Η Ελευσίνα, η βιομηχανία και η ιστορία του σαπουνιού εξερευνούν τη βιομηχανική κληρονομιά της Ελλάδας. Όταν ιδρύθηκε το ελληνικό κράτος, παρά το γεγονός ότι η βιομηχανική επανάσταση είχε ήδη αρχίσει στην Ευρώπη, η ελληνική οικονομία παρέμενε κυρίως αγροτική, βασισμένη στο εμπόριο και τη ναυτιλία. Η βιομηχανία δεν ήταν ακόμη πραγματικότητα, αλλά ένα μακρινό όραμα. Αυτή η πραγματικότητα καθιστά τη μελέτη περιοχών όπως η Ελευσίνα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς εδώ η ελληνική βιομηχανία έκανε τα πρώτα της βήματα. Με αυτό το θέμα καταπιάνεται το βιβλίο του Ντίνου Ρούσση Σάπων Ελευσίνος, που εκδόθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κυκεών Tales, που εδρεύουν στην Ελευσίνα.
Ο Ρούσσης εξετάζει την ευρύτερη ιστορία της Ελευσίνας καθώς και την ιστορία του σαπουνιού, αναλύοντας πώς αυτό το προϊόν καθιερώθηκε ως βιομηχανικό κύριο προϊόν τον 19ο αιώνα. Επικεντρώνεται επίσης στις παραδόσεις παραγωγής σαπουνιού από ελαιόλαδο, με το Σαπούνι Μασσαλίας να αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αυτή η ιστορία δεν περιορίζεται μόνο σε τεχνικές παραγωγής, αλλά περιλαμβάνει και την καθοριστική παρουσία Ελλήνων ομογενών στη Μασσαλία, που έπαιξαν ρόλο στην ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Ελευσίνα.
Η σχέση της Ελευσίνας με τη Γαλλία αποκτά επιπλέον διάσταση μετά την ήττα της Γαλλίας στον γαλλοπρωσικό πόλεμο, καθώς Αλσατοί μετανάστες κατέφθασαν στην περιοχή, όπου ο Ιωσήφ Κεκ ίδρυσε το πρώτο βιομηχανικό εργοστάσιο και τον πρώτο εργατικό πυρήνα.
Ο πυρήνας του βιβλίου αναφέρεται στην ίδρυση του πρώτου βιομηχανικού εργοστασίου στην Ελευσίνα το 1876 από τους Εμμανουήλ Χαρίλαο και Παντιά Ράλλη, με την προσθήκη του Σαπωνοποιείου το 1879. Ο Ρούσσης παρουσιάζει αναλυτικά την ιστορία αυτού του εργοστασίου, τους κεντρικούς του χαρακτήρες και τη βιομηχανική ιστορία της Ελευσίνας.
Για την ανασυγκρότηση αυτής της ιστορίας, ο Ρούσσης στηρίζεται σε μια μεθοδική έρευνα στο αρχειακό υλικό, αποτυπώνοντας όχι μόνο τη λειτουργία μιας σημαντικής βιομηχανικής μονάδας, αλλά και την κοινωνική και πολιτική ιστορία της Ελευσίνας, προσφέροντας ένα συναρπαστικό αφήγημα και συμβάλλοντας στην ιστορική κατανόηση της πόλης.
Πηγή περιεχομένου: in.gr
