Ο Φουκώ και η Σχέση του με τον Χέγκελ

Ο Φουκώ και η Σχέση του με τον Χέγκελ

Ανακαλύπτοντας τη σύνθετη σχέση του Μισέλ Φουκώ με τον Χέγκελ και τη φιλοσοφική του κληρονομιά. Στη στερεοτυπική παρουσίαση αυτού που ιδίως στον αγγλοσαξονικό χώρο ονομάστηκε γαλλική θεωρία (French Theory), οι στοχαστές όπως ο Μισέλ Φουκώ και ο Ζακ Ντερριντά παρουσιάζονται ως υπονομευτές της δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης. Παρά τις εμφανείς εστίες διαφωνίας τους, το έργο των συγκεκριμένων στοχαστών συνιστά διάλογο με τις φιλοσοφικές παραδόσεις του Χέγκελ. Ενδεικτικά, η διπλωματική του Φουκώ, με τίτλο La constitution d’un transcendental historique dans la Phénoménologie de l’esprit de Hegel, αναδεικνύει τις προκλήσεις και τις συνθέσεις που προκύπτουν από τη μελέτη της φιλοσοφίας του Χέγκελ.

Το ενδιαφέρον για τον Χέγκελ δεν ήταν τυχαίο. Ο Ζαν Ιπολίτ, επιβλέπων καθηγητής της διπλωματικής του Φουκώ, υπήρξε κρίσιμη φιγούρα στη μετάφραση και σχολιασμό της Φαινομενολογίας του πνεύματος του Χέγκελ.

Ο Φουκώ απορρίπτει τη διαφορά μεταξύ Καντ και Χέγκελ, υποστηρίζοντας ότι η Φαινομενολογία του Χέγκελ ιστορικοποιεί το υπερβατολογικό. Αντιτέθηκε στην ιδέα ότι η γνωσιοθεωρία του Χέγκελ είναι απλά ένα περιστατικό στην πορεία προς την απόλυτη γνώση.

Καθώς απομακρύνεται από τις εγελιανές τοποθετήσεις, η βασική του επιχείρηση σχετίζεται με την ιστορικοποίηση του υπερβατολογικού υποκειμένου, μια θεμελιώδης πρόκληση που αναδεικνύει τη σχέση γνώσης και ιστορίας, καθορίζοντας την ερμηνεία του Φουκώ στην ιστορία της φιλοσοφίας.

Θεωρεί πως η γνώση και οι πρακτικές λόγου διαμορφώνονται πάντα μέσα στην ιστορία και είναι σφραγισμένες από την ιστορικότητα. Αυτή η προσέγγιση αφήνει έντονα ίχνη στο μεταγενέστερο έργο του Φουκώ, επηρεάζοντας την κατανόηση της ιστορίας και της γνώσης.

Loading