Μετά από ένα χρόνο πανδημίας και μερικά lockdown, οι δείκτες μαρτυρούν οτι η αγορά των ακινήτων άντεξε τους κλυδωνισμούς που προκάλεσε η πανδημία στην ελληνική κοινωνία και οικονομία.
Η ελληνική αγορά ακινήτων πέρασε μια μακρά και σκληρή περίοδο πίεσης τα χρόνια 2008-2017 με πτώση των τιμών και αύξηση των φόρων ακίνητης περιουσίας.
Σήμερα, τα ακίνητα στην Ελλάδα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Αμερικής (BofA), αρχίζουν να ανακάμπτουν με βραδύ ρυθμό ανάπτυξης εξαιτίας της πανδημίας. Δεδομένου οτι η ιδιοκτησία ακινήτων είναι υψηλή στην Ελλάδα (περίπου το 75% των Ελλήνων έχει το δικό του σπίτι), συμπεραίνουμε οτι το αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο ήταν σοβαρό στην ελληνική κοινωνία.
Πώς διαμορφώνεται η αγορά
Ο κ. Αναστάσιος Τριανταφυλλίδης, Διευθυντής του Μεσιτικού Γραφείου «Imagine Life», μας κατατοπίζει σχετικά με τις νέες τάσεις που διαμορφώνονται σήμερα στην ελληνική αγορά ακινήτων.
«Η αλήθεια είναι οτι η πανδημία δεν κατάφερε να βάλει φρένο στην αγορά ακινήτων. Αύξηση καταγράφεται στα οικιστικά ακίνητα, στα νεόδμητα, ακόμη και στα παλιά ανακαινισμένα, λόγω του οτι τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει ανοικοδόμηση», σχολιάζει ο κ. Αναστάσιος Τριανταφυλλίδης.
Τον περασμένο χρόνο σε όλη την Ελλάδα υπήρξε μικρή μείωση -0,8% στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης ενώ σημειώθηκε αύξηση 3,7% στις τιμές πώλησης κατοικιών με την μέση ζητούμενη τιμή τους να φτάνει τα 6,8€/τ.μ. στις ενοικιάσεις και 1.244,2 €/τ.μ στις πωλήσεις αντίστοιχα.
Η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις ζητούμενες τιμές ενοικίασης σημειώνεται στη Λέσβο (25%) ενώ η μεγαλύτερη αύξηση στις ζητούμενες τιμές πώλησης παρατηρείται στα Γρεβενά (24%). Αντίθετα, μεγάλη μείωση στις ζητούμενες τιμές ενοικιάσεων κατοικιών εντοπίζεται στην Ηλεία (-18,2%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση στις ζητούμενες τιμές κατοικιών προς πώληση παρατηρείται στις Σποράδες (-10,3%).
Αθήνα
Σε γενικές γραμμές στην Αθήνα οι ζητούμενες τιμές ακινήτων προς πώληση και ενοικίαση παρουσίασαν αυξητική τάση με εξαίρεση τις ζητούμενες τιμές ενοικίασης στο κέντρο της Αθήνας (-7%), αλλά και στον Πειραιά (-3,5%).
Θεσσαλονίκη
Στην Θεσσαλονίκη, η ζήτηση ακινήτων προς πώληση το πρώτο τετράμηνο του 2021 αυξήθηκε σημαντικά κατά 43,8% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο το 2020. Σε ό,τι αφορά στα ακίνητα προς ενοικίαση στη Θεσσαλονίκη, παρατηρείται αύξηση 21,5% .
Οι ζητούμενες τιμές πώλησης αυξήθηκαν κατά 4,4% ενώ οι τιμές ενοικίασης μειώθηκαν κατά –2,9%.
«Σταθερή ζήτηση υπάρχει στη δυτική Θεσσαλονίκη, στον Εύοσμο, αν και ο Εύοσμος πουλάει αυτή τη στιγμή 1600-1800 το τ.μ. Το αντίστροφο συμβαίνει στην ανατολική Θεσσαλονίκη, στην περιοχή της Θέρμης, πουλώντας από 2.000-3.500 το τ.μ. Όσον αφορά τη Χαλκιδική, σημαντική ζήτηση από Βαλκανικές χώρες, υπάρχει για περιοχές χαμηλού κόστους αγοράς π.χ Καλλικράτεια, Φλογητά έως και Μουδανιά» σχολίασε σχετικά ο κ. Τριανταφυλλίδης.
Ειδικότερα, σχετικά με την τάση αποκέντρωσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, ο διευθυντής του μεσιτικού γραφείου Imagine Life, σχολίασε σχετικά, «Ναι, τα τελευταία χρόνια είναι πολύ έντονη αυτή η τάση, ειδικά μετά και το ξέσπασμα της πανδημίας. Ο κόσμος είναι σε συνεχή αναζήτηση μεγαλύτερων κατοικιών, και αν έχει την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει ή να ενοικιάσει περιμετρικά του αστικού ιστού, το κάνει δίχως δεύτερες σκέψεις».
Ποιά είναι τα πιο δημοφιλή κριτήρια στην αναζήτηση κατοικίας για ενοικιαστές και αγοραστές;
Το πιο δημοφιλές κριτήριο στην αναζήτηση κατοικίας αποτελεί ο όροφος και συγκεκριμένα η αναζήτηση ακινήτων που βρίσκονται στον 1ο όροφο και πάνω. Ακολουθεί η ύπαρξη γκαράζ αλλά και το αν το ακίνητο είναι νεόδμητο.
Αλλα σημαντικά χαρακτηριστικά που ψάχνουν οι υποψήφιοι αγοραστές είναι το ασανσέρ, η θέα που παρέχει το ακίνητο, η ύπαρξη μπαλκονιών και κήπου. Ο μέσος όρος του εμβαδού κατοικίας που αναζητείται για αγορά είναι κατα μέσο όρο τα 95 τ.μ
«Βασικό κριτήριο είναι επίσης, η γειτονιά… Παίζει μεγάλο ρόλο η γειτονιά. Κάνοντας τη σχετική έρευνα στην περιοχή, μπορούμε να δούμε αν καλύπτει τις ανάγκες τις δικές μας και των παιδιών μας. Για παράδειγμα, ένα πολύ σημαντικό κριτήριο, είναι να έχει κοντά σχολεία, φαρμακεία, πάρκα και εμπορικά καταστήματα. Ένα δεύτερο κριτήριο, είναι η εγκληματικότητα της κάθε περιοχής. Από εκεί και πέρα, ρόλο παίζει και το κόστος αγοράς του ακινήτου, αρκεί να καλύπτει τις ανάγκες διαβίωσής μας, σε μια ήσυχη γεοτονιά», προσθέτει ο Διευθυντής του Μεσιτικού Γραφείου Imagine Life.
Έντονο το ενδιαφέρον από το εξωτερικό
Σύμφωνα με τα στοιχεία, παρατηρείται άνοδος της τάξης του 30% στη ζήτηση ακινήτων που βρίσκονται στην Ελλάδα, από κατοίκους εξωτερικού.
Ειδικότερα, ακίνητο στην Ελλάδα ψάχνουν κάτοικοι από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α., την Κύπρο, την Αυστραλία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, την Ελβετία και τον Καναδά ενώ οι 10 πιο δημοφιλείς περιοχές για τους χρήστες από το εξωτερικό είναι η Γλυφάδα, η Πάρος, η Σαντορίνη, η Ρόδος, η Θεσσαλονίκη, η περιοχή Κασσάνδρα στη Χαλκιδική, η ευρύτερη περιοχή που συμπεριλαμβάνει το Κολωνάκι και τον Λυκαβηττό, η Μύκονος, η Καβάλα και η Σιθωνία Χαλκιδικής.
Παρόλο που το ενδιαφέρον της αναζήτησης ακινήτων από το εξωτερικό, είναι πολύ έντονο, η πλειψηφία των δυνητικών επενδυτών φαίνεται να αναβάλει την επένδυσή τους. Ως αιτίες, προβάλλονται η απειλή της οικονομικής κρίσης, η πανδημία, και η ανασφάλεια των τραπεζικών συστημάτων. «Πάντα υπήρχε ενδιαφέρον από το εξωτερικό, κυρίως από την Κίνα και τα Βαλκάνια για τη Βόρεια Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή λόγω της πανδημίας, και των πρακτικών δυσκολιών, το ενδιαφέρον είναι περισσότερο ερευνητικό παρά ουσιαστικό», συμπληρώνει ο κ. Τριανταφυλλίδης.
Ο κορονοϊός «πάγωσε» το πρόγραμμα Golden Visa
Η χώρα μας σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Enterprise Greece από το 2013 που αποτελεί και το έτος έναρξης του προγράμματος, έως το 2020, είχε συνολικά έσοδα 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο Ν 4143/2013, παρέχεται άδεια πενταετούς διαμονής με δικαίωμα ανανέωσης σε πολίτες τρίτων χωρών, εφόσον καταστούν ιδιοκτήτες ακινήτων των οποίων η αξία υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.
Η Ελλάδα μέχρι και αρχές Ιανουαρίου του 2020, είχε εκδώσει συνολικά 8.011 άδειες διαμονής golden visa σε επενδυτές αγοραστές ακινήτων, και μάλιστα οι Κινέζοι επενδυτές αποτελούσαν την πλειοψηφία με 5.927 άδειες. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το πρόγραμμα Golden Visa στην Ελλάδα παρουσίασε απώλειες της τάξης του 95,4%, το 2020 σε σχέση με το 2019.
Είναι άξιο να σημειώσουμε ότι, η νέα χρονιά, το 2020, είχε χαρακτηριστεί ως η χρονιά των Κινέζων επενδυτών για την Ελλάδα με 800 εκατ. € προγραμματισμένες επενδύσεις, στην ακίνητη περιουσία της χώρας μας. Δυστυχώς, η έξαρση της πανδημίας είχε καταστροφικές συνέπειες για το πρόγραμμα και κατά επέκταση για την ελληνική οικονομία.
Τι θα μπορούσε να γίνει ώστε να υπάρξει κάποια ανάκαμψη των δεικτών του προγράμματος;
Την δεδομένη χρονική στιγμή η χώρα μας και η ελληνική κτηματαγορά χρειάζεται άμεσα κίνητρα που θα δημιουργήσουν ένα κύμα επενδυτών.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει σχεδιάσει αλλαγές στα όρια αξιών επένδυσης, με αρχική σκέψη τον ορισμό διαφορετικών αξιών επένδυσης για την Αττική και την Περιφέρεια. Πιθανόν να υπάρξει αύξηση του ορίου επένδυσης στην Αττική, ενώ στην επαρχία το όριο επένδυσης να παραμείνει στις 250.000 ευρώ ή και να διαμορφωθεί λίγο χαμηλότερα.
«Θα μιλήσω για τη Θεσσαλονίκη γιατί το λιμάνι της, είναι ο κόμβος και η διασύνδεση με τις βαλκανικές, τις αραβικές αλλά και τις ευρωπαϊκές χώρες. Θα μπορούσε να γίνει μια φιλική πρόταση σε πολίτες τρίτων χωρών που θέλουν την πενταετή παραμονή τους στη χώρα μας. Από τα 250.000 που είναι το κόστος αγοράς ενός ακινήτου για να πάρει κάποιος Golden Visa, να πέσει λίγο πιο χαμηλά. Ίσως είναι μια καλή ευκαιρία, μετά την εξαγορά του λιμανιού από ξένους επενδυτές, να προσελκύσουμε και άλλους, για να υπάρξει ανάπτυξη και εισροή κεφαλαίων στην ελληνική αγορά», υπογραμμίζει ο κ. Τριανταφυλλίδης.
Σε γενικές γραμμές, ο τομέας των κτηματομεσιτικών είναι ένας νευραλγικός τομέας της οικονομίας που απαιτεί απο την κυβέρνηση να προσαρμόζει άμεσα τους κανόνες και τα νομοθετικά πλαίσια. Ένα ολόκληρο επιτελείο πρέπει να εργάζεται με έναν και μόνο στόχο, τη στήριξη και την πρόοδο της ελληνικής κτηματαγοράς.
Δείτε το βίντεο με τη συνέντευξη του κ. Αναστάσιου Τριανταφυλλίδη, Διευθυντή του Μεσιτικού Γραφείου “Imagine Life”
Δείτε επίσης: Ψήφος εμπιστοσύνης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ελληνική οικονομία