Μεγάλη πρόκληση για τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) και το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος χαρακτήρισε η εκπρόσωπος του οργανισμού, Μαρίνα Παπαδάκη, το θέμα του περιορισμού των πλαστικών μιας χρήσης και της ενσωμάτωσης της σχετικής οδηγίας 904 του 2019 στην ελληνική νομοθεσία ώς το τέλος του 2020, ώστε να απαγορευτεί σταδιακά η χρήση τους από το 2021.
Μιλώντας σε ημερίδα για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων στην κυκλική οικονομία, η κ. Παπαδάκη, υπογράμμισε, παράλληλα, ότι ο άνθρωπος είναι σημαντικό κομμάτι της κυκλικής οικονομίας και στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΑΝ, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας καταβάλλουν προσπάθειες για τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα γίνονται στα σχολεία.
Επιπλέον ανέφερε ότι ο οργανισμός έδωσε βαρύτητα στο θέμα της μείωσης της χρήσης της πλαστικής σακούλας με το περιβαλλοντικό τέλος που είναι ανταποδοτικό και η νέα διοίκησή του, διερευνά, σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο, τις ενέργειες πρόληψης στις οποίες θα διοχετευτεί το τέλος.
Ν. Ζεϊμπέκης: Στόχος η αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών
Από την πλευρά του, ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θεσσαλονίκης για δράσεις που αφορούν την καθαριότητα της πόλης, Νικόλαος Ζεϊμπέκης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι οι προσπάθειες του δήμου εστιάζονται στην αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών και την ενημέρωσή τους, κάτι που, όπως είπε, αναμένεται να έχει θετικά αποτελέσματα στη δημόσια υγεία και την αισθητική της πόλης. Παρουσίασε, άλλωστε, αναλυτικά τους στόχους του Δήμου στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων με χρονικό ορίζοντα το 2023.
Αναξιοποίητα, μέχρι στιγμής, τα οργανικά απορρίμματα
Στο μεταξύ, αναξιοποίητα παραμένουν, μέχρι στιγμής, τα οργανικά απορρίμματα, καθώς σύμφωνα με στοιχεία από τους Δήμους Καλαμαριάς και Θέρμης, τα οποία παρουσίασε ο εκπρόσωπος της Αναπτυξιακής Εταιρείας ΟΤΑ “Ανατολική Α.Ε”, Δημήτρης Τσιφτελίδης, δεν υπάρχουν αξιοποιήσιμα αποτελέσματα από τα δύο προγράμματα κομποστοποίησης, που πραγματοποιούνται στους δύο δήμους. Ο ίδιος τόνισε ότι τα εν λόγω απορρίμματα αποτελούν πολύ μεγάλο μέρος των απορριμμάτων συνολικά καθώς φτάνουν στο 44,3% της συνολικής παραγωγής, ενώ παράλληλα μεγάλη είναι και η ανάγκη για την αύξηση των ποσοστών της ανακύκλωσης. Στο πλαίσιο αυτό, προγραμματίζεται η τοποθέτηση των καφέ κάδων για τα οργανικά απόβλητα από το 2020, ώστε το έργο να είναι σε πλήρη ανάπτυξη του 2023, καθώς επίσης και η ανάπτυξη των καφέ κάδων σε σημεία μεγάλης παραγωγής όπως οι χώροι εστίασης, οι λαϊκές αγορές, τα σούπερ μάρκετ και οι χώροι συνάθροισης κοινού.
Το ευρωπαϊκό έργο Collectors – Στροφή στη διαλογή στην πηγή
Κατά την ημερίδα για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων στην κυκλική οικονομία παρουσιάστηκε το ευρωπαϊκό έργο Collectors, που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά τη διάρκεια του έργου, καταγράφηκαν 252 διαφορετικά συστήματα διαχείρισης αστικών αποβλήτων και δημιουργήθηκε βάση δεδομένων με έρευνες, νομικές πληροφορίες και ορθές πρακτικές από 24 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τον Σύμβουλο του έργου Twan van Leeuwen, δεν υπάρχει μαγική συνταγή για ένα σύστημα καθώς αυτό θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των δήμων. Ωστόσο υπογράμμισε ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή μια μεγάλη στροφή προς την διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή, κάτι, που, όπως είπε, δεν αυξάνει τα ποσοστά της ανακύκλωσης χωρίς να αυξηθούν τα τέλη καθαριότητας.
Από την πλευρά του, ο σύμβουλος του προγράμματος Bernard Steubing, μίλησε ξεχωριστά για την ανακύκλωση διαφορετικών ρευμάτων απορριμμάτων και επισήμανε ότι το μέταλλο φτάνει σε ποσοστό 100% αλλά το χαρτί δεν φτάνει στην πλήρη ανακύκλωσή του καθώς έχει διασπώμενες ίνες και τα αποτελέσματα δεν είναι τόσο υψηλά. Στο πλαστικό υπάρχουν απώλειες στη φάση της διαλογής και έτσι η ανακύκλωσή του φτάνει το 53% ενώ στους λαμπτήρες και τα μικρά ηλεκτρονικά υλικά τα αποτελέσματα δεν είναι ενθαρρυντικά καθώς πολύ μικρό ποσοστό από αυτά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή παρόμοιων υλικών και η ίδια η διαδικασία της ανακύκλωσής τους είναι πολύ δύσκολη. Αυτός είναι και ο λόγος που, όπως είπε, οι περισσότερες χώρες της ΕΕ δεν έχουν πετύχει τους στόχους της ανακύκλωσης των εν λόγω υλικών.
Σε ό,τι αφορά τους στόχους της ΕΕ για το 2030, αυτοί ορίζουν ότι θα πρέπει να οδηγούνται στη συλλογή ανακυκλώσιμων το 85% του χαρτιού, το 55% του πλαστικού, το 60% του μετάλλου και το 75% του γυαλιού.
Με βάση τα παραπάνω, ο κ. Steubing σημείωσε ότι αν βελτιωνόταν η σημερινή κατάσταση με αύξηση της ανακύκλωσης κάθε υλικού μόλις κατά 10%, το αποτέλεσμα για το περιβάλλον θα ήταν πολύ σημαντικό, με παράλληλα οφέλη, μεταξύ άλλων, τη μείωση της παραγωγής του χαρτιού και τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
Π. Γιούλτση
