέρνηση της Αυστραλίας) έχει απαγορεύσει την χρήση της από το 1998, αν και η χώρα διαθέτει πλούσια κοιτάσματα ουρανίου.
Ο Σκοτ Μόρισον επέμεινε ότι η Αυστραλία «δεν επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα ή να αναπτύξει την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας».
«Και θα συνεχίσουμε να τηρούμε όλες τις δεσμεύσεις μας ως προς την μη διάδοση των πυρηνικών όπλων», επέμεινε.
- Έκτακτες καιρικές συνθήκες σήμερα: Προβλήματα στις μετακινήσεις σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ
- Η διελκυστίνδα: Μύθοι και πραγματικότητες που χρειάζεται να γνωρίζετε
- Σύγκληση υπουργικού συμβουλίου με κρίσιμες νομοθετικές πρωτοβουλίες
- Πούτιν, πόλεμος στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές αναταράξεις στη Μαύρη Θάλασσα
- Διατροφικά trends που θα καθορίσουν το 2025
Ακολουθήστε το politic.gr Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Politic.gr