Παρεμβάσεις για την επιτάχυνση των κλινικών μελετών, με στόχο να σταλεί το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι χώρος φιλικός για την κλινική έρευνα, σχεδιάζει το υπουργείο Υγείας, ανακοίνωσε ο υφυπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης, από το βήμα του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Κλινικών Μελετών & Έρευνας, που διοργάνωσε ο Σύλλογος Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων, (ΣΑΦΕΕ).
Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, επισήμανε τη σπουδαιότητα της διεξαγωγής κλινικών μελετών στη χώρα μας, ενώ αναφέρθηκε και στο επίμαχο θέμα του clawback τονίζοντας πως «με ένα νόμο δεν εκμηδενίζεται το clawback», προσθέτοντας ότι «μέσα στη χρονιά θα έχουμε συγκεκριμένα μέτρα και νομοθετήματα στη φαρμακευτική πολιτική».
Ο πρόεδρος του ΣΑΦΕΕ, Δημήτρης Γιαννακόπουλος, εξέφρασε τον προβληματισμό του πως, ενώ όλες οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις θα έπρεπε να επενδύουν σε κλινικές μελέτες και έρευνα, το περιβάλλον δεν αφήνει χρόνο και χρήμα. «Δυστυχώς, επικεντρωνόμαστε σε άλλα θέματα», τόνισε και αναφέρθηκε στο clawback που φέτος εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 800 εκατ. ευρώ, όπως και στη δαπάνη των περίπου 300 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των ανασφάλιστων πολιτών, η οποία εντάσσεται στον κλειστό προϋπολογισμό του φαρμάκου.
«Το ερώτημα δεν είναι πώς θα φέρουμε κλινικές μελέτες στην Ελλάδα, αλλά πώς θα φέρουμε επενδύσεις γενικά στη χώρα μας. Δεν χρειάζεται να πείσουμε μια φαρμακευτική να επενδύσει σε κλινικές μελέτες, αυτό το κάνουν ούτως ή άλλως. Χρειάζεται να την πείσουμε να επενδύσει τα χρήματα αυτά στην Ελλάδα και όχι σε κάποια άλλη χώρα. Και ας μην ξεχνούμε τα οφέλη και τα άμεσα αποτελέσματα που μπορούν να έχουν οι κλινικές μελέτες στην ανάπτυξη της οικονομίας, την καταπολέμηση της ανεργίας, την υγεία των ασθενών», επισήμανε ο Ολύμπιος Παπαδημητρίου, πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ).
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Θεόδωρος Τρύφων, απαντώντας στο ερώτημα «πώς μπορούν να ενισχυθούν οι κλινικές μελέτες;», ανέφερε χαρακτηριστικά ότι απαιτείται η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και των διαδικασιών, η προώθηση της κουλτούρας των κλινικών μελετών στους επαγγελματίες υγείας και τον διοικητικό μηχανισμό των νοσοκομείων, ενώ θα αποτελέσει θετικό δείγμα γραφής ο συμψηφισμός με το clawback.
«Για την καινοτόμο φαρμακευτική βιομηχανία στην Ελλάδα του σήμερα, αποτελεί βασική προτεραιότητα και στόχευση η ύπαρξη ενός ενισχυμένου και ευέλικτου θεσμικού πλαισίου κλινικής έρευνας, που θα επιτρέψει αφενός μεν την αξιοποίηση του υψηλού επιστημονικού δυναμικού της χώρας αφετέρου την εγγύηση της απρόσκοπτης και έγκαιρης πρόσβασης των Ελλήνων ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες», τόνισε ο Μάκης Παπαταξιάρχης, πρόεδρος του PhRMA Innovation Forum.
Η κλινική έρευνα στα δημόσια νοσοκομεία
Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν τα βασικά ευρήματα έρευνας που διενέργησε ο ΣΦΕΕ σε 30 Νοσοκομεία, με τη βοήθεια του υπουργείου Υγείας, για τις κλινικές μελέτες. Όπως προέκυψε, στα περισσότερα νοσοκομεία δεν υπάρχει επαρκής οργάνωση για διενέργεια κλινικών δοκιμών. Τα σημαντικότερα προβλήματα που αναφέρονται είναι η έλλειψη δομών, η γραφειοκρατία και, ειδικά από τους ερευνητές, αναφέρεται και το ζήτημα της «έλλειψης κουλτούρας δοκιμών» και κυρίως από εκείνους που δεν έχουν δομές στο νοσοκομείο τους.
«Η διοικητική διαδικασία θα πρέπει να είναι πιο ευέλικτη και αποτελεσματική, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια των ασθενών ή η δημόσια υγεία. Πρωτεύουσας σημασίας σε μια κλινική δοκιμή είναι η προστασία των δικαιωμάτων, της ασφάλειας, της αξιοπρέπειας και της ευζωίας των συμμετεχόντων, των οποίων τα συμφέροντα υπερισχύουν πάντοτε όλων», ανέφερε ο Δρ. Άγγελος Παπαδόπουλος, παθολόγος, διευθυντής ΕΣΥ.
Τη σκοπιά του κλινικού γιατρού στο θέμα παρουσίασε η Μαρία Γαβριατοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια Θεραπευτικής Μεθοδολογίας Κλινικής Έρευνας στο Ογκολογικό Τμήμα της Θεραπευτικής Κλινικής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρας», τονίζοντας πως «η κλινική έρευνα ως διαδικασία αποτελεί απαραίτητο και βασικό εργαλείο για τη διερεύνηση και κατανόηση των διαφόρων ασθενειών, αλλά και τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη νέων/καινοτόμων φαρμακευτικών προϊόντων».
Στον ρόλο της διοίκησης, σε ό,τι αφορά τη διεξαγωγή κλινικών μελετών στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία, αναφέρθηκε ο Γεώργιος Δενδραμής, διοικητής του Νοσοκομείου «Άγιος Σάββας». «Η διεξαγωγή κλινικών μελετών στο ΕΣΥ εξυπηρετεί πολλαπλούς στόχους, όπως η πρόσβαση των ασθενών σε αναγκαία φάρμακα και στην καινοτομία, με κόστος που δεν τους επιβαρύνει και με αυστηρά επιτηρούμενες διαδικασίες, η επιστημονική αναβάθμιση του έργου του νοσοκομείου, οικονομικά οφέλη για το νοσοκομείο, δεδομένου ότι τα φάρμακα, οι εξετάσεις και άλλες υπηρεσίες που συμπεριλαμβάνονται σε μία κλινική μελέτη παρέχονται δωρεάν στον ασθενή και δεν αποτελούν κόστος για το νοσοκομείο, καθώς και ανάπτυξη και προώθηση πρωτότυπης έρευνας για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία».