Η κλιματική κρίση και η υπεραλίευση επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στο μέγεθος των ψαριών, οδηγώντας στην εμφάνιση φαινομένων όπως οι «κλιματικοί πρόσφυγες», τα οποία αναζητούν περιοχές με καταλληλότερες θερμοκρασίες νερού για την επιβίωσή τους.
Ο καθηγητής στο University of British Columbia του Καναδά και επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Daniel Pauly, με τις παραπάνω επισημάνσεις του, παραχώρησε συνέντευξη στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ο Daniel Pauly θεωρείται κορυφαίος επιστήμονας στην αλιευτική βιολογία και έχει γίνει γνωστός διεθνώς για τις προειδοποιήσεις του σχετικά με τις οικοσυστημικές επιπτώσεις της υπεραλίευσης.
Προσκεκλημένος από το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του ΑΠΘ, ο καθηγητής βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη ως επίσημος ομιλητής στο 22ο Ετήσιο Συμπόσιο της FishBase, που είχε τίτλο «Fishes in changing ecosystems».
Ο κ. Pauly επισημαίνει ότι η υπεραλίευση και η κλιματική αλλαγή, με την αύξηση της θερμοκρασίας στους ωκεανούς, παραμένουν οι κύριες προκλήσεις για τις θάλασσες παγκοσμίως. Τονίζει ότι η θέρμανση του νερού μειώνει την περιεκτικότητα σε οξυγόνο, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τις ανάγκες των ψαριών σε οξυγόνο λόγω του υψηλότερου μεταβολισμού τους. «Τα ψάρια πιέζονται, καθώς το νερό κρατά λιγότερο οξυγόνο, και αυτά χρειάζονται περισσότερο σε ζεστότερα νερά», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Pauly εξηγεί ότι οι μεταβολές στη θερμοκρασία οδηγούν τα ψάρια σε μικρότερα μεγέθη, προκειμένου να μπορέσουν να αναπνεύσουν καλύτερα σε θερμότερα νερά, όπου η περιεκτικότητα σε οξυγόνο είναι ήδη χαμηλή. Το επακόλουθο αυτής της κατάστασης είναι η ύπαρξη δύο αντίθετων δυνάμεων που επηρεάζουν τα ψάρια: την ανάγκη τους για περισσότερο οξυγόνο σε θερμότερα νερά και τη μείωση της διαθέσιμης ποσότητας οξυγόνου.
Καθώς το νερό θερμαίνεται, πολλά θαλάσσια είδη μετακινούνται προς το βορρά αναζητώντας χαμηλότερες θερμοκρασίες. Ωστόσο, στη Μεσόγειο, τα γεωγραφικά εμπόδια δυσκολεύουν αυτή τη διαδικασία. Ο κ. Pauly αναφέρεται σε ξενικά είδη που εισβάλλουν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και συμβάλλουν στην υποβάθμιση των τοπικών ειδών, δημιουργώντας επιπλέον προβλήματα στους ψαράδες.
Ο καθηγητής επισημαίνει ότι η κατάσταση μπορεί να αναστραφεί με τον περιορισμό της υπεραλίευσης. «Η θάλασσα είναι υπομονετική και γενναιόδωρη. Αν σταματήσουμε την υπεραλίευση, θα καταφέρουμε να αυξήσουμε τη βιοποικιλότητα και να διατηρήσουμε τη γονιδιακή δεξαμενή», καταλήγει.
Ο Δρ Daniel Pauly, που σπούδασε αλιευτική επιστήμη στη Γερμανία και έχει εκτενή εμπειρία στις τροπικές περιοχές, διευθύνει το έργο Sea Around Us και έχει δημοσιεύσει πάνω από 1000 επιστημονικές εργασίες και περίπου 20 βιβλία, προσφέροντας σημαντική συνεισφορά στη μελέτη της θαλάσσιας βιολογίας.