του Guy Hedgecoe (*)
Για τον ηγέτη του ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Πέδρο Σάντσεθ, η λύση του πολιτικού αδιεξόδου στη χώρα φαίνεται να περνά μέσα από μια συμμαχία με το κόμμα Unidas Podemos – η πρώτη φορά που θα συμβεί κάτι τέτοιο στη σύγχρονη εποχή.
Είναι όμως η Ισπανία έτοιμη για έναν αριστερό κυβερνητικό συνασπισμό;
Τα δύο κόμματα δεν έχουν καλή χημεία: η προσπάθειά τους να συνεργαστούν ύστερα από τις προηγούμενες εκλογές απέτυχε παταγωδώς – και δημοσίως. Αυτή τη φορά, όμως, χρειάστηκαν μόλις δύο ημέρες μετά τις εκλογές για να ανακοινωθεί η συμφωνία σχηματισμού κυβέρνησης.
Το κατά πόσον τα δύο κόμματα θα κατορθώσουν να αποσπάσουν μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι ασαφές. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα κέρδισε 120 έδρες (τρεις λιγότερες απ’ όσες είχε) και το Pοdemos 35. Αν και τα δύο κόμματα φέρονται να έχουν τη στήριξη μικρότερων κομμάτων, τίποτα δεν είναι βέβαιο.
Οι σοσιαλιστές έχουν αρχίσει συνομιλίες με την Καταλανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά (ERC), που έχει 13 έδρες. Αλλά ο Σάντσεθ αρνείται να δεσμευτεί για το πότε η κυβέρνησή του θα είναι έτοιμη.
«Ζούμε σε μια εποχή πόλωσης», λέει ο Ρόμπερτ Φίσμαν, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Carlos III της Μαδρίτης. «Όχι μόνο για συμβατικούς πολιτικούς στόχους, αλλά και για θεμελιώδη πράγματα όπως τα συστατικά του πολιτικού συστήματος και η νομιμότητα των πολιτικών πρωταγωνιστών».
Το Podemos ξεκίνησε ως ένα κόμμα εναντίον της λιτότητας, της διαφθοράς και της πολιτικής «κάστας», για να μετριάσει στη συνέχεια τη ρητορική του. «Πιστεύω ότι τα περιθώρια συνεργασίας ανάμεσα στους σοσιαλιστές και το Podemos είναι μεγάλα», λέει ο Φίσμαν.
Σύμφωνα με τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης, το Podemos έχει εγκαταλείψει την προεκλογική του υπόσχεση για θέσπιση ενός φόρου στις τράπεζες και είναι έτοιμο να ξεχάσει και τη δέσμευσή του για θέσπιση ανώτατου ορίου στην αύξηση των ενοικίων. Από την πλευρά τους, οι σοσιαλιστές έχουν συμφωνήσει να αυξήσουν τις κοινωνικές δαπάνες και να κάνουν πίσω στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας.
Η εφημερίδα El Pais χαρακτήρισε την οικονομική πολιτική που συζητούν τα δύο κόμματα «πραγματισμό της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας με κεϊνσιανό χρώμα».
Η συμφωνία των δέκα σημείων που υπέγραψαν τον περασμένο μήνα οι δύο ηγέτες περιλαμβάνει φιλόδοξους στόχους για το μέλλον, όπως δημιουργία θέσεων εργασίας, καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και προώθηση της ισότητας των δύο φύλων. Το Podemos θα πάρει τρία ή τέσσερα υπουργεία, με τον αρχηγό του Πάμπλο Ιγκλέσιας να εξασφαλίζει τη μία από τις τρεις θέσεις αντιπροέδρου της κυβέρνησης.
Είναι φανερό ότι οι σοσιαλιστές έχουν καλύψει μεγάλη απόσταση από το περασμένο καλοκαίρι, όταν ο Σάντσεθ είχε πει ότι δεν θα κοιμόταν ήσυχος τη νύχτα αν στελέχη του Podemos κατείχαν σημαντικές υπουργικές θέσεις. Τότε, η βασική τους διαφορά ήταν το Καταλανικό. Το Podemos υποστηρίζει το δικαίωμα της επαρχίας για αυτοδιάθεση και διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Το PSOE αρνείται να αναγνωρίσει τέτοιο δικαίωμα, λέγοντας ότι η αυτοδιάθεση δεν περιλαμβάνεται στο Σύνταγμα.
Αν όμως τα δύο κόμματα παραμέρισαν τις διαφορές τους για να συγκροτήσουν κυβέρνηση, οι κριτικές από άλλες πλευρές είναι σφοδρές. Ορισμένοι επιχειρηματίες είναι ανοιχτά εχθρικοί σε μια τέτοια προοπτική. Ο Μιγκέλ Γκαρίδο, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων CEOE, δήλωσε ότι η συμφωνία που υπέγραψαν τα δύο κόμματα βρίσκεται στον αντίποδα αυτών που χρειάζεται αυτή τη στιγμή η ισπανική οικονομία.
Αντίθετη στην κυβερνητική συνεργασία είναι και η Καθολική Εκκλησία, με τον αρχιεπίσκοπο της Βαλένθια Αντόνιο Κανιθάρες να εκφράζει την ανησυχία του για την ευθανασία, τα δικαιώματα των γυναικών και την ιστορική μνήμη.
Αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Χοσέ Μαρία Αθνάρ επισημαίνει ότι το Podemos θα είναι οι πρώτοι «κομμουνιστές» στην ισπανική κυβέρνηση μετά τον εμφύλιο πόλεμο.
Δεν λείπουν τέλος και οι διαφωνίες στο εσωτερικό της άκρας Αριστεράς. Ο ευρωβουλευτής και συνιδρυτής του Podemos Μιγκέλ Ουρμπάν χαρακτήρισε τη σημερινή υπουργό Οικονομικών Νάντια Καλβίνιο «άνθρωπο της τρόικας με δεξιά οικονομική ατζέντα». Και προειδοποίησε ότι ο ίδιος και άλλα μέλη του κόμματος θα παρακολουθούν στενά τη νέα κυβέρνηση για να εξασφαλίσουν ότι δεν θα στραφεί προς τα δεξιά.
(*) Ο Γκι Χέτζκοου είναι αρθρογράφος του Politico
(Πηγή: Politico.eu)
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του πρακτορείου.
