Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) ανακοίνωσε τον νέο κύκλο επιχορηγήσεων εκκίνησης (Starting Grants) για νέους επιστήμονες από όλη την Ευρώπη. Σημαντική είναι η συμμετοχή δύο ελληνικών προγραμμάτων, τα οποία ηγούνται ερευνήτριες του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ).
Στον νέο αυτό κύκλο επιχορηγήσεων, που εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ «Horizon Europe», έχουν επιλεγεί 494 Starting Grants, οι οποίες συνολικά χρηματοδοτούνται με σχεδόν 780 εκατομμύρια ευρώ, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τις βιοεπιστήμες και τη φυσική έως τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες.
Η πρόσκληση δέχθηκε 3.474 προτάσεις, από τις οποίες εγκρίθηκε το 14,2%. Οι υπότροφοι καλύπτουν 24 κράτη μέλη της ΕΕ και τις συνδεδεμένες χώρες, με τη Γερμανία να προηγείται σε αριθμό επιχορηγήσεων (98). Η πρόεδρος του ERC, Μαρία Λέπτιν, εξέφρασε τη χαρά της για την επανένταξη των Βρετανών ερευνητών στο πρόγραμμα, αφού «έχουν λείψει πολύ τα τελευταία χρόνια».
εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 44% των επιχορηγήσεων αποδόθηκε σε γυναίκες ερευνήτριες. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2023 ήταν 43% και το 2022 39%. Η Επίτροπος για την Καινοτομία, την Έρευνα, τον Πολιτισμό, την Εκπαίδευση και τη Νεολαία, Ιλιάνα Ιβάνοβα, τόνισε ότι «βλέπω ένα από τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών υποτρόφων μέχρι σήμερα, μια τάση που ελπίζω να συνεχιστεί».
Οι ελληνικές επιχορηγήσεις κατευθύνονται σε δύο ερευνήτριες του ΙΤΕ: την Κωνσταντίνα Κάλφα και την Άννα Σιντορένκο, μεταδιδακτορικές ερευνήτριες στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ. Η Άννα Σιντορένκο χρηματοδοτείται για το πρόγραμμα «Υπόγειο εμπόριο: Ξετυλίγοντας το θαλάσσιο λαθρεμπόριο μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1853-1914)», το οποίο αποσκοπεί στην προώθηση της κατανόησης των σχέσεων μεταξύ των αυτοκρατοριών, υπερβαίνοντας τις συμβατικές γεωπολιτικές προσεγγίσεις. Όπως τόνισε η ίδια, «η απονομή της επιχορήγησης συνιστά μια αδιαμφισβήτητη επιτυχία και απόληξη, που μου προσφέρει τη δυνατότητα να ανεξαρτητοποιηθώ και να διαμορφώσω τη δική μου ερευνητική ομάδα».
Η Κωνσταντίνα Κάλφα, διδάκτωρ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στον τομέα της ιστορίας και θεωρίας της Αρχιτεκτονικής, υποστηρίζεται για το πρόγραμμα «MCH-EsMed: Πώς η μεσαία τάξη στέγασε τον εαυτό της στην ανατολική Μεσόγειο», μια μελέτη της υλικής κουλτούρας της τάξης, της οικογένειας, του φύλου και της πολιτικής στην περιοχή.
Η Καλφα τόνισε: «Το ERC Starting Grant, η κορυφαία ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, ήταν ένα στοίχημα που κέρδισα με προσωπικές θυσίες και εντατική δουλειά σε δύσκολους καιρούς. Είμαι πολύ χαρούμενη που θα επενδύσω σε έναν πυρήνα ερευνητών και ερευνητριών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, ενισχύοντας τη μελέτη της αρχιτεκτονικής ιστοριογραφίας και του κτισμένου περιβάλλοντος».
«Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που τα δύο μοναδικά έργα Starting Grants που κατευθύνονται στην Ελλάδα θα υλοποιηθούν στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ, το οποίο έχει να επιδείξει εντυπωσιακή πρόοδο τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο πρόεδρος του ΙΤΕ, καθηγητής Νεκτάριος Ταβερναράκης, προσθέτοντας ότι το ΙΤΕ έχει εξασφαλίσει συνολικά 45 επιχορηγήσεις από το ERC, αριθμός που το καθιστά τον μεγαλύτερο δικαιούχο στην Ελλάδα.
Στον τρέχοντα κύκλο Starting Grants, χρηματοδότηση λαμβάνουν επίσης Έλληνες ερευνητές σε ιδρύματα άλλων χωρών, μεταξύ των οποίων η Ιουλία Τζουβαδάκη από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, η Γεωργία Χαλβατζάκη από το TU Darmstadt, και άλλοι.
