Ο αριθμός των ξενικών (μη γηγενών) ειδών, ιδίως εντόμων, αρθρόποδων και πουλιών, αναμένεται να αυξηθεί παγκοσμίως κατά 36% έως το 2050, σε σχέση με το 2005, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη. Η μεγαλύτερη αύξηση αναμένεται στην Ευρώπη, όπου οι επιστήμονες προβλέπουν ότι έως τα μέσα του αιώνα μας θα έχουν «εισβάλει» περίπου 2.500 νέα ξενικά είδη, αυξάνοντας τον αριθμό τους κατά 64% μεταξύ 2005-2050.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Χάνο Σίμπενς του γερμανικού ερευνητικού κέντρου Σένκενμπεργκ για την Βιοποικιλότητα και την Κλιματική Έρευνα, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Global Change Biology», εκτιμούν ότι, εκτός από την Ευρώπη, μεγάλη αύξηση στα ξενικά είδη θα δουν εύκρατες περιοχές με ενδιάμεσα γεωγραφικά πλάτη στην Ασία, στη Βόρεια και στη Νότια Αμερική.
Περισσότερα από 35.000 τέτοια είδη-εισβολείς έχουν καταγραφεί διεθνώς μετά το 2005 (ημερομηνία της πιο πρόσφατης παγκόσμιας καταγραφής τους). Τα ξενικά είδη βοηθούνται στις μετακινήσεις τους από τους ανθρώπους (π.χ. από τα πλοία), με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε μέρη όπου δεν αποτελούν τη φυσική κατοικία τους, διαταράσσοντας συχνά την ισορροπία των οικοσυστημάτων, αλλά και των ανθρώπινων οικονομικών δραστηριοτήτων (π.χ. αλιεία). Επιπλέον, αποτελούν μία από τις βασικές αιτίες για τις εξαφανίσεις ζώων και φυτών, τα οποία δεν μπορούν να αντέξουν στον ανταγωνισμό με τα ξενικά είδη.
«Η μελέτη μας προβλέπει ότι τα ξενικά είδη θα συνεχίσουν να προστίθενται στα οικοσυστήματα με υψηλούς ρυθμούς κατά τις επόμενες λίγες δεκαετίες, πράγμα ανησυχητικό, καθώς θα επιφέρει πλήγματα στη βιοποικιλότητα», τόνισε ο καθηγητής Τιμ Μπλάκμπερν του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL).
Οι αυξήσεις στα ξενικά είδη αναμένονται μεγαλύτερες στα έντομα και στα άλλα αρθρόποδα (αραχνοειδή, καρκινοειδή κ.α.), καθώς και στα πουλιά, αλλά σε αρκετά μικρότερο βαθμό στα θηλαστικά. Οι ερευνητές δεν βλέπουν στον ορίζοντα καμία προοπτική αναστροφής της τάσης εισβολής, καθώς το παγκόσμιο εμπόριο και οι διηπειρωτικές μεταφορές αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω στο μέλλον, ευνοώντας τις μετακινήσεις ξενικών ειδών.
«Δεν θα μπορέσουμε να εμποδίσουμε τελείως την εισαγωγή ξενικών ειδών, επειδή κάτι τέτοιο θα σήμαινε την επιβολή σοβαρών περιορισμών στο διεθνές εμπόριο. Όμως η υιοθέτηση αυστηρότερων κανονισμών και η συστηματική επιβολή τους μπορούν να επιβραδύνουν σημαντικά τη ροή νέων ειδών. Οι κανονισμοί παραμένουν ακόμη αρκετά χαλαροί στην Ευρώπη, συνεπώς υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για νέα μέτρα που θα περιορίσουν την άφιξη νέων ειδών», δήλωσε ο Σίμπενς.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/gcb.15333
Παύλος Δρακόπουλος
