Εγγύτερα στην αφετηρία έρχεται η προκήρυξη των διαγωνισμών για τις πρώτες έξι Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) στην Ελλάδα, έπειτα από σημερινή θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) για τις τρεις εξ αυτών. Η έγκριση του ΚΑΣ αφορά τη δημιουργία off-shore πάρκων ανεμογεννητριών σε τρία θαλάσσια οικόπεδα στην Κρήτη και δυτικά της νήσου Γυάρου, για τα οποία είχε αρχικά τεθεί «απαγορευτικό» από τους αρχαιολόγους. Αυτά περιλαμβάνονται στις πρώτες έξι περιοχές, όπου προβλέπεται να εγκατασταθούν, μετά από διαγωνισμό, πλωτά αιολικά.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε (ΕΔΕΥΕΠ), Αριστοφάνης Στεφάτος, σχολίασε την απόφαση, αναφέροντας ότι μπαίνουμε στη τελική ευθεία για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και την υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ). Αυτό θα οριστικοποιήσει τις ΠΟΑΥΑΠ και θα επιτρέψει την προκήρυξη των σχετικών διαγωνισμών.
Προσθέτει ακόμα ότι ελήφθησαν υπόψη σοβαρά τα σχόλια που υποβλήθηκαν στη δημόσια διαβούλευση και η αρχική τοποθέτηση του ΚΑΣ ως προς τις δυνάμει ΠΟΑΥΑΠ. Μέσω του αιτήματος θεραπείας που εισηγηθήκαμε και κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είχαμε τη δυνατότητα να υποβάλουμε επιπλέον στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι οι σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις δεν θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε χώρους αρχαιολογικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Ο κ. Στεφάτος αναφέρθηκε και στα επόμενα βήματα σχετικά με τα σταθερής έδρασης θαλάσσια αιολικά πάρκα στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης – Σαμοθράκης, καθώς και στο χρονοδιάγραμμα ερευνητικών γεωτρήσεων για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
Η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Κατά τον κ. Στεφάτο, ανακύπτει μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα να αναπτύξει σημαντικό μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η Ελλάδα διαθέτει πλεονεκτήματα όπως αναξιοποίητες λιμενικές εγκαταστάσεις και εταιρείες που διαπρέπουν στη διεθνή αγορά.
Ο κ. Στεφάτος έχει επισημάνει ότι η Ελλάδα «κάθεται πάνω σε έναν θησαυρό» όσον αφορά τις ΑΠΕ, ιδίως τα αιολικά. Το ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές είναι έντονο, καθώς η χώρα διαθέτει το καλύτερο αιολικό δυναμικό στην ευρύτερη περιοχή. Είναι απαραίτητο να ολοκληρωθούν οι προπαρασκευαστικές διαδικασίες για να μπορέσουν να προκηρυχθούν διαγωνισμοί και να επισημοποιηθεί το ενδιαφέρον αυτό.
Ενδεικτικό είναι ότι στον σχεδιασμό του εθνικού προγράμματος για τα αιολικά πάρκα εφαρμόστηκαν 20 κριτήρια αποκλεισμού περιοχών, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των θαλάσσιων δραστηριοτήτων στη χώρα.
Ήδη αρκετές βιομηχανίες έχουν υπογράψει μη δεσμευτικά μνημόνια με την Energean για την ανάπτυξη της αποθήκης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο. Τα έργα CCS αποτελούν μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα, με στόχο την αποθήκευση 50 εκατ. τόνων CO2 ετησίως έως το 2030. Εξετάζεται μάλιστα η επέκταση της αποθήκης στα 3 εκατ. τόνους.
Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα των γεωτρήσεων για τους υδρογονάνθρακες νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι τελικές αποφάσεις αναμένονται προς τα τέλη του 2024 ή στις αρχές του 2025. Η εκτίμηση του δυναμικού των κοιτασμάτων θα εξαρτηθεί από τις γεωτρήσεις που θα πραγματοποιηθούν.
Αναμένοντας τα πρώτα οφέλη στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ελλάδας, ο χρόνος που απαιτείται θα εξαρτηθεί από την ανακάλυψη κοιτασμάτων και τα χαρακτηριστικά τους, με ενδεχόμενη επιβεβαίωση υπόγειων αποθεμάτων φυσικού αερίου που θα μπορούσαν να μετασχηματίσουν την εθνική οικονομία.
