Έρικ Χομπσμπάουμ: 500 χρόνια από την αναχώρηση του Κολόμβου

Έρικ Χομπσμπάουμ: 500 χρόνια από την αναχώρηση του Κολόμβου

Πριν από λίγες εβδομάδες, στο Μεξικό, μου ζητήθηκε να υπογράψω ένα κείμενο διαμαρτυρίας εναντίον του Χριστόφορου Κολόμβου για λογαριασμό των γνήσιων αυτόχθονων κατοίκων της ηπειρωτικής και νησιώτικης Αμερικής. Αυτή η διαμαρτυρία, αν και κατανοητή, ενδέχεται να υπηρετεί απλώς μια ανώτερη ανάγκη δημοσιότητας. Οι συνέπειες των ταξιδιών του Κολόμβου και εκείνων που τον ακολούθησαν δεν μπορούν να ανατραπούν. Τα βάσανα που υπέστησαν οι αυτόχθονες Αμερικανοί και οι εισαχθέντες Αφρικανοί, είτε από σκόπιμη ενέργεια είτε από τις συνέπειες της κατάκτησης και της εκμετάλλευσης, είναι αδιαμφισβήτητες. Δεν μπορούμε να αρνηθούμε την ιστορία ή να παραβλέψουμε τις καταστροφικές συνέπειες της κατάκτησης αυτών των πολιτισμών. Κάθε κάτοικος της Αμερικής, είτε καταγόμενος από τους αυτόχθονες είτε από τους αποίκους, έχει επηρεαστεί έντονα από τα 500 αυτά χρόνια.

Η αλλαγή του κόσμου από την εποχή του Κολόμβου δεν περιορίζεται στη διάρκεια της ιστορίας, αλλά και στις πολιτισμικές επιδράσεις που προήλθαν από τις επαφές αυτές. Η μεγάλη αντίθεση μεταξύ της κουλτούρας των ελίτ και της λαϊκής κουλτούρας υποδηλώνει τις εσωτερικές συγκρούσεις που συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Ο Παλαιός Κόσμος κατέχει μια κυρίαρχη θέση στην υψηλή κουλτούρα, όμως η λαϊκή κουλτούρα του Νέου Κόσμου έχει επηρεάσει δραστικά τις πολιτισμικές εκφράσεις του Παλαιού Κόσμου.

Μια σημαντική πτυχή της συνάντησης των πολιτισμών είναι η επιρροή των προϊόντων του Νέου Κόσμου στον Παλαιό. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε τη σπουδαιότητα των τροφίμων και των συνηθειών που μεταφέρθηκαν. Οι πατάτες, ο αραβόσιτος και ο καπνός δεν ήταν απλώς νέα προϊόντα για κατανάλωση, αλλά μετέβαλαν ριζικά τις διατροφικές συνήθειες και τις κοινωνικές πρακτικές.

Η ιστορία που συνδέεται με την κατάκτηση του Νέου Κόσμου είναι πολύπλοκη, και η πολιτισμική της διάσταση δεν μπορεί να εκληφθεί μεμονωμένα. Όσο πιο προσεκτικά εξετάζουμε τις επιπτώσεις της ανακάλυψης αυτής, τόσο πιο καθαρά βλέπουμε την αλληλεπίδραση που διαμορφώνει την κοινωνία και τον πολιτισμό μας μέχρι σήμερα.

Καθώς αναλογιζόμαστε το παρελθόν, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις πολύπλευρες διασυνδέσεις μεταξύ των πολιτισμών και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις που αυτές οι επαφές έχουν στην παρούσα εποχή.

Loading