Του Κωστή Χαλκιαδάκη
Δυο ώρες από τα Σφακιά και έχετε φτάσει στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, τη Γαύδο, το μοναδικό στολίδι της Νότιας Ευρώπης, που θα σας σαγηνεύσει με τις ακρογιαλιές της και τα θαλασσόκεδρα που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Ένα ταξίδι στη Γαύδο είναι μια μοναδική εμπειρία. Στα μόλις 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με μέγιστο μήκος 10 χιλιόμετρα και πλάτος 5, θα συναντήσετε τις μαργαριταρένιες ακτές της. Οι παραλίες Καραβέ, Κόρφος, Λακκούδι, Τρυπητή, Σαρακίνικο, Αγιάννης, Λαυρακάς, Πύργος και Ποταμός συγκεντρώνουν την πλειονότητα των επισκεπτών.
Η Γαύδος απέχει 32 ναυτικά μίλια από την Παλαιόχωρα, 22 από τη Χώρα Σφακίων και 170 από το Τομπρούκ της Λιβύης. Πέραν των ξεχωριστών ακτών, διαθέτει και λιγοστούς γραφικούς οικισμούς. Το Καστρί, το Ξενάκι, τα Βατσιανά, η Άμπελος, ξυπνάνε στον επισκέπτη μνήμες του παρελθόντος. Η Γαύδος ζει και αναπνέει το καλοκαίρι! Οι επισκέπτες ξεπερνούν τις 3.500 χιλιάδες όταν οι κάτοικοι είναι περίπου 150. Οι υποδομές για τους τουρίστες είναι λιγοστές. Ωστόσο η μαγεία του νησιού περνάει και μέσα από τη σχετική δυσκολία που θα αντιμετωπίσουν οι επισκέπτες της. Το νερό για παράδειγμα είναι λιγοστό. Τα καταλύματα που δειλά δειλά αυξάνονται τα τελευταία χρόνια προσφέρουν επαρκείς υπηρεσίες φιλοξενίας και δεδομένης της μεγάλης τουριστικής ζήτησης ο επισκέπτης θα πρέπει να προνοήσει από νωρίς για κράτηση.
Οι επισκέπτες του νησιού θα εκτιμήσουν και τις πεζοπορικές διαδρομές. Καλοχαραγμένα μονοπάτια προσφέρονται για εξορμήσεις στο νησί- από τον Κόρφο στην Τρυπητή, από το Καστρί στην Άμπελο, από το Χαμουρειό στον Κεδρέ και το Λαυρακά, από τα Βατσιανά στον Κόρφο, από τον Άγιο Παντελεήμονα στο Καστρί κ.α. Διαδρομές που μένουν αξέχαστες, ανάμεσα σε πεύκα, θαλασσόκεδρους, αβόρανους, αγκίσαρους και σκίνα που στολίζουν το νησί, ενώ τα ρείκια, οι θύμοι και τα θρούμπια σκορπούν μεθυστικά αρώματα στον αέρα.
Η Γαύδος, που εντάχθηκε στο πρόγραμμα προστασίας Νatura 2000, μαζί με τη γειτονική Γαυδοπούλα, αποτελούν σταθμό μεταναστευτικών πουλιών κατά το μακρινό ταξίδι τους από την Αφρική προς την Ευρώπη και αντίστροφα, καθώς και καταφύγιο για τα απειλούμενα είδη φώκιας και χελώνας Caretta caretta.
Αυτό το ξέρατε;
- Η ανθρώπινη παρουσία στη Γαύδο άρχισε πριν από 300.000 χρόνια, στην Παλαιολιθική Εποχή.
- Η Γαύδος ταυτίζεται από ορισμένους μελετητές με την Ωγυγία, όπου η Καλυψώ είχε παγιδεύσει τον Οδυσσέα.
- Στη Ρωμαϊκή περίοδο υπήρχαν εκτεταμένες καλλιέργειες αμπελιού και ελιάς.
- Στη Βυζαντινή περίοδο το νησί έφτασε να έχει 8.000 κατοίκους, με τρεις επισκόπους κι έναν αρχιεπίσκοπο.
- Στη δεκαετία του 1930 η Γαύδος ήταν τόπος εξορίας για τους Κομμουνιστές. Μεταξύ των περίπου 250 ανθρώπων που εξορίστηκαν εκεί ήταν ο Άρης Βελουχιώτης και ο Μάρκος Βαφειάδης.