Εξετάζουμε την επίδραση του Ιωάννη Μεταξά στη φασιστική ιδεολογία και τις σύγχρονες επιρροές της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι για πολλά χρόνια το ενδιαφέρον γύρω από τον φασισμό είχε κυρίως ιστορικό χαρακτήρα, η πρόσφατη ερευνητική ασχολία με το φαινόμενο αυτό έχει αναδείξει την επείγουσα ανάγκη για αναθεώρηση. Η παγκόσμια αύξηση της ακροδεξιάς έχει προκαλέσει έναν νέο κύκλο θεωρητικών και ιστορικών συζητήσεων σχετικά με τον φασισμό, με ιδιαίτερη έμφαση στη δική μας χώρα. Αυτό καθίσταται ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ελλάδα όχι μόνο έχει να αντιμετωπίσει μια ισχυρή ακροδεξιά, αλλά και γιατί είχαμε πρόσφατα την εμπειρία ενός νεοναζιστικού κόμματος με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Η εικόνα του Ιωάννη Μεταξά, που συχνά θεωρείται ότι είπε το όχι, κρύβει πίσω της έναν συντηρητικό πολιτικό με έντονα αντικοινοβουλευτικές θέσεις, που ηγήθηκε ενός πραξικοπήματος που επιβλήθηκε ως δικτατορία. Η δικτατορία αυτή είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση θεμελιωδών ελευθεριών και μια απάνθρωπη μεταχείριση των πολιτικών αντιπάλων, ξεκινώντας από τους κομμουνιστές. Αν και ο Μεταξάς δεν ηγήθηκε ενός μεγάλου φασιστικού κινήματος όπως ο Μουσολίνι, αρκετές από τις πολιτικές του επιλογές παραπέμπουν σε πρακτικές που σχετίζονται με τον φασισμό.
Ένα σημαντικό σημείο συζήτησης είναι η νέα συλλογική έκδοση με τίτλο Το μεταξικό πείραμα εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας (1936-1941), επιμελημένη από τον Γιώργο Σουβλή και τον Αριστοτέλη Καλλή. Η έκδοση αυτή ερευνά πώς, παρά την απουσία ενός μαζικού φασιστικού κινήματος στην Ελλάδα του μεσοπολέμου, οι πολιτικές του Μεταξά επιχείρησαν να υιοθετήσουν στοιχεία της φασιστικής εμπειρίας.
Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει τη διαρκή ανησυχία για το πώς οι πρακτικές και οι ιδεολογίες του Μεταξά εξακολουθούν να έχουν αντίκτυπο σήμερα, ενισχύοντας την κατανόησή μας για τις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η δημοκρατία στη χώρα μας.
Πηγή περιεχομένου: in.gr