Νίκος Εγγονόπουλος: Η συνέργεια φαντασίας και πραγματικότητας

Νίκος Εγγονόπουλος: Η συνέργεια φαντασίας και πραγματικότητας

Ανακαλύψτε τη ζωή και το έργο του Νίκου Εγγονόπουλου, του υπερρεαλιστή καλλιτέχνη που συνδύασε ποίηση και ζωγραφική. Στις 21 Οκτωβρίου 1907 γεννήθηκε στην Αθήνα ο σπουδαίος Νίκος Εγγονόπουλος, ο απόλυτος υπερρεαλιστής κατά την Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ. Ο καλλιτέχνης που έκανε ποίηση ζωγραφίζοντας και δημιουργούσε εικαστική τέχνες με την ποίησή του.

Ο Νίκος Εγγονόπουλος, ζωγράφος το επάγγελμα, όπως χαρακτηρίζει εαυτόν στις αυτοβιογραφικές του σημειώσεις, διετέλεσε τακτικός καθηγητής (στην έδρα του Ελευθέρου Σχεδίου) του ΕΜΠ και τιμήθηκε (1966) με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Γεωργίου Α’ για το ζωγραφικό του έργο.

Σημαντικές διακρίσεις απέσπασε και για την ποιητική παραγωγή του, η οποία συνοδεύτηκε από θεωρητικά κείμενα και μεταφράσεις που δημοσιεύτηκαν σε ελληνόγλωσσα αλλά και ξενόγλωσσα περιοδικά. Ο Νίκος Εγγονόπουλος απεβίωσε στις 31 Οκτωβρίου 1985 και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη, σε αναγνώριση της θέσης του και της προσφοράς του στο χώρο των γραμμάτων και των τεχνών.

Στο φύλλο του Βήματος που είχε κυκλοφορήσει την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 1985, τρεις μόλις ημέρες μετά το θάνατο του Εγγονόπουλου, ο Μάνος Στεφανίδης τον είχε αποχαιρετήσει με ένα έξοχο κείμενο, το οποίο παραθέτουμε κατωτέρω: Σα βόγγαε η άγια αυτοκρατορία από τα δεινά, ξεκίνησε νεώτατος ο Βελισσάριος παρέα με τον Ανδρέα τον Εμπειρίκο να δημιουργήση και να ζήση. Στους παραπάνω αυτοβιογραφικούς στίχους ο Εγγονόπουλος εκθέτει με ενάργεια το ξεκίνημα το δικό του και της γενιάς του στους τελευταίους ακριβώς χρόνους της φθίνουσας περιόδου του ’30, τότε που το έθνος λύγαε από τις επιθέσεις των βαρβάρων.

Με παρρησία ορίζει τη θέση του ποιητή μέσα στην πολιτεία. Είναι ο πολέμαρχος που θα λυτρώσει τη φυλή από τα δεινά και έπειτα: πού τον ξέραν πού τον είδανε; Για τον εαυτό του κρατά τη θέση του στρατηγού Βελισσάριου. Στους άλλους, τους διακονιαρέους και κλέφτες της δόξας, παραχωρεί τους ρόλους της αγνωμοσύνης και της αχαριστίας.

Ο Εγγονόπουλος απελευθέρωσε την ελληνική ποίηση από τη δουλεία του ρασιοναλισμού και τα αδιέξοδα ενός ιδεαλισμού γεμάτου ωραιοπάθεια και άκρατο μυστικισμό. Η πολυπλοκότητα του φυσικού φαινομένου και η καταλυτική πληθωρικότητα της ζωής δεν ανιχνεύονται με ένα μόνο φανάρι, έναν δρόμο, ένα μονάχα μεθοδολογικό εργαλείο. Για τον λόγο αυτόν ο ίδιος μαζί με τον Εμπειρίκο απέδειξε ότι η ποίηση οφείλει πρωτίστως να είναι ανάπτυξη στίλβοντος ποδηλάτου, δηλαδή κάτι το λαμπερό, το χαρούμενο, που κινείται ελεύθερα και δεν επαναπαύεται σε στατικές μορφές.

Loading