Η αρχαία ελληνική τραγωδία αποτυπώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την σχέση με το θείο, προσφέροντας διδάγματα για τον σύγχρονο κόσμο. Η αρχαία ελληνική τραγωδία αναγνωρίζεται ως μία από τις σπουδαιότερες δημιουργίες της αττικής και παγκόσμιας διανόησης. Αυτή η μορφή τέχνης ενσωματώνει τη λατρεία του θείου και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, δημιουργώντας ένα μοναδικό πολιτιστικό φαινόμενο. Στον 5ο π.Χ. αιώνα, δεν παρατηρείται ανάλογο ιστορικό γεγονός, καθώς η γενετική εφεύρεση της τραγωδίας διαμόρφωσε το κλίμα του αιώνα. Σήμερα, σε μια εποχή τεχνολογικών εξελίξεων και απομάκρυνσης από τη φύση, κινδυνεύουμε να χάσουμε την ελληνική κληρονομιά, η οποία είναι η ρίζα του δυτικού πολιτισμού. Τι έχει να προσφέρει η τραγωδία στον άνθρωπο του 20ού αιώνα; Σκοπός του άρθρου είναι να εξετάσει τα κοινά χαρακτηριστικά και το νόημα των τραγωδιών στο σύγχρονο πλαίσιο.
Ο Αισχύλος, μέσω των έργων του, αναδεικνύει την τραγικότητα του ενεργούντος ανθρώπου. Στην τραγωδία του Επτά επί Θήβας, ο Ετεοκλής ενσαρκώνει αυτή την τραγικότητα. Παρόμοιες αναπαραστάσεις συναντάμε και στις Ικέτιδες. Στην Ορέστεια, ένα αριστούργημα του Αισχύλου, ο Ορέστης απεικονίζεται ως εκδικητής, καταδεικνύοντας την ανθρώπινη προβληματικότητα που χαρακτηρίζει την ύπαρξη. Ο ποιητής βλέπει αυτή την τραγικότητα ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου και αναζητά τη συμφιλίωση με την θεία τάξη.
Ο Σοφοκλής προσφέρει μια διαφορετική αλλά εξίσου βαθιά οπτική για τον άνθρωπο. Στην τραγωδία Αίας, ο ήρωας βιώνει την αβεβαιότητα, ενώ στην Οιδίπους τύραννος, η ανώτερη δύναμη των θεών επηρεάζει καθοριστικά τη ζωή του ήρωα. Η απάντηση στο ερώτημα πώς μπορεί ο άνθρωπος να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του επαναλαμβάνεται στα έργα του Σοφοκλή.
Αντίθετα, στον Ευριπίδη, η εικόνα του ανθρώπου εμφανίζεται πιο ευάλωτη. Οι χαρακτήρες συχνά προσφέρουν τη ζωή τους για μια ανώτερη αιτία, αποκαλύπτοντας το βάθος του ανθρώπινου ψυχικού βίου.
Κοινός παρονομαστής και των τριών τραγικών ποιητών είναι το ερώτημα για τη θέση του ανθρώπου απέναντι στον κόσμο και οι δυνάμεις που τον επηρεάζουν. Είναι κρίσιμο να αντλήσουμε διδάγματα από τους τραγικούς ποιητές, οι οποίοι μας διδάσκουν τον σκοπό και την θυσία του ανθρώπου. Η αρχαία ελληνική τραγωδία μας προσφέρει ένα αναγκαίο μήνυμα για τη σύγχρονη ζωή.
*Αποσπάσματα από την ομιλία του Άλμπιν Λέσκυ κατά την τελετή της αναγόρευσής του σε επίτιμο διδάκτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, 2 Νοεμβρίου 1967.*
Πηγή περιεχομένου: in.gr
