Επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στην Ολλανδία περιστατικά μετάδοσης του κορονοϊού SARS-CoV-2 τόσο από ανθρώπους σε ζώα βιζόν όσο και αντίστροφα από τα βιζόν στους ανθρώπους.
Οι Ολλανδοί ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», ανέλυσαν γονιδιώματα ζώων και ανθρώπων σε 16 φάρμες εκτροφής βιζόν, όπου είχαν παρουσιαστεί συρροές κρουσμάτων κορονοϊού. Αποκαλύφθηκε ότι ο ιός αρχικά πέρασε από τους ανθρώπους στα ζώα και μετά από αυτά επέστρεψε στους ανθρώπους.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι «χρειάζεται περισσότερη έρευνα στα βιζόν και σε άλλα συγγενικά είδη, επειδή είναι σημαντικό να κατανοήσουμε εάν αυτά τα ζώα αποτελούν κίνδυνο να γίνουν δεξαμενή μόλυνσης από τον SARS-CoV-2». Μολονότι αρκετά ζώα έχουν βρεθεί να μολύνονται από τον εν λόγω ιό (μαϊμούδες, γάτες, σκύλοι, λαγοί, νυχτερίδες, τρωκτικά, κουνάβια κ.ά.), μέχρι στιγμής δεν έχει εντοπιστεί με βεβαιότητα η ζωονοσογόνος προέλευση της πανδημίας Covid-19.
Στην Ολλανδία, ο κορονοϊός διαγνώστηκε αρχικά σε δύο φάρμες βιζόν στο τέλος Απριλίου, γεγονός που προκάλεσε συναγερμό στις ολλανδικές Αρχές για τις ζωονόσους, οι οποίες έθεσαν σε εφαρμογή ένα ευρύ πρόγραμμα παρακολούθησης. Σε αυτό το πλαίσιο, έγινε η επιστημονική έρευνα και η δειγματοληπτική γενετική μελέτη, η οποία αποκάλυψε ότι έως το τέλος Ιουνίου τουλάχιστον δύο στους τρεις κάτοικοι και εργαζόμενοι (το 68%), που είχαν ελεγχθεί με τεστ σε 16 εκτροφεία βιζόν, είχαν βρεθεί θετικοί στον κορονοϊό.
Η ανάλυση έδειξε ότι μετά την αρχική μετάδοση από κάποιον μολυσμένο άνθρωπο (με τη μετάλλαξη D614G του ιού), ο κορονοϊός μεταδόθηκε στα ζώα και εξελίχτηκε, ενώ με τη σειρά τους τα βιζόν τον μετέδωσαν σε περισσότερους ανθρώπους. Ευρύτεροι έλεγχοι στις γύρω περιοχές κοντά στις φάρμες δεν έδειξαν εξάπλωση του κορονοϊού.
«Είναι επιτακτικό η βιομηχανία και το εμπόριο γούνας να μη μετατραπούν σε δεξαμενή για μελλοντική εξάπλωση του SARS-CoV-2 ανθρώπους», τονίζουν οι ερευνητές.
Στη Δανία, όπου έχει γίνει πολύ μεγαλύτερος θόρυβος, τα πρώτα κρούσματα σε τρεις φάρμες βιζόν εμφανίστηκαν τον Ιούνιο. Οι δανικές Αρχές διέταξαν αρχικά ό,τι είχαν κάνει νωρίτερα οι ολλανδικές: Τη θανάτωση όλων των ζώων στις μολυσμένες φάρμες. Όμως, στις αρχές Ιουλίου αποφάσισαν ότι όποιο εκτροφείο είχε μολυσμένα με κορονοϊό ζώα, απλώς να απομονώνεται, χωρίς να σκοτώνονται τα βιζόν. Αλλά όταν ο ιός επανέκαμψε δριμύτερος μετά το καλοκαίρι, οι δανικές Αρχές διέταξαν τη θανάτωση όχι μόνο των ζώων των μολυσμένων εκτροφείων αλλά όλων των βιζόν σε ακτίνα σχεδόν οκτώ χιλιομέτρων. Ήταν, όμως, αργά και στις 6 Νοεμβρίου 216 φάρμες δανικές φάρμες βιζόν είχαν πια μολυνθεί.
Επιπλέον -κάτι ακόμη πιο ανησυχητικό- ο ιός στα βιζόν εμφανίζει στο μεταξύ μεταλλάξεις και οι Δανοί ιολόγοι φοβούνται ότι μία από αυτές μπορεί να αποδειχθεί ανθεκτική ακόμη και στα υπό ανάπτυξη εμβόλια. Περισσότερα από 200 κρούσματα κορονοϊού σε ανθρώπους στη Δανία έχουν αποδοθεί στα βιζόν έως τώρα.
Οι δανικές Αρχές έκριναν ότι η συνέχιση της αναπαραγωγής των βιζόν εν μέσω πανδημίας αποτελεί σοβαρό κίνδυνο δημόσιας υγείας και η Δανή πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως τουλάχιστον 15 εκατομμύρια ζώα -τα περισσότερα βιζόν από κάθε άλλη χώρα- θα σκοτωθούν, μία σοκαριστική απόφαση στα μάτια πολλών ανθρώπων και όχι μόνο των υποστηρικτών των ζώων. Προς το παρόν, πάντως, η απόφαση δεν έχει εκτελεστεί λόγω ουκ ολίγων αντιδράσεων.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι το θέμα των βιζόν χρειάζεται περισσότερη μελέτη για να διερευνηθεί πόσο επικίνδυνες είναι οι μεταλλάξεις του κορονοϊού σε αυτά τα ζώα.
