Τα τρέχοντα εμβόλια παρέχουν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ανοσίας, απ’ ότι η φυσική νόσηση. Όσον αφορά την γρήγορη ανάπτυξη τους σε χρονικό διάστημα μικρότερο του έτους, αυτή έχει να κάνει με την τεράστια χρηματοδότηση, τους πολλούς ασθενείς που υπάρχουν για να διεξαχθούν σε ταχείς ρυθμούς οι κλινικές μελέτες, αλλά και το επείγον της κατάστασης, που επιτάχυνε τις διαδικασίες, χωρίς όμως αυτές να παραβιαστούν. Τα συμπεράσματα ανήκουν στον παθολόγο, με μεγάλο ερευνητικό έργο στις λοιμώξεις, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργο Παππά, δημοφιλή στα social media από το «Ημερολόγιο Κορονοϊού» που κρατάει στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook, από τις αρχές της πανδημίας.
Σχετικά με την επιστροφή μας στην κανονικότητα, ο κ. Παππάς επικαλείται μία τρέχουσα πρόβλεψη για την Ευρώπη, σύμφωνα με την οποία τον Σεπτέμβριο θα μπορούμε να πετύχουμε ανοσία αγέλης. Ευελπιστεί όμως ότι μπορεί να μας εκπλήξουν ευχάριστα κάποια από τα προβλεπόμενα εμβόλια που περιμένουμε. Αλλά και να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε εμείς οι ίδιο τον ιό χωρίς εμβόλιο. «Να εκμηδενίσουμε την κυκλοφορία του στην κοινότητα, νωρίτερα από το καλοκαίρι, βοηθούντος και του καιρού».
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο δρ. Παππάς στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ»
Ερ: Ένα ερώτημα που έχει πολύς κόσμος που διστάζει να εμβολιαστεί, είναι γιατί να εμπιστευθεί ένα εμβόλιο το οποίο κατασκευάστηκε σε λιγότερο από 12 μήνες, όταν υπό κανονικές συνθήκες χρειάζεται πολύ περισσότερος χρόνος.
Απ: Οι κανονικές συνθήκες δεν είναι ακριβώς κανονικές. Είναι συνθήκες καθυστέρησης, που οφείλονται σε λόγους χρηματοδότησης, γραφειοκρατίας κοκ. Τώρα υπάρχει η χρηματοδότηση για να προχωρήσει η διαδικασία που είναι πάρα πολύ ακριβή. Μπορεί η ανάπτυξη ενός εμβολίου να κοστίσει πάνω από ένα δισεκατομμύριο και δεν είναι εγγυημένο ότι θα πετύχει. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν γρήγορα κλινικές δοκιμές, επειδή υπάρχουν ασθενείς. Δυστυχώς η πανδημία σου δίνει τη δυνατότητα να εκτιμήσεις αν κάποιος θα κολλήσει από την ομάδα ελέγχου, αν όχι από αυτούς που πήραν το εμβόλιο. Ενώ για παράδειγμα σε έναν ιό που είναι σπάνιος χρειάζεται πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα για να γίνουν κλινικές μελέτες. Και βεβαίως στην παρούσα φάση υπάρχει η επείγουσα κατάσταση που επιτάχυνε τις διαδικασίες, οι οποίες όμως δεν έχουν παραβιαστεί. Βλέπουμε ότι υπάρχουν εμβόλια που αλλού εγκρίνονται, και αλλού όχι, όπως για παράδειγμα της Οξφόρδης/ AstraZeneca, που έχει αδειοδοτηθεί προσωρινά από τη Μεγάλη Βρετανία, ενώ φαίνεται να είναι πίσω όσον αφορά την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τις υπόλοιπες περιοχές του κόσμου. Κάτι τέτοιο σημαίνει λοιπόν ότι οι ειδικοί, οι επιτροπές σέβονται τις διαδικασίες και κανένας δεν σκοπεύει να δώσει ένα μη ασφαλές εμβόλιο στον κόσμο. Ας μην ξεχνούμε βέβαια ότι αυτή τη στιγμή στη Μεγάλη Βρετανία υπάρχει μία επείγουσα κατάσταση.
Ερ: Η φυσική λοίμωξη ή το εμβόλιο προσφέρει μεγαλύτερη προστασία;
Απ: Οι περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει στις αρχές της πρώτης φάσης, αλλά και στις επόμενες, δείχνουν ότι το εμβόλιο προσφέρει μεγαλύτερη ανοσία, μεγαλύτερο ποσοστό από αυτά τα εξουδετερωτικά αντισώματα που παίζουν ρόλο. Και με αυτή τη λογική εστίασαν οι περισσότερες εταιρείες παραγωγής εμβολίου στην δοσολογία του, δηλαδή στα 30 μικρογραμμάρια που έχει η Pfizer/ Biontech και στα 100 η Moderna, έτσι ώστε να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Στην παρούσα φάση φαίνεται ότι τα τρέχοντα εμβόλια παρέχουν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ανοσίας, απ ότι η φυσική νόσηση. Η διάρκεια θα φανεί στη συνέχεια.
Ερ: Tι γνωρίζουμε για τις τελευταίες μεταλλάξεις του κορονοϊού. Η μία κατέφθασε και στη χώρα μας πριν από μερικές ημέρες, από τη Μ. Βρετανία.
Απ: Όσον αφορά τη μεταδοτικότητα, αυτή η μετάλλαξη που έχει παρατηρηθεί στη Βρετανία, αλλά και στη Νότιο Αφρική που είναι μία παρόμοια, φαίνεται ότι πραγματικά αυξάνει τη μεταδοτικότητα του ιού. Δηλαδή αν δώσεις χώρο στον ιό θα κολλήσουν περισσότεροι. Αν εφαρμόσεις σωστά τα μέτρα ατομικής προστασίας, δεν θα κολλήσεις. Γεγονός που σημαίνει ότι απαιτείται ακόμη πιο αυστηρή εφαρμογή των μέτρων.
Ερ: Η ανάπτυξη των εμβολίων φαίνεται να επηρεάζεται μέχρι ώρας;
Απ: Όχι προς το παρόν. Δεν φαίνεται η στόχευση του εμβολίου να εξασθενεί.
Ερ: Υπάρχει περίπτωση μελλοντικά να δούμε κάτι τέτοιο;
Απ: Υπάρχει περίπτωση μετά από ένα χρόνο, δύο να συμβεί. Όμως παρακολουθώντας τους υπότυπους του ιού που κυκλοφορούν και παρακολουθώντας και τη σχέση τους με τα εμβόλια που κυκλοφορούν και θα κυκλοφορούν, θα μπορούμε πολύ γρήγορα να τροποποιήσουμε και τα εμβόλια, όπως κάνουμε άλλωστε και με τη γρίπη κάθε χρόνο.
Ερ: Πόσο σωστό είναι τελικά να καθυστερεί η δεύτερη δόση του εμβολίου, όπως αποφάσισε να κάνει η Αγγλία, (2-3 μήνες) παρά τη σύσταση του ΠΟΥ να γίνεται το αργότερο εντός 6 εβδομάδων.
Απ: Εδώ βασιζόμαστε στα δεδομένα. Οι Βρετανοί προχώρησαν σε μία τέτοια λογική, κυρίως λόγω της επείγουσας κατάστασης, όπου βρίσκονται και η οποία θα είναι πολύ χειρότερη στο επόμενο 15ήμερο. Στον υπόλοιπο κόσμο, παρόλο που βρισκόμαστε σε μία ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση, οφείλουμε να ακολουθούμε, κατά τη γνώμη μου τουλάχιστον, τα δεδομένα της επιστήμης. Και τα δεδομένα μέχρι στιγμής λένε πχ για το εμβόλιο των Pfizer/BionTech, υπάρχει ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που μας εξασφαλίζει την άριστη ανοσία. Το να κάνουμε το εμβόλιο σε περισσότερους, αλλά να προσφέρουμε 50% ανοσία, αντί για 95% που είναι η αποτελεσματικότητα, σύμφωνα με τις μελέτες για το συγκεκριμένο εμβόλιο, δεν είναι απαραίτητα καλό και δεν μπορείς να ξέρεις πως θα «συμπεριφερθεί». Δεν έχουν γίνει αρκετές δοκιμές για αυτό. Αν μέσα στον επόμενο μήνα προκύψει κάτι διαφορετικό, εξυπακούεται ότι οφείλουμε πάλι να σκεφτούμε και να τροποποιήσουμε την προσέγγιση μας.
Ερ: Φαίνεται όμως ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) αναζητάει τρόπους για να υπάρξουν περισσότερες δόσεις εμβολίων, και συνιστά τη χρήση μίας επιπλέον δόσης ανά φιαλίδιο του εμβολίου των Pfizer/BioNTech. Δηλαδή να γίνονται έξι αντί πέντε δόσεις ανά φιαλίδιο. Ο Οργανισμός ωστόσο προειδοποιεί ότι «αν χρησιμοποιούνται οι συνηθισμένες σύριγγες και βελόνες, είναι πιθανόν να μην υπάρχει αρκετό εμβόλιο για να εξαχθεί μία έκτη δόση. Κάτι τέτοιο (η αύξηση των πέντε σε έξι δόσεις) θεωρείτε ότι θα επηρεάσει τον αρχικό σχεδιασμό της διανομής στην Ευρώπη;
Απ: Όχι δεν θα αλλάξει δραστικά η διανομή. Γιατί βγαίνει οριακά μία έκτη δόση. Η δραστική βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης στην Ευρώπη θα έρθει μόνο με την προσθήκη νέων εμβολίων. Και εκεί θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν θα μας δώσει θετικό σήμα η Johnson&Johnson στα τέλη του μήνα ή στις αρχές Φεβρουαρίου, και μπορέσουμε να έχουμε από εκεί καταρχάς μία ευρύτερη διανομή.
Ερ. Πότε βλέπετε να επιστρέφουμε στην κανονικότητα; Πόσος καιρός εικάζετε ότι θα χρειαστεί για την ικανοποιητική ανοσοποίηση του πληθυσμού;
Απ: Για την Ευρώπη μία τρέχουσα πρόβλεψη λέει ότι το Σεπτέμβριο θα μπορούμε να πετύχουμε ανοσία αγέλης. Ευελπιστούμε ότι μπορεί να μας εκπλήξουν ευχάριστα κάποια από τα προβλεπόμενα εμβόλια που περιμένουμε. Αλλά και να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε εμείς οι ίδιο τον ιό χωρίς εμβόλιο. Να εκμηδενίσουμε την κυκλοφορία του στην κοινότητα, νωρίτερα. Να το πετύχουμε δηλαδή από το καλοκαίρι, βοηθούντος και του καιρού. Αλλά θα πρέπει να δράσουμε πολύ αποτελεσματικά στον περιορισμό της κυκλοφορίας του ιού, στην κοινότητα. Αυτό θα μας βοηθήσει να επιστρέψουμε στην κανονικότητα πολύ πιο γρήγορα, από ότι θα μας επιτρέψουν τα εμβόλια.
Ερ: Πώς μπορεί ο κόσμος να νιώθει σιγουριά 100% για να εμβολιαστεί όταν συνεχίζονται οι μελέτες, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία του εμβολιασμού.
Απ: Οι μελέτες ουσιαστικά θα συνεχίζονται με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα η μελέτη στη φάση 3 των Pfizer/Biontech ή της Moderna έχει τελειώσει και συνεχίζεται η παρακολούθηση των ασθενών για μακρότερο χρονικό διάστημα. Και η παρακολούθηση συνεχίζεται για να ξέρουμε αν αυτά τα εμβόλια θα μας καλύψουν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή θα πρέπει να τα επαναλάβουμε σε ένα χρόνο, σε δύο, ή σε πέντε. Αυτή τη λογική έχει η συνέχιση της παρακολούθησης. Από κει και πέρα η συνέχιση της φαρμακοεπαγρύπνησης ισχύει για οποιοδήποτε προϊόν βγαίνει στην αγορά, είτε εμβόλιο είτε φάρμακο. Παρακολουθείται στη συνέχεια για μακρό χρονικό διάστημα, μέχρι να δοθεί μία τελειωτική άδεια. Συνεπώς οι μελέτες έχουν δώσει ένα επαρκές και επιστημονικά αποδεκτό πλαίσιο, στο οποίο μπορεί να αισθάνεται καθένας ασφαλής. Το βλέπουμε άλλωστε με τα δισεκατομμύρια δόσεων που έχουν ήδη χορηγηθεί στον κόσμο, στις ΗΠΑ, στον Καναδά, αλλά και σε χώρες της Ανατολής και στη Ρωσία όπου έχουν δοθεί άλλα εμβόλια και που φαίνεται ότι υπάρχει αποτελεσματικότητα χωρίς μείζονες παρενέργειες.
