* Του Μάκη Σολομώντα
Όλοι μας θα θυμόμαστε για πολλά χρόνια το 2020 καθώς αποτελεί ένα έτος που έχει αλλάξει τόσο τις προσωπικές μας, όσο και τις επαγγελματικές μας συνήθειες.
Στο πλαίσιο αυτό ο Εσωτερικός Έλεγχος πρέπει συνεχώς να προσαρμόζεται, να συνδράμει ελεγκτικά, αλλά και συμβουλευτικά σχετικά με τη διαχείριση των αλλαγών που έρχονται. Όποιος οργανισμός δεν προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις και τους αυξημένους κινδύνους δε θα έχει μέλλον στη νέα εποχή, αντιθέτως, πάντα υπάρχουν ευκαιρίες για την επόμενη μέρα.
Όπως αναλύθηκε διεξοδικά στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο του Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδας με τίτλο “ Refocus, Refresh, Restart” θα πρέπει οι κίνδυνοι να μετατραπούν σε νέες ευκαιρίες: για παράδειγμα η νέα πραγματικότητα των εξ ’αποστάσεως ελέγχων να μετατραπεί από αρχική αμηχανία σε μελλοντική εναλλακτική μέσω της χρήσης των κατάλληλων εργαλείων. Η απότομη ψηφιοποίηση πολλών καθημερινών λειτουργιών να υποστηριχτεί από τις ανάλογες δικλείδες ασφαλείας και στρατηγικές ώστε να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος ψηφιακός μετασχηματισμός. Ο κίνδυνος της κυβερνοασφάλειας να αντιμετωπιστεί με τις απαραίτητες επενδύσεις και συνεχή εκπαίδευση. Η υγιεινή και ασφάλεια στο χώρο εργασίας να μην θεωρείται εκ προοιμίου δεδομένη. Η κανονιστική συμμόρφωση εξακολουθεί να αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, ο κίνδυνος της ρευστότητας είναι προφανώς ιδιαίτερα αυξημένος, όπως και η πιθανότητα της απάτης. Τέλος η συνέχεια των λειτουργιών δοκιμάστηκε στην πράξη και απέδειξε ότι όσοι οργανισμοί είχαν εγκαίρως προνοήσει βρίσκονται τώρα σε θέση ισχύος σε σχέση με τις υπόλοιπες που βρέθηκαν απροετοίμαστες.
O επιχειρηματικός κόσμος εκτιμά ότι η υγεία, η οικονομία και η ψυχολογία αποτελούν τρεις θεμελιώδεις έννοιες για την κοινωνία και η εξισορρόπησή τους αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί, ενώ δόθηκε έμφαση, με έναν τόνο αισιοδοξίας, στην σύμπραξη του ιδιωτικού με το δημόσιο φορέα, στις αναμενόμενες εισροές κεφαλαίων μέσω του ταμείου ανάκαμψης, καθώς και στην απλοποίηση των διαδικασιών κυρίως στο δημόσιο τομέα.
Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα με την εφαρμογή του πολλά υποσχόμενου Νόμου για την Εταιρική Διακυβέρνηση που αναβαθμίζει εκτός των άλλων το ρόλο του εσωτερικού ελέγχου, αναφέροντας τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα εσωτερικού ελέγχου, καθώς και την περιοδική αξιολόγηση τόσο της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου, όσο και του Συστήματος Εσωτερικού Ελέγχου. Ο νέος νόμος για να πετύχει θα πρέπει να υποστηριχτεί στην πράξη από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (μετόχους, διοικήσεις, στελέχη κλπ).
Τέτοια εποχή κάθε χρόνο οι εσωτερικοί ελεγκτές ετοιμάζουν το ετήσιο πλάνο των ελέγχων τους με βάση την ιεράρχηση των περιοχών κινδύνου των οργανισμών στους οποίους απασχολούνται. Στη νέα εποχή που διανύουμε αυτό δεν είναι επαρκές λόγω της υψηλής μεταβλητότητας που υπάρχει με αποτέλεσμα να απαιτούνται συνεχείς αναθεωρήσεις του. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει μεγάλη ευελιξία και συνεχής επικοινωνία με τη Διοίκηση και την Επιτροπή Ελέγχου των οργανισμών τους. O συνεχής έλεγχος (continuous auditing) και η ανάλυση δεδομένων (data analytics) συζητείται εδώ και χρόνια, αλλά τώρα αναμένεται να αντικαταστήσουν του παραδοσιακούς επί τόπου ελέγχους.
Σε κάθε περίπτωση στη νέα μεταβαλλόμενη πραγματικότητα ο Εσωτερικός Έλεγχος αναμένεται να αποτελέσει σημαντικό σύμβουλο της Διοίκησης αλλά και των ελεγχόμενων μονάδων, για την αξιολόγηση της υπάρχουσας, αλλά και της μελλοντικής επιχειρηματικής στρατηγικής μεταφέροντας τις γνώσεις και τις εμπειρίες των εσωτερικών ελεγκτών μέσα στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας και αντικειμενικότητας που διέπει το έργο του.
Παραφράζοντας το γνωστό τραγούδι “ όταν οι καταστάσεις δυσκολεύουν, οι δυνατοί συνεχίζουν”.
* Ο Μάκης Σολομών είναι Γενικός Γραμματέας ΔΣ του Ινστιτούτου Εσωτερικών Ελεγκτών Ελλάδας
