Μια καινούργια αρχή για το λωβοκομείο της Χίου, το νοσηλευτικό Ίδρυμα των ασθενών με τη νόσο του Χάνσεν, δρομολογήθηκε με την υπογραφή από τον περιφερειάρχη βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνο Μουτζούρη, των προδιαγραφών για την προκήρυξη διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού. Η διαδικασία αυτή στοχεύει στην ανάδειξη, ανακατασκευή και αξιοποίηση του εμβληματικού και ιστορικού αυτού χώρου, ο οποίος από το 2011 έχει χαρακτηρισθεί ως διατηρητέο μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού.
Το λωβοκομείο λειτουργούσε συνεχώς για έξι αιώνες, παρέχοντας ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους ασθενείς που μεταφέρονταν εκεί. Η ιστορία του είναι συνυφασμένη με την ιστορία του νησιού και τις προκαταλήψεις που επί αιώνες προκαλούσε το άκουσμα της ασθένειας. Στα χρόνια μετά την απελευθέρωση, αναφέρεται ως το καθαριότερο και καλώς διοικούμενο ίδρυμα.
Από τους Γενουάτες ηγεμόνες ιδρύθηκε το 1378 στη χιώτικη κοιλάδα της Υπακοής, με σκοπό τον περιορισμό της λέπρας. Στην επανάσταση του 1821, οι ασθενείς είχαν την τύχη άλλων 23.000 κατοίκων του νησιού, όταν σκοτώθηκαν από τα οθωμανικά στρατεύματα, με μόλις πέντε τρόφιμους να επιβιώνουν.
Το λωβοκομείο συνεχίζει να λειτουργεί και μετά την Οθωμανική κυριαρχία, με σημαντικές ανακαινίσεις να γίνονται με τη βοήθεια εύπορων Χιωτών της διασποράς. Το 1959, το υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας διέκοψε τη λειτουργία του και οι τελευταίοι ασθενείς μεταφέρθηκαν στο Νοσοκομείο λοιμωδών νόσων στην Αγία Βαρβάρα.
Έκτοτε, το λωβοκομείο παρέμεινε κλειστό, με τους χώρους του να παρουσιάζουν εικόνα εγκατάλειψης. Ωστόσο, πρόσφατα, υπεγράφησαν οι προδιαγραφές για την προκήρυξη του διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, δίνοντάς του νέα πνοή.
Στην ομιλία του, ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στα εμπόδια που ξεπεράστηκαν χάρη στην πολιτική βούληση που οδήγησε στη σημερινή ημέρα υπογραφής.
Ακολούθησαν ομιλίες διακεκριμένων προσκεκλημένων και συζητήσεις που επικεντρώθηκαν στην ιστορία του λωβοκομείου και τις συγκρίσεις με τη Σπιναλόγκα στην Κρήτη.
