Αναλύουμε τη διαχρονική επίδραση του εθνικού διχασμού στην ελληνική κοινωνία. Βαρύ το τίμημα που ανέκαθεν κατέβαλλε ο ελληνισμός χάριν της πολυθρύλητης εθνικής ενότητας, την οποία όλοι υποτίθεται ότι υπηρετούσαν, αλλά ελάχιστοι στην πραγματικότητα διακονούσαν. Ο χωρισμός σε ενωτικούς και ανθενωτικούς, σε πατριώτες και μειοδότες, σε ομοφρονούντες και αντιφρονούντες, ο άκρατος φανατισμός και η ακραία πόλωση, ουδέποτε σχεδόν μας εγκατέλειψαν.
Μια από τις αμέτρητες εκφάνσεις της διχαστικής αυτής νοοτροπίας για τον ελληνισμό αναδεικνύεται στο προ ολίγου δημοσιευθέν κείμενο του αειμνήστου Θεόδωρου Κουλουμπή για την Κυπριακή Τραγωδία. Από τη μια οι εθνικόφρονες των Αθηνών, από την άλλη ο ανθενωτικός Μακάριος, και η Μεγαλόνησος θυσία στο βωμό της εθνικής ομοψυχίας.
Το ίδιο θέμα, την επώδυνη πληγή του εθνικού διχασμού, πραγματεύεται και ο Δημήτρης Ψαθάς σε ένα άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Τα Νέα πριν από μισό αιώνα, στις 29 Νοεμβρίου 1974, την παραμονή του κρίσιμου δημοψηφίσματος για το πολιτειακό ζήτημα, που ταλάνιζε την Ελλάδα για δεκαετίες.
Τα Νέα, 29.11.1974, Ιστορικό Αρχείο Το Βήμα & Τα Νέα. Δεδομένου ότι το θέμα του εθνικού διχασμού αποτελεί επίκαιρο ζήτημα, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε όπως είπε ο Ψαθάς, αν η εθνική ενότητα προάγεται ή υπονομεύεται από τη φιλοβασιλική ή αντιβενιζελική αστική ηγεσία.
