Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κριτικάρθηκε έντονα πριν από δύο και πλέον χρόνια για την αδυναμία της να προβλέψει την έκρηξη του πληθωρισμού, μια κατάσταση που ήταν ανώτερη των προβλέψεων για την εποχή του ευρώ, καθυστερώντας έτσι την εφαρμογή αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής και τον περιορισμό των αυξήσεων στις τιμές.
Πράγματι, η ΕΚΤ αύξησε για πρώτη φορά τα επιτόκια τον Ιούλιο του 2022, όταν ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είχε φθάσει στο 8,6%, τέσσερις φορές υψηλότερα από τον στόχο του 2%.
Η πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, τότε επεσήμανε ότι δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που οδήγησε στην ανεξέλεγκτη αύξηση των τιμών ενέργειας και τροφίμων.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός είχε ανακάμψει πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, κυρίως λόγω των προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού, με την προσφορά να μην μπορεί να ανταποκριθεί στην έντονη αύξηση της ζήτησης μετά την αναστολή των οικονομιών. Τον Ιανουάριο του 2022, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφτανε το 5,1% και ήταν ανοδικός.
Από τον Ιούλιο του 2022, η ΕΚΤ πραγματοποίησε 10 αυξήσεις επιτοκίων μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023 για να ελαττώσει τον πληθωρισμό. Από τον Ιούνιο, άρχισε τη διαδικασία χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, με την πρώτη μείωση των επιτοκίων κατά 25 βαθμούς βάσης.
Οι προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα και αυξήθηκε η αξιοπιστία τους. Η Λαγκάρντ δήλωσε ότι λόγω αυτής της αξιοπιστίας υπάρχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις προβλέψεις των αξιωματούχων της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.
Συζήτηση για νέα μείωση των επιτοκίων θα διεξαχθεί στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, με βάση τα νεότερα στοιχεία για τον πληθωρισμό και άλλους παράγοντες όπως οι αυξήσεις των μισθών και η παραγωγικότητα της εργασίας.
Από τους παράγοντες του πληθωρισμού, η μείωση του περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων φαίνεται να συμβάλλει στη μείωσή του. Επίσης, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας μπορεί να βοηθήσει στη σταθεροποίηση των τιμών.
