Το μήνυμα πως η παρανομία δεν παράγει δίκαιο, έστειλε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Γεννηματάς, αναφερόμενος στο κείμενο της συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης.
Σε ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών που ακολούθησε τη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, με την οποία ανακοίνωσε την απόφαση απέλασης του Λίβυου πρέσβη από τη χώρα μας, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κατέστησε σαφές πως η Τουρκία και η Λιβύη δεν είναι συνορεύουσες χώρες, δεν έχουν κοινές θαλάσσιες ζώνες ούτε παρακείμενες ούτε έναντι η μία της άλλης ακτές. Συνεπώς, διαμήνυσε με σαφήνεια ότι είναι ένα κείμενο το οποίο δεν μπορεί να παράξει έννομα αποτελέσματα και δεν επηρεάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.
Εστιάζοντας περαιτέρω στο έγγραφο της συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη, ανέφερε κατηγορηματικά πως πάσχει και από άλλες νομικές πτυχές, καθώς δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την υπογραφή του από τη λιβυκή πλευρά.
Παράλληλα, έστειλε το μήνυμα πως η Ελλάδα είναι υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία, καθιστώντας σαφές πως «επιδιώκουμε να τηρούμε ανοικτά τα κανάλια επικοινωνίας, ωστόσο, αυτό πρέπει να γίνεται σε ένα πλαίσιο αυστηρής τήρησης του διεθνούς δικαίου, χωρίς αστερίσκους και χωρίς υποσημειώσεις».
Στη συνέχεια, ο κ. Γεννηματάς ξετύλιξε το πλέγμα των ενεργειών του υπουργείου Εξωτερικών που προηγήθηκαν, αλλά και αυτών που έχουν προγραμματιστεί, σημειώνοντας ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είχε ήδη τεθεί σε εγρήγορση από τον Ιούλιο.
Ειδικότερα, ανέφερε πως στις επόμενες ημέρες έχει προσκληθεί ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης και ότι αναμένεται να προσκληθεί και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Λιβύης το προσεχές διάστημα, ενώ την Τρίτη, κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού, ο υπουργός Εξωτερικών έχει συγκαλέσει Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής προκειμένου να ενημερώσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Οι εξελίξεις στη Λιβύη και πτυχές του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης αναμένεται επίσης να τεθούν επί τάπητος και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, τη Δευτέρα, στο οποίο τη χώρα μας θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εξωτερικών.
Ερωτηθείς τι ετοιμάζεται να κάνει η Ελλάδα εν αναμονή της κατάθεσης της εν λόγω συμφωνίας στον ΟΗΕ, ο κ. Γεννηματάς απάντησε πως η τοποθέτηση της Ελλάδας έχει υπάρξει σαφής και σημείωσε πως έχει γίνει σοβαρή προετοιμασία, υπάρχουν πολλά σενάρια βάσει των μεταβλητών που εξετάζονται συνεχώς και θα δοθούν εκεί που πρέπει και όπως πρέπει οι ενδεδειγμένες απαντήσεις.
Απαντώντας σε ερώτηση για το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί στη Λιβύη από το Συμβούλιο Ασφαλείας, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών τόνισε πως αυτό δεσμεύει όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ ανεξαιρέτως και δεσμεύει όλα τα κράτη-μέλη του Οργανισμού να βοηθούν στην επιβολή του και στην επιτήρηση εφαρμογής του. Σε αυτή την κατεύθυνση, είπε πως θα είναι και όλες οι κινήσεις της ελληνικής πλευράς.
Σε ερώτηση γιατί ανάλογα βήματα που έγιναν με τη Λιβύη δεν γίνονται και προς την πλευρά της Τουρκίας, ο κ. Γεννηματάς αναφέρθηκε στη σχετική δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, σημειώνοντας πως «οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές, δεν μας παραπλάνησαν». Αντιθέτως, προσέθεσε, από την πλευρά της Λιβύης, «έγινε κάποιου είδους εμπαιγμός» και μάλιστα στον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών από τον ομόλογό του της Λιβύης κατά τη συνάντησή τους μόλις τον παρελθόντα Σεπτέμβριο.
Σε ό,τι αφορά τις μέχρι σήμερα ενέργειες του υπουργείου Εξωτερικών, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών έπιασε το νήμα από το πρώτο ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στις Βρυξέλλες, όπου στο περιθώριο του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ του Ιουλίου έθεσε, όπως είπε, το ζήτημα στους ομολόγους τους, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Μάλιστα, επισήμανε πως τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με τον Λίβυο ομόλογό του, ο οποίος του παρέσχε κάποιες διαβεβαιώσεις οι οποίες προφανώς στην πορεία ανετράπησαν.
Περαιτέρω, προσέθεσε πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το ζήτημα στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τόσο στο σύνολο των κρατών-μελών της Συμμαχίας όσο στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, αλλά και στον ίδιο τον Πρόεδρο της Τουρκίας κατά τη συνάντησή τους, υπογραμμίζοντας ότι αντίκειται στη διεθνή νομιμότητα και θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα στην περιοχή.
Υπογράμμισε επίσης πως, νωρίτερα, ο πρωθυπουργός είχε θέσει το ζήτημα στον Ιταλό ομόλογό του κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη και στον Πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία. Ο κ. Γεννηματάς επισήμανε σε αυτό το σημείο την «ιδίως ξεκάθαρη δήλωση του κ. Μακρόν». Αναφέρθηκε ακόμη στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Δένδια με τον νέο ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοσέπ Μπορέλ και παρατήρησε πως την αμέσως επόμενη ημέρα εξεδόθη μια ανακοίνωση από την ΕΕ, «η οποία ήταν ξεκάθαρη τοποθέτηση και περιλαμβάνει μάλιστα και ρητή αναφορά στο διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, αυτό ακριβώς που αμφισβητεί η Τουρκία».
Επιπλέον, αναφέρθηκε και στην τηλεφωνική επικοινωνία του υπουργού Εξωτερικών με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, Σαμέχ Σούκρι, και την επίσκεψή του στο Κάιρο, σημειώνοντας την εξαρχής κατηγορηματική στάση που έλαβε επί του θέματος η Αίγυπτος. Αντίστοιχη επικοινωνία και αντίδραση υπήρξε και από την Κυπριακή Δημοκρατία, επισήμανε.
Ο κ. Γεννηματάς ανέφερε εξίσου, πως έγιναν οι δέουσες κινήσεις προς ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για την κρισιμότητα του ζητήματος σημαντικών χωρών, όπως μεταξύ άλλων οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρωσία, η Κίνα και το Ισραήλ. Στην κατεύθυνση αυτή, σημείωσε τις αντίστοιχες θετικές για τις ελληνικές θέσεις δημόσιες τοποθετήσεις των υπουργείων Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Ισραήλ.
Ως χρονολογικά πιο πρόσφατη ενέργεια του υπουργού Εξωτερικών μέχρι τη σημερινή απόφαση για απέλαση του Λίβυου πρέσβη, ο κ. Γεννηματάς παρέθεσε τη χθεσινή, 26η Υπουργική Σύνοδο του ΟΑΣΕ στην Μπρατισλάβα, κατά την οποία έθεσε το ζήτημα ενημερώνοντας και τα 57 κράτη-μέλη του Οργανισμού.
Το πρόγραμμα του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια την επόμενη εβδομάδα
Τη Δευτέρα το πρωί διοργανώνει η Ελλάδα στις Βρυξέλλες άτυπο πρόγευμα εργασίας της ΕΕ με τον υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας και τον ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών της Αλβανίας, με μήνυμα τη στήριξη της ευρωπαϊκής τους πορείας. «Θα είναι μια χρήσιμη ευκαιρία για γόνιμο διάλογο, καθώς έχουν επιβεβαιώσει τη συμμετοχή τους πάνω από 18 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ», σημείωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών. Ακολούθως, θα λάβει χώρα το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες, όπου τη χώρα θα εκπροσωπήσει ο Νίκος Δένδιας και αναμένεται να συζητηθούν, μεταξύ άλλων, οι εξελίξεις στη Λιβύη, αλλά και πτυχές που αφορούν στο μνημόνιο Τουρκίας -Λιβύης.
Την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου θα φιλοξενηθεί στην Αθήνα η υπουργική σύνοδος του ΟΣΕΠ, στον οποίο η Ελλάδα ασκεί την προεδρία για το τρέχον εξάμηνο.
