Της Νικόλ Καζαντζίδου
Οι άνθρωποι έλκονται από σκοτεινά και δραματικά γεγονότα της ιστορίας, γεγονότα που όμως “ ζουν” στη μνήμη της ανθρωπότητας. Γι αυτό και πολλοί επιδιώκουν να επισκεφθούν τους τόπους όπου αυτά συνέβησαν.
Οι λόγοι είναι ιστορικοί, εκπαιδευτικοί, επαγγελματικοί και πολλές φορές οικογενειακοί, όταν η ιστορία του ατόμου συνδέεται με το τραγικό γεγονός που άφησε το αποτύπωμά του στο χρόνο. Πρόκειται επί της ουσίας για ένα είδος εναλλακτικού τουρισμού που περιλαμβάνει αρκετές υποκατηγορίες, όπως το memorial tourism, το death tourism κ.α.
Συμμαχικό Βρετανικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο Δοϊράνης
Το όνομα αυτού; Dark Tourism – Σκοτεινός Τουρισμός
Στον Σκοτεινό Τουρισμό, λοιπόν, είναι αφιερωμένο το φετινό συνέδριο της Philoxenia, της μεγάλης Έκθεσης Τουρισμού που διοργανώνεται 8-10 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.
“ Στόχος του συνεδρίου είναι «να φωτίσει τα σκοτάδια του χθες», να αναδείξει δηλαδή, τον ρόλο που παίζει το σκοτεινό παρελθόν ενός τόπου-προορισμού στη δημιουργία ελκυστικών αφηγημάτων και στην τουριστική εκμετάλλευση αυτών (Dark Tourism). Έμφαση θα δοθεί στην πόλη μας τη Θεσσαλονίκη που έχει να αναδείξει πολλές «σκοτεινές» ιστορίες και διαδρομές, από την αρχαιότητα μέχρι και το πρόσφατο παρελθόν”, σημείωσε μιλώντας στο περιοδικό “ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ” του ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη οργάνωσης του συνεδρίου, Μαρία Συλλοπούλου.
Στο συνέδριο που έχει προγραμματιστεί για τις 9 Νοεμβρίου (Συνεδριακό Κέντρο “ Νικόλαος Γερμανός” -Περίπτερο 8) συμμετέχουν εξαιρετικοί ακαδημαϊκοί, γνώστες και ερευνητές του “ Σκοτεινού Τουρισμού”, αλλά και επαγγελματίες, οι οποίοι, σύμφωνα με την κ.Συλλοπούλου, “ τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ανακαλύπτουν τις πολυδιάστατες μορφές του και ανοίγουν δρόμους τουριστικής εκμετάλλευσης με ανυπολόγιστες προοπτικές”. Η είσοδος στο συνέδριο για το κοινό είναι δωρεάν κατόπιν εγγραφής (https://philoxenia.helexpo.gr/el/2019-Dark-Tourism-Registration)
Σπιναλόγκα
Για το πως γεννήθηκε η ιδέα που οδήγησε στο να είναι αφιερωμένο το φετινό συνέδριο στον Dark Tourism, η κ.Συλλοπούλου εξήγησε πως “ αυτό έγινε όταν, πριν από μερικούς μήνες, σε μια έκτακτη συνάντηση με διοικητικά στελέχη της HELEXPO – άρτι αφιχθέντα από τη Βαρσοβία – συζητήσαμε την πιθανότητα στη φετινή Philoxenia να οργανώσουμε ένα συνέδριο για τον «Τουρισμό Ολοκαυτώματος». Αφορμή έδωσε, αφενός το γεγονός ότι τιμώμενη χώρα στη φετινή Philoxenia είναι η Πολωνία και αφετέρου, η δρομολογηθείσα δημιουργία Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη”.
“ Όταν πρωτοάκουσα την ιδέα είχα σοβαρές διαφωνίες, σκεπτόμενη ότι έχουμε στον τουρισμό τόσα άλλα θέματα άλυτα ακόμη και ιδιαίτερα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης και ότι μια τέτοια θεματική προσέγγιση θα ήταν μάλλον εκτός ατζέντας ή αν θέλετε, αρκετά υπερφίαλη. Ωστόσο, η άποψή μου άλλαξε άρδην, όταν διερευνώντας το θέμα σε μια πιο διεθνή κλίμακα ανακάλυψα ότι ο “ Σκοτεινός Τουρισμός” όχι απλά έχει τεράστιο ενδιαφέρον, αλλά αποτελεί και μια πολύ προσοδοφόρα πηγή τουριστικού πλούτου. Λαμπρά παραδείγματα αξιοποίησης του σκοτεινού τουρισμού αποτελούν τo Ground Zero (μνημείο πεσόντων της 11ης Σεπτεμβρίου) στη Νέα Υόρκη, το Άουσβιτς στην Πολωνία, το Μουσείο Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον, το Colosseum στη Ρώμη και το Peace Memorial Park στη Χιροσίμα”. Στην Ελλάδα πολύ γνωστή και χαρακτηριστική περίπτωση Dark Tourism αποτελεί η Σπιναλόγκα και βεβαίως τα ουκ ολίγα ιστορικά ή στρατιωτικά νεκροταφεία, όπως το Συμμαχικό Βρετανικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο Δοϊράνης ή το γαλλικό στρατιωτικό νεκροταφείο του Ζέιτενλικ, στη Θεσσαλονίκη.
Στη Θεσσαλονίκη πάντως, το κουβάρι που ενώνει τέτοιους τόπους (στρατιωτικά νεκροταφεία, φυλακές, μνημεία και διαδρομές μνήμης και τόσα άλλα) όπως φαίνεται, μόλις που άρχισε να ξετυλίγεται…
Κεντρική φωτογραφία: Γερμανία – Νταχάου
