Τις φωνές τους κατά της κακοποίησης των γυναικών ενώνουν τρεις γυναίκες πρόξενοι, στη Θεσσαλονίκη, και με δηλώσεις τους στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων υπογραμμίζουν την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου του γυναικείου φύλου στην κοινωνία. Οι γενικές πρόξενοι της Γαλλίας Σαντρίν Μουσέ (Sandrine Mouchet), της Γερμανίας Σίβυλλα Μπέντικ (Sibylla Bendig) και των ΗΠΑ Ελίζαμπεθ Λι (Elizabeth K. Lee) μας μιλούν για το κύμα αντίδρασης που προκάλεσε στην Ελλάδα η υπόθεση της Σοφίας Μπεκατώρου, για τη Θεσσαλονίκη το 2021 και τον κόσμο μετά την πανδημία.
Οι τρεις διπλωμάτισσες καταθέτουν τις απόψεις τους για τη μεγάλη συζήτηση που άνοιξαν στην Ελλάδα οι καταγγελίες της χρυσής Ολυμπιονίκη της ιστιοπλοΐας, υπογραμμίζουν τον σημαντικό ρόλο της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και εύχονται το 2021 να δούμε το τέλος της πανδημίας και των περιορισμών που έχει επιφέρει στην καθημερινότητά μας.
Ηχηρό μήνυμα κατά της κακοποίησης
Οι τρεις γενικές πρόξενοι επικροτούν το θάρρος της Σοφίας Μπεκατώρου να μιλήσει για την προσωπική της περιπέτεια, δεν κρύβουν τη θλίψη και τον θυμό τους για ιστορίες όπως της Ελληνίδας αθλήτριας και υπογραμμίζουν την ανάγκη ενδυνάμωσης των γυναικών στην κοινωνία.
«Η Σοφία Μπεκατώρου έδειξε μεγάλο θάρρος και αποφασιστικότητα με το να μιλήσει για τη σεξουαλική κακοποίηση το 1998 από μέλος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ιστιοπλοΐας. Ξέρω ότι δεν είμαι η μόνη που αισθάνομαι θυμό και λύπη όταν ακούω την ιστορία της», τονίζει η γενική πρόξενος των ΗΠΑ Ελίζαμπεθ Λι, χαιρετίζοντας την υποστήριξη της Μπεκατώρου «από τα υψηλότερα κλιμάκια της ελληνικής κυβέρνησης, όπως από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ή την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου».
Σε ό,τι αφορά τη χώρα της, επισημαίνει πως «σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, περισσότερες από μία στις τρεις γυναίκες έχει βιώσει σεξουαλική βία -συμπεριλαμβανομένης της σωματικής επαφής- κατά τη διάρκεια της ζωής της» και εξηγεί ότι τα θύματα σεξουαλικής βίας δεν είναι μόνο γυναίκες και κορίτσια, αλλά και άνδρες και αγόρια.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν για την ισότητα των φύλων, αλλά έχουμε κάνει τεράστια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση», σημειώνει η Ελίζαμπεθ Λι, δηλώνει περήφανη για την πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρο στην ιστορία των ΗΠΑ και αναφέρεται στη μακρά παράδοση γυναικών γενικών προξένων των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη, με πρώτη τη Μύριαμ Χιούζ το 1994.
«Απαιτεί μεγάλο θάρρος να μιλήσει κάποιος/α που έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Ειδικά για όσους/ες είναι οι πρώτοι που μιλούν», λέει, από την πλευρά της, η Γαλλίδα γενική πρόξενος υπογραμμίζοντας ότι «η σιωπή είναι ένα σημαντικό πρόβλημα».
«Μ΄ αυτόν τον τρόπο, (όσοι μιλούν) απελευθερώνουν τις φωνές σ’ αυτό το θέμα ταμπού, βοηθούν άλλους ανθρώπους να μιλήσουν. Η σιωπή είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Πολλά θύματα έχουν κρατήσει τον εφιάλτη τους για τον εαυτό τους, καθώς αναγκάστηκαν να σιωπήσουν από τον δράστη ή άλλους ενήλικες γύρω τους, ή κατάλαβαν ότι έπρεπε να σιωπήσουν καθώς οι ενήλικες δεν ήθελαν να βγει η αλήθεια, ειδικά σε πατριαρχικές κοινωνίες. Έτσι, τα θύματα όχι μόνο υφίστανται αυτή τη φρίκη της κακοποίησης, αλλά πρέπει επίσης να κρατήσουν κι αυτό το βάρος. Αυτό είναι τρομερό», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Μουσέ.
Τονίζει ότι είναι σημαντικό τα θύματα να εκφράζονται στα ΜΜΕ ή στα κοινωνικά δίκτυα αλλά επίσης να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη, ενώ αναφέρεται και στο παράδειγμα της Γαλλίας, όπου υπήρξαν πολλές περιπτώσεις θυμάτων που μίλησαν ύστερα από χρόνια σιωπής τα τελευταία χρόνια, με πιο πρόσφατη αυτή της Καμίλ Κουσνέρ της 45χρονης δικηγόρου, κόρης του Μπερνάρ Κουσνέρ, που εξέδωσε βιβλίο στο οποίο κατηγορεί τον σύζυγό της μητέρας της για σεξουαλική κακοποίηση του δίδυμου αδελφού της, όταν εκείνος ήταν στην εφηβεία.
Θαρραλέα χαρακτηρίζει τη στάση της Σοφίας Μπεκατώρου και η γενική πρόξενος της Γερμανίας Σίβυλλα Μπέντικ και υπογραμμίζει την ανάγκη να βρει μιμητές. «Με εξέπληξε η κατακραυγή στην Ελλάδα, καθώς μου φάνηκε σαν να ήταν η πρώτη φορά που κάποιος μίλησε. Είναι κάτι θαρραλέο και είναι εξαιρετικά απαραίτητο η κοινωνία να είναι ευγνώμων και να ανοίξει η συζήτηση, έτσι ώστε κι άλλες γυναίκες να έχουν αυτό το θάρρος», αναφέρει.
Υπογραμμίζει πως «καμία κοινωνία σήμερα δεν μπορεί να πετύχει χωρίς ισχυρές, δραστήριες γυναίκες. Καμία εταιρεία, καμία κυβέρνηση, κανένα μέσο, κανένα σχολείο, καμιά επιστήμη ή τέχνη …. πρέπει να επιτύχουμε πλήρη ισότητα σε κάθε τομέα, επειδή οι άνδρες και οι γυναίκες είναι ίσοι».
Η κ. Μπέντικ δεν κρύβει τη θλίψη και τον θυμό της, όπως χαρακτηριστικά λέει, «όταν βλέπω γυναίκες που εκφοβίζονται από άντρες που είναι “φυσικά” τα αφεντικά. Οι γυναίκες πρέπει να είναι αφεντικά οι ίδιες».
…και δράση για την ενδυνάμωση των γυναικών
Ενθουσιασμένη όσο και οι συναδέλφισσές της από τη Γαλλία και την ΗΠΑ για το γεγονός ότι οι χώρες τους εκπροσωπούνται στη Θεσσαλονίκη από γυναίκες, η Γερμανίδα γενική πρόξενος ανυπομονεί για την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών με γυναίκες της πόλης από διαφορετικούς κλάδους και την ανάπτυξη ενός κοινού δικτύου. «Ανυπομονώ για τις δραστηριότητες ενός πολυμερούς δικτύου γυναικών κι ελπίζω ότι πολλοί θα συμμετάσχουν μαζί μας», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στις εμβληματικές γυναικείες προσωπικότητες της Θεσσαλονίκης, σε διάφορους τομείς -από την πολιτική, την οικονομία και πανεπιστήμιο ως τη δημοσιογραφία, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό κ.ά- αλλά και στην πρώτη γυναίκα Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, αναφέρεται η Γαλλίδα γενική πρόξενος. «Έχω σκεφτεί, από την άφιξή μου ήδη εδώ, πως θα ήταν ωραίο να ενισχύσω τις σχέσεις μ’ αυτές τις εμβληματικές κυρίες. Θα δούμε πώς αυτό είναι δυνατόν», επισημαίνει.
Πολύ χαρούμενη με την προοπτική συνεργασίας της με τις δύο συναδέλφισσές της δηλώνει και η γενική πρόξενος των ΗΠΑ Ελίζαμπεθ Λι. Αναφέρεται επίσης στο ευρύ φάσμα προγραμμάτων που υποστηρίζουν εδώ και πολύ καιρό οι ΗΠΑ στην Ελλάδα για την προώθηση γυναικών και κοριτσιών, φέρνοντας ως παραδείγματα τα προγράμματα γυναικείας επιχειρηματικότητας στη Θεσσαλονίκη για γυναίκες από όλη την Ελλάδα αλλά και τα Βαλκάνια, ή το πρόγραμμα «Code Girls», την υποστήριξη σε ασυνόδευτα κορίτσια πρόσφυγες, τη συμμετοχή σε Σχολείο Πολιτικής για γυναίκες Ρομά κ.ά.
Η Θεσσαλονίκη των τεράστιων δυνατοτήτων και ευκαιριών
Αν και μεσούσης της πανδημίας του νέου κορονοϊού κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον -πολλώ δε μάλλον τη δεδομένη χρονική στιγμή-, στην ερώτηση πώς βλέπουν το 2021 για τη Θεσσαλονίκη οι τρεις διπλωμάτισσες υπογραμμίζουν τις τεράστιες δυνατότητες της πόλης.
Τη σημασία που έχει η Βόρεια Ελλάδα για τη Γερμανία υπογραμμίζει η Σίβυλλα Μπέντικ γεγονός που καταδεικνύεται, όπως τονίζει, από την παρουσία του προξενείου στη Θεσσαλονίκη. «Πολλοί Έλληνες εδώ έχουν δεσμούς με τη Γερμανία, έχουν περάσει μέρος της ζωής τους εκεί και επέστρεψαν. Η Γερμανική Σχολή, το Ελληνογερμανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, το Ινστιτούτο Goethe βρίσκονται εδώ από την Οθωμανική εποχή- γνωρίζουμε ο ένας τον άλλον, είμαστε φίλοι, ενωμένοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση», επισημαίνει η κ. Μπέντικ.
Αυτή ακριβώς η σχέση, όπως λέει, μας επιτρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί τα προβλήματα της εποχής. «Με την πανδημία του κορονοϊού, η ΕΕ αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση στην ιστορία της. Οι συνέπειες στην οικονομία θα γίνουν κατανοητές τα επόμενα χρόνια. Κι ενώ πολεμούμε την Covid-19, η θερμοκρασία (στον πλανήτη) αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Για μένα, αυτό φαίνεται πιο επικίνδυνο μακροπρόθεσμα από τον ιό», τονίζει.
«Σε αυτούς τους δύο τομείς», προσθέτει, «βλέπω τεράστιες ευκαιρίες συνεργασίας. Μόνο μαζί, με τη διεθνή συνεργασία μπορούμε να σταματήσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη και τον κορονοϊό. Οι γερμανικές εταιρείες έχουν μεγάλη εμπειρία στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη διαχείριση νερού και λυμάτων, το βιοαέριο και πολλούς άλλους τομείς. Η ευαισθητοποίηση του κοινού για περιβαλλοντικά προβλήματα πρέπει να είναι καλύτερη. Η Ελλάδα και η Γερμανία δεσμεύονται και οι δύο στη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία βάσει της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας».
«Σίγουρα, η Βόρεια Ελλάδα έχει μεγάλες δυνατότητες, λόγω της γεωγραφικής της κατάστασης, έχοντας χερσαία σύνορα με 3 χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και την Τουρκία, ενώ η Θεσσαλονίκη είναι ένα πολύ σημαντικό λιμάνι στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Θεσσαλονίκη είναι επίσης μια πόλη με πολλή ενέργεια, με πολύ δραστήρια οικονομική, ακαδημαϊκή και πολιτιστική ζωή», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σαντρίν Μουσέ και δηλώνει πως ανυπομονεί, το 2021 να επιστρέψει η κανονικότητα και να δει τους ανθρώπους χωρίς μάσκες και διά ζώσης, όχι μέσα από μία οθόνη.
Η Γαλλίδα πρόξενος “βλέπει” πολλές ευκαιρίες για περαιτέρω ενίσχυση της ήδη πολύ στενής διμερούς συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, ιδιαίτερα σε τομείς που στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή παρουσιάζουν δυναμική, όπως η καινοτομία στην τεχνολογία και το περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό ανυπομονεί να γνωρίσει όλους τους εταίρους σε τοπικό -και όχι μόνο- επίπεδο.
Υπογραμμίζει ακόμη τη στενή διμερή συνεργασία για τους εορτασμούς των 200 χρόνων μετά την Ελληνική Επανάσταση με σειρά εκδηλώσεων, εκθέσεων κ.λπ., ενώ δεν κρύβει την ελπίδα της, η επιδημιολογική κατάσταση να επιτρέψει τη διεξαγωγή της φετινής ΔΕΘ, όπου η Γαλλία είναι η τιμώμενη χώρα.
Με την ιδιότητα της επικεφαλής του παλαιότερου προξενείου της Γαλλίας στον κόσμο και της διευθύντριας του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, η κ. Μουσέ αναφέρεται και στις πολλές ευκαιρίες συνεργασίας στον ακαδημαϊκό, τον εκπαιδευτικό και τον πολιτιστικό τομέα. «Το 2021 και τα επόμενα χρόνια, θα θέλαμε να ενισχύσουμε τις συνεργασίες με το ΑΠΘ, το ΠΑΜΑΚ, αλλά και με άλλα πανεπιστήμια στη Β. Ελλάδα», λέει, υπογραμμίζοντας την έμφαση που δίνεται στη διάδοση της γαλλικής γλώσσας, με τα μαθήματα στο Ινστιτούτο, που συνεχίζονται διαδικτυακά, αλλά και δράσεις όπως το Choix Goncourt Grece που δίνει τη δυνατότητα στο ελληνικό κοινό να εμβαθύνει στη γαλλική λογοτεχνία. Το “στοίχημα” της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης έχει κερδίσει και το γαλλικό σχολείο που ιδρύθηκε το 1906, όπως λέει η κ. Μουσέ, η οποία έχει στα σχέδιά της ν’ ανοίξει το σχολείο ευρύτερα σε νέους μαθητές, από 2 έως 18 ετών.
Στην τεράστια δυναμική της Θεσσαλονίκης ώστε να εξελιχθεί σε τεχνολογικό κόμβο των Βαλκανίων αναφέρεται η γενική πρόξενος των ΗΠΑ σημειώνοντας πως «θα συνεχίσουμε όλοι μας στην πρεσβεία και το προξενείο να δουλεύουμε για να φέρουμε περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις στην πόλη».
«Η Θεσσαλονίκη εδραιώνεται σταθερά ως περιφερειακό κέντρο καινοτομίας και τα τελευταία δύο χρόνια, η Pfizer, η Cisco και η Deloitte, δημιούργησαν κόμβους τεχνολογίας και καινοτομίας στην πόλη, προσλαμβάνοντας εκατοντάδες ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων Ελλήνων που είχαν φύγει από τη χώρα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Αυτές οι τρεις εταιρείες όχι μόνο εδραιώνονται εδώ αλλά συνεχίζουν και να αναπτύσσονται: για παράδειγμα, η Pfizer θα συνεχίσει να επεκτείνει τον κόμβο ψηφιακής καινοτομίας της και θα προσλάβει περίπου 350 άτομα για να δημιουργήσει ένα ξεχωριστό παγκόσμιο κέντρο υπηρεσιών. Η Deloitte ανακοίνωσε επίσης πρόσφατα ότι θα διπλασιάσει το προσωπικό του Αλεξάνδρειου Επιχειρησιακού Κέντρου και η Cisco συνεργάζεται με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης κ. Ζέρβα για την ανάπτυξη μιας πρότασης που θα μετατρέψει την πόλη σε μια έξυπνη πόλη πλήρους κλίμακας. Άλλες εταιρείες θα ακολουθήσουν σίγουρα και σύντομα», επισημαίνει η κ. Λι.
Αναφέρεται ακόμη στα διακόσια χρόνια της ελληνικής ανεξαρτησίας, «μία πολύ ιδιαίτερη χρονιά», υπενθυμίζοντας πως η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα θα διοργανώσει διάφορες εκδηλώσεις σε όλη τη διάρκεια του έτους, υποστηρίζοντας το πρόγραμμα της Επιτροπής “Ελλάδα 2021” δίνοντας έμφαση στους Αμερικανούς φιλέλληνες που πολέμησαν στο πλάι των Ελλήνων. Αποκαλύπτει, μάλιστα, πως το προξενείο των ΗΠΑ στη Θεσσαλονίκη θα τιμήσει την επέτειο μέσω μίας ψηφιακής -προς το παρόν, λόγω συνθηκών- έκθεσης, που θα αναδείξει τους ισχυρούς δεσμούς του Προξενείου με την πόλη, και την εδώ αμερικανική παρουσία.
Ελπίδες και προσδοκίες για τον κόσμο μετά την πανδημία
Έναν κόσμο που να μοιάζει τουλάχιστον σ’ αυτόν πριν από την πανδημία «όταν ήμασταν ελεύθεροι, όταν όλοι μπορούσαν να εργαστούν, να συναντήσουν οικογένεια και φίλους», προσδοκά η Σαντρίν Μουσέ.
«Η πανδημία μάς έχει μάθει να προσαρμοζόμαστε: στον τρόπο που ζούμε, δουλεύουμε, επικοινωνούμε», λέει η γενική πρόξενος της Γαλλίας, αν και τονίζει πως θα χρειαστεί χρόνος για την ανάκαμψη από τις συνέπειες της Covid. «Η πανδημία επιδεινώνει τις ανισότητες. Πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει τη δουλειά τους, την επιχείρησή τους ή έναν συγγενή τους, πολλοί αισθάνονται μόνοι ή έχουν κατάθλιψη», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Ωστόσο, όπως λέει, μάθαμε να εκτιμούμε πολύ απλά πράγματα, όπως να βγαίνουμε για ένα ποτό ή στο εστιατόριο με φίλους «χωρίς να φοράμε μάσκες που κρύβουν πρόσωπα και χαμόγελα» ή να κάνουμε ένα ταξίδι σε κάποιο από τα υπέροχα μέρη της Β. Ελλάδας.
Αυτό το οποίο πραγματικά ελπίζει η κ. Μουσέ είναι ότι με την επιστροφή στην κανονικότητα -την επανέναρξη ουσιαστικά- θα υπάρξει μεγαλύτερη στροφή στην υγεία και το περιβάλλον. «Αυτό έχει κατά νου η κυβέρνησή μας, με το ένα τρίτο του γαλλικού σχεδίου ανάκαμψης να είναι αφιερωμένο στην οικολογική μετάβαση (στις μεταφορές, τα κτίρια, τη βιομηχανία ενέργειας και τη γεωργία)», εξηγεί.
Στο βιβλίο “Δέκα Μαθήματα για τον Κόσμο μετά την Πανδημία” του Αμερικανού συγγραφέα και σχολιαστή Φαρίντ Ζακάρια, που διαβάζει αυτές τις μέρες, αναζητά απάντηση στο ερώτημα πώς η πανδημία θα επαναπροσδιορίσει την ανθρώπινη ιστορία η Ελίζαμπεθ Λι.
«Ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε ακόμα εν μέσω της πανδημίας, οπότε πιστεύω ότι είναι πολύ νωρίς να υποθέσουμε ποιες αλλαγές θα είναι προσωρινές και ποιες μόνιμες, αλλά νομίζω ότι μερικές από τις τάσεις που πιο γρήγορα θα υιοθετηθούν συμπεριλαμβάνουν την ψηφιοποίηση, όχι μόνο της οικονομίας αλλά και πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής», σημειώνει, ενώ θέτει και το ζήτημα της επανεκτίμησης της πραγματικής, τρισδιάστατης και “αναλογικής” ζωής. «Ενώ υπάρχουν πολλά πράγματα για τα οποία συμβιβαζόμαστε για την ευκολία μας, πιστεύω ότι αυτό που μάθαμε όλοι τον τελευταίο χρόνο είναι ότι δεν υπάρχει αντικατάσταση της ανθρώπινης παρουσίας και οικειότητας. Ανυπομονώ να επιστρέψω ξανά πίσω στον “δρόμο” και να επισκεφθώ διάφορα μέρη της περιοχής ευθύνης του προξενείου και να συναντήσω πρόσωπο με πρόσωπο, ανθρώπους σε όλη τη Β. Ελλάδα», καταλήγει.
Τις ελπίδες της για το 2021 και το τέλος της πανδημίας “κωδικοποιεί”, μέσα σε λίγες γραμμές, η γενική πρόξενος της Γερμανίας. «Ελπίζω σε λιγότερη περιβαλλοντική μόλυνση, πιο ήσυχες πόλεις καθώς έχουμε συνηθίσει να μην οδηγούμε γύρω- γύρω τόσο πολύ. Λιγότερες πτήσεις, καθώς έχουμε συνηθίσει στην ψηφιακή επικοινωνία και τις ψηφιακές διασκέψεις. Περισσότερη εκτίμηση ο ένας για τον άλλον κι ευτυχία όταν επιτέλους ξανασυναντηθούμε!», λέει χαρακτηριστικά η κ. Μπέντικ.
Σοφία Παπαδοπούλου
