του Ishaan Tharoor (*)
Ο πρόεδρος Τραμπ τουιτάρει με τέτοιο πάθος και τέτοια συχνότητα, που έχουμε σχεδόν αποκτήσει ανοσία στις ρητορικές του υπερβολές. Υπάρχουν φορές όμως που πρέπει να δώσουμε προσοχή.
Ο Τραμπ εξαπέλυσε μέσω Twitter την επίθεση εναντίον τεσσάρων γυναικών γερουσιαστών του Δημοκρατικού Κόμματος. Και οι τέσσερις είναι έγχρωμες, αριστερές και σφοδρές πολέμιες της πολιτικής του προέδρου. Μόνο μία, η Ιλχάν Ομάρ, δεν έχει γεννηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Κι όμως, ο Τραμπ τούς είπε να γυρίσουν στις χώρες τους «που μαστίζονται από το έγκλημα» και διοικούνται από κυβερνήσεις «που αποτελούν την απόλυτη και ολοκληρωτική καταστροφή».
Το δηλητήριο που ρίχνουν αυτά τα τουιτ είναι αδιαμφισβήτητο: ο Τραμπ αμφισβητεί τη θέση τεσσάρων μελών μιας μειονότητας στην Αμερική.
Πρόκειται για τον ίδιο άνθρωπο που αμφισβήτησε το πιστοποιητικό γέννησης του πρώτου μαύρου προέδρου της Αμερικής, που επιτίθεται συνεχώς στους Μουσουλμάνους, που υπερασπίζεται ρατσιστές διαδηλωτές, που δαιμονοποιεί καθημερινά μετανάστες και μειονότητες.
Άμεσες ήταν οι αντιδράσεις και οι καταδίκες τόσο από πολιτικούς του Δημοκρατικού Κόμματος όσο και από ευρωπαίους ηγέτες.
Το να λες σε κάποιον να «πάει από εκεί που ήρθε» δεν είναι ποτέ ουδέτερο, ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε στον υπόλοιπο κόσμο.
«Το έχω ακούσει από ρατσιστές και φασίστες. Ποτέ από έναν πολιτικό του κατεστημένου», δήλωσε ο δήμαρχος του Λονδίνου Σαντίκ Καν.
Η πόλωση όμως γύρω από τον Λευκό Οίκο είναι τόσο μεγάλη, που ο Τραμπ κλιμάκωσε την άλλη μέρα τις επιθέσεις του.
Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους αν αισθάνεται τύψεις για τις δηλώσεις του που χαρακτηρίστηκαν ευρέως ρατσιστικές, απάντησε ότι οι τέσσερις γερουσιαστές είναι κομμουνίστριες και ότι συνιστούν απειλή για το Ισραήλ, ενώ δεν δίστασε να υποστηρίξει ψευδώς ότι η Ομάρ υποστήριζε στο παρελθόν την αλ-Κάιντα.
«Δεν με απασχολούν οι αντιδράσεις, γιατί πολλοί συμφωνούν μαζί μου», είπε. «Και επιμένω, αν θέλουν να φύγουν μπορούν να φύγουν».
Πολλοί ήταν εκείνοι που κατήγγειλαν την υποκρισία του Τραμπ.
Ενας άνθρωπος που στο παρελθόν επέκρινε τους αμερικανικούς θεσμούς και τους ήρωες πολέμου και επαίνεσε αντιαμερικανούς δικτάτορες καλεί τώρα όσους είναι δυσαρεστημένοι με τη σημερινή κατάσταση στην Αμερική να φύγουν.
«Όταν ο Τραμπ είπε σε αυτές τις γυναίκες να γυρίσουν πίσω, δεν αναφερόταν στο πού γεννήθηκαν», έγραψε ο Ανταμ Σίργουερ στο Atlantic.
«Εξέφραζε την ιδεολογική του πεποίθηση ότι η αμερικανική ιθαγένεια είναι επί της ουσίας φυλετική, ότι μόνο οι λευκοί μπορούν να είναι αληθινοί πολίτες και ότι οι έγχρωμοι, ιδιαίτερα οι μετανάστες, είναι Αμερικανοί μόνο υπό προϋποθέσεις. Αυτό είναι ο θεμέλιος λίθος του λευκού εθνικισμού».
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο αμερικανός πρόεδρος έχει δίκιο όταν λέει ότι πολλοί συμφωνούν με τις επιθέσεις του εναντίον των αριστερών γυναικών γερουσιαστών. Το σύνθημά του για τις εκλογές του 2020 θα είναι λοιπόν το ίδιο με εκείνο των προηγούμενων εκλογών: ότι οι αντίπαλοί του είναι προδότες του έθνους, εχθροί των «αληθινών» Αμερικανών.
Στη γραμμή αυτή έχει παρασύρει και ολόκληρο το Ρεπουμπλικανό Κόμμα. Ελάχιστα ήταν τα στελέχη του κόμματος που εξέφρασαν ανοιχτά τη διαφωνία τους με τη ρατσιστική επίθεση του αμερικανού προέδρου. Οι περισσότεροι είτε τον υποστήριξαν είτε σιώπησαν.
Και αυτό ήταν μια ακόμη απόδειξη του πραγματικού νοήματος της επίθεσης που εξαπέλυσε ο Τραμπ:
της αμφισβήτησης δηλαδή του δόγματος ότι όλοι οι αμερικανοί πολίτες είναι ίσοι, ανεξάρτητα από την εθνότητά τους ή τον τόπο όπου γεννήθηκαν. «Οι ομιλίες και τα τουιτ του Τραμπ αλλάζουν την πεποίθηση των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων για το τι σημαίνει να είσαι Ρεπουμπλικανός», έγραψε το 2008 ο πολιτικός φιλόσοφος Τζέικομπ Λέβι.
Το να είσαι Ρεπουμπλικανός σήμερα σημαίνει να βρίσκεσαι στο δεξιό άκρο της δυτικής πολιτικής. Σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά κόμματα, τα αμερικανικά ήταν πάντα λίγο πιο δεξιά. Ο Τραμπ όμως επιτάχυνε τη μετατροπή της άλλοτε μεγάλης συντηρητικής ομπρέλας σε έναν φορέα οργής και ρατσισμού, ανάλογο με τα εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης.
«Η διαφορά είναι ότι στην Ευρώπη τα ακροδεξιά λαϊκιστικά κόμματα αποτελούν συχνά μια εναλλακτική λύση έναντι του κατεστημένου», έγραψαν οι New York Times. «Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντίθετα, το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα είναι το κατεστημένο».
(*) Ο Ισάν Ταρούρ είναι αρθρογράφος της Washington Post
(Πηγή: Washington Post)
