Ανακαλύψτε τη ζωή και το έργο του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, της εμβληματικής μορφής της ελληνικής λογοτεχνίας.
Στις 23 Οκτωβρίου (10 με το παλαιό ημερολόγιο) 1901 γεννήθηκε στο Αιτωλικό ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος (Ιωάννης Παναγιωτόπουλος του Μιχαήλ), λογοτέχνης με μακρότατη και αξιοπρόσεκτη παρουσία στα ελληνικά γράμματα κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα.
Η οικογένεια του Παναγιωτόπουλου εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα το 1910. Ο ίδιος σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μετά την αποφοίτησή του εργάστηκε ως καθηγητής στο Ελληνικόν Εκπαιδευτήριον Δ. Ν. Μακρή, το οποίο πέρασε στην ιδιοκτησία του το 1938.
Ήδη από πολύ νέος ο Παναγιωτόπουλος εκδήλωσε τις πνευματικές του ανησυχίες και καλλιέργησε ευδοκίμως όλα τα είδη του λόγου. Συνεργάστηκε με διάφορα περιοδικά και εφημερίδες, ξεχωρίζοντας για τη μακροχρόνια συνεργασία του με τη Νέα Εστία και την Ελευθερία. Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών στην πρώτη υπηρεσιακή κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1974) και τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις για το συγγραφικό έργο του και την εν γένει προσφορά του στον ελληνικό πολιτισμό, μεταξύ άλλων, με το Α Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος το 1957, το Α Κρατικό Βραβείο Ταξιδιωτικών Εντυπώσεων το 1964 και το Α Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου το 1967.
Ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, ο ανήσυχος στοχαστής και προικισμένος παιδαγωγός, απεβίωσε στην Αθήνα στις 17 Απριλίου 1982. Στις 19 Οκτωβρίου 2001, στο πλαίσιο μιας από τις εκδηλώσεις που είχε διοργανώσει η Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τη γέννηση του διακεκριμένου λογοτέχνη, ο Θεοδόσης Πυλαρινός είχε εκφωνήσει ομιλία με τίτλο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, ο αδικαίωτος πρωταγωνιστής.
Ο Θεοδόσης Πυλαρινός επισημαίνει ότι το σκεπτικό μας πρέπει να εδράζεται στο αξίωμα ότι η προσωπικότητα του ανθρώπου δεν είναι μόνο ό,τι επιδοκιμάζουμε, αλλά και ό,τι κατακρίνουμε και απορρίπτουμε, τα οποία συντελούν στην ιδιότυπη σύνθεση και τη διαμόρφωση της εξαιρετικής προσωπικότητάς τους.
Η ζωή δίδαξε τον Παναγιωτόπουλο να επιζητεί ισορροπίες ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη, να προσαρμόζεται στις εκάστοτε αλλαγές και να οδηγείται στο μέσο όρο. Οι πολλαπλές απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις τον κατέστησαν εργατικό και απαιτητικό.
Μέσα από τις συγκρούσεις, παρουσίασε μια πνευματική φυσιογνωμία σφραγισμένη από τον πόνο και την ύπαρξιακή αγωνία του αυτοδημιούργητου ανθρώπου. Ο Παναγιωτόπουλος γνώρισε καλά τις αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης, τις οποίες συνειδητά υπερβαίνει, πληρώνοντας το τίμημα του σκεπτόμενου και ανθιστάμενου ανθρώπου.
Στον τάφο του έχει χαραχθεί ένα γνωστό ποίημά του, το οποίο αποκαλύπτει τον χαρακτήρα και τη φιλοσοφία του: Σκύβω στο χώμα, στη μοναξιά. Αφουγκραίνομαι τον καλπασμό των αιώνων…
