«Μια στρατηγική στροφή» και «ένα πραγματικό ευρωπαϊκό πνεύμα»: αυτά χαρακτηρίζει ο πρόεδρος Μακρόν την επίσκεψή του στο Βελιγράδι, ακολουθώντας την υπογραφή συμφωνίας για την αγορά 12 γαλλικών αεροσκαφών Rafale από τη Σερβία, η οποία μέχρι πρότινος ήταν εξοπλισμένη αποκλειστικά με ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-29.
«Για πρώτη φορά, θα έχουμε αεροσκάφη δυτικής κατασκευής και θεωρώ ότι είναι ένας καλός δρόμος», δήλωσε ο σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς μετά τη συνάντησή του με τον Μακρόν στις 29 Αυγούστου. «Τα Rafale είναι τα καλύτερα αεροπλάνα του κόσμου».
Η Σερβία είναι η όγδοη χώρα παγκοσμίως που προχωρά σε αγορά Rafale, ωστόσο είναι και ο πιο ευαίσθητος πελάτης λόγω της ιστορικής της σχέσης με τη Ρωσία και των εντάσεων με τους γείτονές της, κυρίως το Κόσοβο. Σύμφωνα με τον Ερίκ Τραπιέ, γενικό διευθυντή της Dassault Aviation, οι Σέρβοι θα αποκτήσουν το πιο σύγχρονο μοντέλο που διαθέτουν σήμερα οι γαλλικές ένοπλες δυνάμεις, αν και αρνήθηκε να διευκρινίσει αν πρόκειται για το F3-R ή το F4.1. Η Σερβία θα είναι σε θέση να εφοδιάσει τα Rafale με πυραύλους MICA, ενώ η Γαλλία δεν θα δώσει πρόσβαση στους Meteor, οι οποίοι είναι πιο σύγχρονοι και διαθέτουν μεγαλύτερη εμβέλεια.
Ο πρόεδρος Μακρόν επιχείρησε να μειώσει τις ανησυχίες σχετικά με ενδεχόμενη βιομηχανική κατασκοπεία από τη Ρωσία, χωρίς ωστόσο να διευκρινιστεί ποια μέτρα θα ληφθούν για την αποτροπή διαρροής τεχνολογιών από το Βελιγράδι προς τη Μόσχα. Μέσω της πώλησης των Rafale, η Γαλλία ελπίζει να απομακρύνει τη Σερβία από την τροχιά της Μόσχας. «Πρόκειται για μια βαθιά πολιτική αλλαγή για τη Σερβία, που θα τη φέρει πιο κοντά στη Δύση», εκτιμά ο Αλεξάνταρ Ράντιτς, ειδικός του Balkan Security Network για θέματα εξοπλισμών. Ο Βούτσιτς ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου πως όταν ρωτάται γιατί δεν αγοράζει ρωσικά αεροσκάφη, απαντά ότι δεν έχει τρόπο να τα φέρει στη Σερβία.
Μολονότι παρασημοφορήθηκε το 2019 από τον Πούτιν, ο Βούτσιτς αναγκάστηκε να απομακρυνθεί από το Κρεμλίνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η Σερβία ψήφισε υπέρ πολλών ψηφισμάτων του ΟΗΕ που καταδικάζουν την εισβολή και επιτρέπει στα εργοστάσιά της να παράγουν πυρομαχικά για το Κίεβο, ενώ στρατιώτες συμμετέχουν σε περισσότερες ασκήσεις του ΝΑΤΟ.
Από την άλλη πλευρά, ο Βούτσιτς επιτρέπει στα ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης να προβαίνουν σε φιλορωσική προπαγάνδα χωρίς να προσπαθεί να πείσει την κοινή γνώμη για μια ρήξη με τη Μόσχα. Αρνείται επίσης να συμμετάσχει στις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Ο Μακρόν δεν σχολίασε αυτή τη στάση, υπογραμμίζοντας ότι η Σερβία δεν είναι μέλος της ΕΕ και ακολουθεί ανεξάρτητη πολιτική, παραλείποντας να αναφέρει ότι η ευθυγράμμιση της εξωτερικής πολιτικής της Σερβίας με την ευρωπαϊκή είναι μέρος των κριτηρίων ένταξης της χώρας στην Ευρώπη.
