Του Γιάννη Στασινόπουλου, MSc & BSc Μηχανολόγου Μηχανικού,
Προϊστάμενου Τμήματος Ελέγχου και Προώθησης Καινοτομιών, Διεύθυνσης Ελέγχου Τίτλων ΟΒΙ & Υπεύθυνος Διαχείρισης Ποιότητας
Για να γίνει ευκολότερη η αναζήτηση σε πάνω από 120 εκατομύρια δημοσιευμένα διπλώματα ευρεσιτεχνίας ή σε δημοσιευθείσες αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας ή/και πιστοποιητικά υποδείγματος χρησιμότητας, χρησιμοποιείται το σύστημα της ταξινόμησης.
Η ταξινόμηση είναι ένα σύστημα κωδικών που ομαδοποιεί τις εφευρέσεις σύμφωνα με τον τεχνικό τομέα, πράγμα που σημαίνει ότι παρόμοιες εφευρέσεις ομαδοποιούνται στην ίδια ταξινόμηση. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εύκολη αναζήτηση και ανάκτηση εγγράφων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Σήμερα υπάρχουν 2 κυρίως συστήματα ταξινόμησης. Αυτά είναι το IPC και το CPC.
IPC σημαίνει Διεθνής ταξινόμηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και το διαχειρίζεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO, https://www.wipo.int). Πρόκειται για ένα ιεραρχικό σύστημα ταξινόμησης που χρησιμοποιείται κυρίως για την ταξινόμηση και αναζήτηση χορηγηθέντων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, δημοσιευμένων αιτήσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας, κλπ.
Η Διεθνής Ταξινόμηση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (IPC), που ιδρύθηκε με τη Συμφωνία του Στρασβούργου 1971, προβλέπει ένα ιεραρχικό σύστημα ανεξάρτητων στη γλώσσα συμβόλων για την ταξινόμηση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και των μοντέλων χρησιμότητας σύμφωνα με τους διάφορους τομείς της τεχνολογίας στον οποίο σχετίζονται.
Το IPC χωρίζει την τεχνολογία σε οκτώ τομείς με περίπου 70.000 υποδιαιρέσεις. Κάθε υποδιαίρεση έχει ένα σύμβολο που αποτελείται από αραβικούς αριθμούς και γράμματα του λατινικού αλφαβήτου.
Προκειμένου να διατηρηθεί ενημερωμένο το IPC, αναθεωρείται συνεχώς και δημοσιεύεται τακτικά μια νέα έκδοση.
CPC σημαίνει Συνεργατική Ταξινόμηση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας ξεκίνησε ως κοινή συνεργασία μεταξύ του Αμερικανικού γραφείου διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας USPTO και του Ευρωπαϊκού γραφείου διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας EPO με την συμφωνία να εναρμονίσουν τα υπάρχοντα συστήματα ταξινόμησης (ECLA και USPC, αντίστοιχα) και να μεταβούν σε ένα κοινό σύστημα ταξινόμησης (https://www.cooperativepatentclassification.org/index ).
Αυτή ήταν μια στρατηγική απόφαση και από τα δύο γραφεία και θεωρείται ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της προώθησης των προσπαθειών εναρμόνισης τους.
Οι στόχοι της συνεργασίας ήταν:
1. Βελτίωση της αναζήτησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το CPC είναι πιο λεπτομερές από το IPC για τη βελτίωση της αναζήτησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
2. Κοινή χρήση πόρων. Έχοντας ένα κοινό σύστημα ταξινόμησης μεταξύ του EPO και του USPTO, η συντήρηση του συστήματος είναι συνεργατική. Με αυτόν τον τρόπο θα μοιράζονται οι πόροι για την ταξινόμηση των εγγράφων, την αναθεώρηση του σχήματος όταν είναι απαραίτητο και στη συνέχεια την επαναταξινόμηση των εγγράφων.
Η μετάβαση στο CPC αναπτύχθηκε με βάση το υφιστάμενο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταξινόμησης (ECLA) που τροποποιήθηκε για να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με τα πρότυπα του Διεθνούς Συστήματος
Ταξινόμησης Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (IPC) που διαχειρίζεται ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO).
Συνεπώς, τα δύο συστήματα ταξινόμησης IPC & CPC συνδέονται μεταξύ τους με την διαφορά ότι το CPC είναι πιο αναλυτικό. Η επίσημη έναρξη λειτουργίας του CPC είναι η 1η Ιανουαρίου 2013.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω η ταξινόμηση κατά IPC ή CPC χωρίζεται σε 8 τομείς, ως εξής:
A: Βιοτικές ανάγκες
B: Βιομηχανικές τεχνικές – Μεταφορές
C: Χημεία – Μεταλλουργία
D: Κλωστουφαντουργία – Χαρτοποιία
E: Σταθερές κατασκευές
F: Μηχανική – Φωτισμός – Θέρμανση – Οπλισμός – Εκρηκτικά
G: Φυσική
H: Ηλεκτρισμός
Η ιεραρχία της ταξινόμησης ορίζεται από τον καταμερισμό του συνόλου των τεχνικών γνώσεων σε περισσότερα κατά φθίνουσα ιεραρχική διάταξη επίπεδα, όπως:
τομέας, κατηγορία, υποκατηγορία, ομάδα, υπο-ομάδα
Πολλές φορές η κατηγορία και υποκατηγορία συναντιούνται ως κλάση και υποκλάση.
Παράδειγμα κατανόησης των συμβολισμών της ταξινόμησης: E06B3/00 (τομέας-E, κατηγορία-06, υποκατηγορία-B, κύρια ομάδα-3 , υπο-ομάδα-00).
ΤΟΜΕΑΣ Ε ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ε06 ΘΥΡΕΣ, ΠΑΡΑΘΥΡΑ, ΠΑΡΑΘΥΡΟΦΥΛΛΑ Ή ΠΕΡΣΙΔΕΣ ΓΕΝΙΚΑ, ΣΚΑΛΕΣ
ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ε06Β ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΑΘΕΡΑ Ή ΚΙΝΗΤΑ ΚΛΕΙΣΙΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ, ΟΧΗΜΑΤΑ, ΦΡΑΚΤΕΣ Ή ΠΑΡΟΜΟΙΟΥΣ ΠΕΡΙΚΛΕΙΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ, πχ ΠΑΡΑΘΥΡΑ, ΘΥΡΕΣ, ΕΞΩΦΥΛΛΑ, ΠΥΛΕΣ
ΚΥΡΙΑ ΟΜΑΔΑ Ε06Β 3/00 Πλαίσια παραθύρων, φύλλα θυρών ή παρόμοια στοιχεία για κλείσιμο ανοιγμάτων, δομή σταθερών και κινούμενων κλεισιμάτων, πχ παράθυρα, χαρακτηριστικά πακτωμένων εξωτερικών κασών που σχετίζονται με την τοποθέτηση κασών φύλλων
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/04 … Κάσες εξωφύλλων μη χαρακτηριζόμενες από τον τρόπο ανοίγματος
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/06 … Μονές κάσες
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/08 … Κατασκευές εξαρτόμενες από τη χρήση συγκεκριμένων υλικών
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/12 …. Από μέταλλο
Να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στις παραπομπές και στις σημειώσεις όπου αναφέρονται στην ταξινόμηση, καθώς επίσης και στις τελίτσες στην υπο-ομάδα όπου δηλώνεται η εξάρτηση από την αμέσως προηγούμενη υπο-ομάδα με τις λιγότερες τελίτσες. Βλέπε όπως παραπάνω στο παράδειγμα:
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/06 .. Μονές κάσες
ΥΠΟΟΜΑΔΑ E06B 3/08 … Κατασκευές εξαρτώμενες από τη χρήση συγκεκριμένων υλικών.
Συνεπώς, η ταξινόμηση δεν είναι μόνο χρήσιμη στην ανάκτηση κατά την έρευνα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας αλλά αποτελεί ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την ομαδοποίηση συναφών εφευρέσεων σε συγκεκριμένους τεχνικούς τομείς από τους ειδικούς, όπως οι εξεταστές.
Τέλος, με την χρήση της ταξινόμησης είναι δυνατόν να αναλυθεί η δραστηριότητα κάθε τεχνικού τομέα στις μηχανές αναζήτησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, όπως το espacenet (https://worldwide.espacenet.com/?locale=en_EP). Η ανάλυση δραστηριότητας συγκεκριμένου τεχνικού τομέα μπορεί να δώσει πληροφορίες, όπως:
1. η ανάπτυξη συγκεκριμένων κλάδων της βιομηχανίας
2. ο προσανατολισμός του R & D μιας επιχείρησης
3. στατιστικά δεδομένα που σχετίζονται με τις καταθέσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας π.χ. χώρα κλπ
