Ειδική εκδήλωση στον δήμο Νεάπολης-Συκεών για την έμφυλη βία ανέδειξε όλες τις πτυχές του προβλήματος.
- Μια βαλίτσα μισάνοιχτη, με ένα άδειο φόρεμα να βγαίνει απ’ αυτή, ίσως γιατί η γυναίκα που το φορούσε συρρικνώθηκε ψυχικά, παραμένοντας εγκλωβισμένη σε ένα περιβάλλον κακοποιητικό… Ίσως και γιατί δεν πρόλαβε να το φορέσει και να φύγει έγκαιρα από μια βίαιη σχέση…
- Ίσως το πανίσχυρο αίσθημα της μητρότητας, όπως αποτυπώνεται στη φωτογραφία της κορνίζας, με τη μητέρα και το βρέφος γερμένο στον ώμο της, κράτησε τη γυναίκα της ιστορίας στη θέση του θύματος…
- Επάνω στο κομοδίνο ένα άλμπουμ φωτογραφιών με ένα ζευγάρι άσπρα γάντια… Η χαρά του γάμου που στην πορεία του χρόνου μετατράπηκε σε βία και πόνο, όπως υποδηλώνουν τα κόκκινα υφασμάτινα γυναικεία αξεσουάρ ριγμένα στο πάτωμα…
- Μια σιδερώστρα με το σίδερο αδρανοποιημένο, έχοντας προλάβει το θύμα να σιδερώσει μόνο ένα φόρεμα, που έμεινε κρεμασμένο στη διπλανή κρεμάστρα… Μια σκηνή καθημερινής ζωής που έμεινε στη μέση…
- Μια σειρά από κόκκινα γυναικεία παπούτσια παρατεταγμένα στην πρώτη σειρά των καθισμάτων, εκεί που κάτω από άλλες συνθήκες οι γυναίκες, ζωντανές και χαμογελαστές, θα παρακολουθούσαν μια παράσταση… Απούσες…, αλλά και τόσο παρούσες…
Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, ιδιαίτερα συγκινησιακά φορτισμένο για τα άγνωστα θύματα-γυναίκες, που μπορεί να είναι γυναίκες της διπλανής μας πόρτας, πραγματοποιήθηκε χθες στον δήμο Νεάπολης-Συκεών η εκδήλωση για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Έμφυλης Βίας. Αυτή διοργανώθηκε από την αντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών (25 Νοεμβρίου), υπό τον συντονισμό της αντιδημάρχου Ειρήνης Καγιαμπίνη, και η οποία μετέφερε μήνυμα-χαιρετισμό του δημάρχου Σίμου Δανιηλίδη και παρουσίασε τα μέλη της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας.
Δεν ήταν μια απλή ενημερωτική εκδήλωση με αφορμή μια Παγκόσμια Ημέρα, αλλά κάτι πολύ περισσότερο…
Ήταν ένα άτυπο πολιτικό μνημόσυνο στα αναρίθμητα θύματα γυναίκες…
Ήταν ο καταγγελτικός λόγος της νέας γενιάς που αισθάνεται απροστάτευτη από τους θεσμούς του κράτους…και που είναι παρ’ όλα αυτά σε θέση να αρθρώσει λόγο και άποψη για τα θέματα που την αφορούν.
Ήταν η ζωντανή ανάδειξη της ανάγκης να ανοίξει ο κοινωνικός διάλογος απαλλαγμένος από ταμπού και προκαταλήψεις, με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και την ενθάρρυνση της γυναίκας να διεκδικήσει, μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, το δικαίωμα της αξιοπρέπειας, και σε κάποιες περιπτώσεις και της ίδιας της ζωής…
Ήταν, τέλος, η ευαισθητοποίηση των πολιτών, που κατέκλυσαν το Κλειστό Δημοτικό Θέατρο Συκεών, πάνω σε θέματα που αφορούν την ασφάλεια των γυναικών και την προστασία τους από κάθε μορφή βίας που καταδυναστεύει τη ζωή τους, με χειρότερη και αποκρουστικότερη αυτή του εγκλήματος…
Κι όλα αυτά επιτεύχθηκαν τόσο μέσα από την παρουσίαση εργασιών και δράσεων στις οποίες συμμετείχαν ομάδες μαθητών και μαθητριών μέσα στα σχολεία τους, όσο και μέσα από την παρουσίαση των αποτελεσμάτων ειδικών ερευνών από επιστημονικά και εξειδικευμένα στελέχη Οργανισμών και φορέων.
«Ποτέ καμία μόνη…
«Θα έπρεπε να μας προβληματίζει το αν και κατά πόσο τελικά το σχολείο μάς προετοιμάζει για να ανταπεξέλθουμε στην κοινωνική πραγματικότητα και να ανταποκριθούμε στην πληθώρα ρόλων που έχουμε και θα αποκτήσουμε, πέρα από αυτόν του μαθητή και της μαθήτριας. Και η ανεπάρκεια στο δεδομένο ζήτημα επιβεβαιώνεται από τα περιστατικά σεξιστικών συμπεριφορών που σημειώνονται στα σχολεία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αλλά και η υποτίμηση παρόμοιων με των δικών μας κοινωνικών δράσεων», επισήμανε μεταξύ άλλων η φοιτήτρια Στ., έχοντας δίπλα της τη συμφοιτήτριά της Α., κατά την παρουσίαση της δράσης της μαθητικής κοινότητας που ανέπτυξαν πριν δυο χρόνια με τους συμμαθητές τους στο 2ο ΓΕΛ Συκεών, ούσες μαθήτριες τότε και οι δύο. Αυτή αφορούσε στην τοιχογραφία με μήνυμα «ποτέ καμιά μόνη στην αυλή του σχολείου μας», ερμηνεύοντας όλοι μαζί την ελληνική διασκευή ισπανικού τραγουδιού-ύμνου κατά των γυναικοκτονιών.
Ηχηρή, ωστόσο, διαχύθηκε στην αίθουσα η φωνή διαμαρτυρίας της αποφοίτου του 2ου ΓΕΛ Συκεών, εκφράζοντας την αγωνία και το αίσθημα ανασφάλειας που χαρακτηρίζει τη νέα γενιά. «Η αστική δικαιοσύνη θα έπρεπε να βρίσκεται στο πλευρό των γυναικών αυτών που υφίστανται αντίστοιχη ψυχοσωματική κακοποίηση. Όμως, πώς να είμαστε ήρεμες όταν κοπέλα φέτος δολοφονήθηκε έξω από το Α.Τ. Αγίων Αναργύρων επειδή ο αστυνομικός αρνήθηκε να της παρέξει τη στοιχειώδη βοήθεια όταν εκείνη κινδύνευε, λέγοντας ότι το περιπολικό δεν είναι ταξί; Πώς να είμαστε ήρεμες όταν στο Α.Τ. Ομόνοιας βιάστηκε κοπέλα από αστυνομικούς; Όταν ερχόμαστε αντιμέτωπες με την θεσμική αδιαφορία και την προσπάθεια συγκάλυψης του εγκλήματος όπως στην περίπτωση επώνυμων προσώπων. Πώς να καθησυχαστούμε όταν οι υπαίτιοι τέτοιων εγκληματικών περιστατικών παραπέμπονται στη Δικαιοσύνη και αυτή είτε τους αθωώνει είτε τους ρίχνει στα μαλακά», ήταν τα λόγια της φοιτήτριας που μετέφεραν την εικόνα μιας πολιτικής και θεσμικής κατάστασης στη χώρα μας, για να τονίσει στη συνέχεια ότι πρέπει «να ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος γύρω από το τι μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να βοηθηθούν οι γυναίκες που υφίστανται κακοποίηση».
Την απάντηση ήρθε να δώσει η Αναστασία Ζδράλη, κοινωνική λειτουργός στο Συμβουλευτικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, η οποία παρουσίασε αναλυτικά το Δίκτυο της ΓΓΙΑΔ (Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής SOS 15900, όπως επίσης και στη λειτουργία έκτακτων καταλυμάτων για την άμεση απομάκρυνση της γυναίκας-θύματος από το περιβάλλον της κακοποίησής της.
Την ίδια στιγμή, η Μαρία Μπούσιου, Υπαστυνόμος Β΄ και εκπρόσωπος του Γραφείου Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας του Α.Τ. Λευκού Πύργου, έκανε αναλυτική παρουσίαση όλου του νομικού και θεσμικού πλαισίου, κατά την ομιλία της με θέμα «Ο ρόλος της Αστυνομίας στην προστασία της οικογένειας».
«Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για την πρόληψη…»
Ωστόσο, το κρίσιμο στοιχείο που αναδείχθηκε κατά την χθεσινή εκδήλωση ήταν η ανάγκη να επενδύσει το κράτος και η κοινωνία στην πρόληψη της βίας κατά των γυναικών, με ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση μέσα στα σχολεία.
Το στοιχείο αυτό υπογράμμισαν οι τέσσερις μαθήτριες του Πειραματικού Λυκείου του ΠΑ.ΜΑΚ. στη Νεάπολη, όπου, σε συνεργασία με το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας «Πυξίδα», υλοποιήθηκε ειδική δράση και έρευνα στη μαθητική κοινότητα, καταγράφοντας τις απαντήσεις στα ερωτήματα που απασχολούν τους νέους, αναγνωρίζοντας τις θετικές και αρνητικές πτυχές του έρωτα και οι οποίες καθορίζουν την ποιότητα των συντροφικών σχέσεων στην εφηβεία.
Αυτό ήταν και το θέμα που ανέπτυξε η ψυχολόγος, και αναπλ. επιστημονική υπεύθυνη της «Πυξίδας», Μαρία Κυριακίδου μιλώντας για τη «Βία στις συντροφικές σχέσεις των εφήβων». Όπως ανέφερε, «σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, η βία στις συντροφικές σχέσεις ξεκινά νωρίς και συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής των ανθρώπων. Περίπου 16 εκατομμύρια γυναίκες και 11 εκατομμύρια άνδρες που ανέφεραν ότι βίωσαν βία από σύντροφό τους κατά τη διάρκεια της ζωής τους, δήλωσαν ότι τη βίωσαν για πρώτη φορά πριν από την ηλικία 8 ετών. Σύμφωνα, δε, με έρευνα συμπεριφοράς κινδύνου των νέων του CDC, το 2019 μεταξύ μαθητών Γυμνασίου στις ΗΠΑ, το τελευταίο έτος περίπου 1 στους 12 βίωσε σωματική βία στα ραντεβού και περίπου 1 στους 12 βίωσε σεξουαλική βία στα ραντεβού. Για τη χώρα μας, σύμφωνα με έρευνα (Pentaraki 2003), εμπειρία συντροφικής βίας είχε το 61,5% των 15-21 ετών νεαρών Ελληνίδων γυναικών και το 10-16% των 18-24 ετών νεαρών γυναικών Ελλάδας, Κύπρου, Μάλτας, Λιθουανίας, Λετονίας (2008)».
«H πρόληψη καλείται να συμβάλλει για να μειώσει την εμφάνιση της συντροφικής βίας με την προώθηση υγιών σχέσεων σεβασμού, την αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου και ενίσχυσης παραγόντων προστασίας σε ατομικό, σχεσιακό και κοινωνικό επίπεδο», υπογράμμισε η Μαρία Κυριακίδου. «Χρειάζεται να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, γονείς, εκπαιδευτικοί κι επαγγελματίες που εργαζόμαστε με τα παιδιά, κοινότητα, Κοινωνικές Υπηρεσίες και φορείς για να φτιάξουμε ένα ασφαλές περιβάλλον για τα παιδιά και τους νέους, για να προστατέψουμε τα παιδιά από τη βία και τη συντροφική βία, για να μάθουμε στα παιδιά μας να αγαπούν και να μένουν εκεί όπου τα αγαπούν, για να τους μάθουμε να απολαμβάνουν τον έρωτα και τη συντροφικότητα. Αυτό είναι πρόληψη», πρόσθεσε, παρουσιάζοντας τις δράσεις και τα προγράμματα της «Πυξίδας» που υλοποιούνται στα σχολεία της περιοχής ευθύνης της (δήμοι Νεάπολης-Συκεών, Λαγκαδά, Βόλβης).
Μεγάλη έρευνα στον δήμο Νεάπολης-Συκεών
για την πρόληψη της βίας
Με δεδομένη την έξαρση της βίας κατά των γυναικών, που φθάνουν έως και τις γυναικοκτονίες, ο δήμος Νεάπολης-Συκεών δεν περιορίζεται μόνο στην ανάγνωση των γεγονότων, αλλά αναπτύσσει συντονισμένες δράσεις για την ενίσχυση της πρόληψης, την ενημέρωση της κοινότητας και την ευαισθητοποίησή της.
Ένα τέτοιο εργαλείο θα αποτελέσει η μεγάλη έρευνα που διεξάγει η Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής, διαδικτυακά και έντυπα, προκειμένου να προσανατολίσει την ήδη συσταθείσα Δημοτική Επιτροπή Ισότητας στις δράσεις που πρόκειται να αναπτύξει. Η έρευνα επικεντρώνεται στην κατανόηση των αντιλήψεων για την έμφυλη βία και καταγραφή των σχετικών εμπειριών που έχουν οι κάτοικοι του δήμου Νεάπολης-Συκεών. Επίσης, ζητείται από τους/τις συμμετέχοντες/-ες να καταθέσουν προτάσεις για τις δράσεις που θα μπορούσε να αναλάβει ο δήμος.
Σύμφωνα με την παρουσίαση των πρώτων αποτελεσμάτων της έρευνας, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη (https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdR-Tu3w0Dqlg4XnPHEAAV10soJp9KPSarseIomCyrLZG-cEQ/viewform?pli=1), την οποία έκανε η Αν.Προϊσταμένη Τμήματος Κοινωνικής Προστασίας και Ισότητας, ψυχολόγος, Μάρω Βασσάρα, η μεγαλύτερη πλειοψηφία των ερωτώμενων από την κοινωνία του δήμου Νεάπολης-Συκεών δίνει το μεγαλύτερο ποσοστό στην ανάγκη εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε σχολεία, όπως και στη νομική υποστήριξη και συμβουλευτική.
Εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί το γεγονός ότι ενώ 1 στα 2 άτομα έχει προσωπική εμπειρία έμφυλης βίας, με την έννοια ότι έχει ακούσει κάποιο περιστατικό ή γνωρίζει προσωπικά κάποιον που έχει βιώσει έμφυλη βία, οι περισσότεροι δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν αν είναι διαδεδομένο φαινόμενο στην τοπική κοινωνία. Είναι εμφανές, ότι πρόκειται για ένα θέμα ταμπού το οποίο δεν συζητιέται ευρύτερα, παρά την προσωπική μαρτυρία. Όπως χαρακτηριστικά λέει η κυρία Βασσάρα, «απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια και κοινωνική συζήτηση ώστε να μη φοβόμαστε να ομολογήσουμε τα εν οίκω».
Να σημειωθεί ότι στην έρευνα έως τώρα έχουν λάβει μέρος 92 Άνδρες και 242 Γυναίκες, ηλικίας από 18 έως 65+, με περισσότερες απαντήσεις να προέρχονται από πολίτες μεταξύ ηλικιών 45-65 ετών.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κατερίνα Τσουκαλά, ο αντιδήμαρχος Παιδείας Μιχάλης Βουλγαρίδης, ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Στέλιος Γκατζές, ο πρόεδρος της ΚΕΥΝΣ Δημήτρης Απατσίδης, οι δημοτικοί σύμβουλοι Αρίστος Γαλανός, Απόστολος Παπάζογλου, Βασίλης Ανταβαλής, Σοφία Ανδριανίδου, Σταυρούλα Δόλια-Χαριτίδου, Γιώργος Καστανίδης, ο πρόεδρος της Δ.Κ. Συκεών, και μέλος της Δ.ΕΠ.ΙΣ., Σίμος Ανταβαλής οι τοπικοί σύμβουλοι Ρένα Αυγερινού και Νίκος Δάλλας (Συκεών), Νίκη Ξιμίνη και Σοφία Ιακωβίδου (Νεάπολης), το μέλος της Δ.ΕΠ.ΙΣ., και εκπρόσωπος του Συλλόγου Γυναικών Νεάπολης-Συκεών «Εστία», Ναταλία Χατζηλαζάρου, η διευθύντρια του Πειραματικού ΓΕΛ Νεάπολης Ελένη Μούζουρα, ο διευθυντής του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Γιώργος Γεράνης, η εκπρόσωπος του Συλλόγου Γονέων με παιδιά με αναπηρία του Συλλόγου «φίλοι του Ιδρύματος Άγ. Δημητρίου» Ολυμπία Κορδά και η εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Ελένη Χριστιά.