Την αντίθεση της Ρωσίας για την τουρκική επίθεση στη Συρία, εκφράζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρεσβευτής της Ρωσίας στην ΕΕ, Βλαντιμίρ Τσιζόφ, και επισημαίνει ότι δυσκολεύει τις προσπάθειες για την ολοκληρωμένη πολιτική λύση του συριακού ζητήματος. Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Τσιζόφ σημειώνει πως η στάση της Ρωσίας ήταν εξαρχής ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Συριακής Αραβικής Δημοκρατίας και ότι τα συμφέροντα των Κούρδων της Συρίας πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Παράλληλα, επιβεβαίωσε πως υπάρχει τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Ερντογάν και Πούτιν, μεταξύ Τσαβούσογλου και Λαβρόφ, αλλά και ότι υπάρχει κανάλι άμεσης επαφής μεταξύ των στρατιωτικών των δύο χωρών. Στην κατεύθυνση αυτή, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας στην ΕΕ εκτιμά ότι η Ρωσία μπορεί να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο. «Η Ρωσία είναι η μόνη χώρα που έχει επαφές με όλες τις πλευρές. Και στη Μέση Ανατολή και στη Συρία. Δεν υπάρχει άλλη χώρα που να διατηρεί επαφές με την Αμερική και το Ιράν, με την Τουρκία, με τη Δαμασκό» επιχειρηματολόγησε.
Αναφερόμενος, δε, στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας στην ΕΕ σημείωσε: «Εξαρχής προτείναμε να βοηθήσουμε στη δημιουργία και επέκταση των επαφών μεταξύ της κυβέρνησης της Συρίας στη Δαμασκό και των Κούρδων. Οι Κούρδοι δυστυχώς επέλεξαν άλλους φίλους. Και εμείς τους προειδοποιούσαμε ότι αυτό δεν θα τους βοηθήσει τελικά, και έτσι κι έγινε. Παράλληλα, προτείναμε να βοηθήσουμε και κάποιο διάλογο μεταξύ των Κούρδων της Συρίας και της Άγκυρας, διότι ορισμένα αιτήματα της Τουρκίας, κυρίως για την ασφάλεια των συνόρων της χώρας, είναι λογικά και νόμιμα. Όμως, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τα συμφέροντα και οι ανησυχίες των γειτόνων. Σήμερα η όλη κατάσταση είναι πολύ εύθραυστη και περίπλοκη διότι δεν είναι μαύρο-άσπρο. Γι΄ αυτό στο Συμβούλιο Ασφαλείας καλέσαμε να μην επεκταθεί αυτή η σύγκρουση και να αρχίσει κάποιος πολιτικός διάλογος. Έχουμε επαφές και με την Άγκυρα και με τη Δαμασκό και με την Ουάσιγκτον. Ξέρουμε και πιο ευρείες επιπτώσεις. Παραδείγματος χάριν, σήμερα στο Ισραήλ υπάρχουν τεράστιες ανησυχίες. Η λογική είναι απλή, αν εκείνος εξέθεσε τους Κούρδους, μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο και με τους Ισραηλινούς».
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ αν καταδικάζει την τουρκική επέμβαση στη Συρία, ο Βλαντιμίρ Τσιζόφ απάντησε πως τα προβλήματα αυτά που είναι πολύ ευαίσθητα, δεν λύνονται με βία και προέταξε ότι η Συμφωνία των Αδάνων, το 1998, μεταξύ Δαμασκού και Άγκυρας θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για κάποιο διάλογο.
Καθίσταται η επίθεση παράνομη από το γεγονός ότι δεν έχει ληφθεί προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ; Στο ερώτημα αυτό ο Ρώσος πρέσβης απάντησε αρνητικά και συμπλήρωσε: «Βασιζόταν, όπως ισχυρίζεται [η Τουρκία], σε εκείνη τη Συμφωνία των Αδάνων, που δήθεν επιτρέπει τη δημιουργία κάποια ζώνης ασφάλειας, αλλά δεν είναι 30 χλμ».
Αν ανησυχεί η Ρωσία για τον κίνδυνο ότι μέλη του ISIS μπορεί να απελευθερωθούν, ο Βλαντιμίρ Τσιζόφ είπε: «Υπάρχει ένας πρακτικός κίνδυνος. Στις κουρδικές περιοχές υπάρχουν ορισμένες φυλακές με σκληρούς μαχητές του ISIS, τρομοκράτες. Πόσοι ακριβώς είναι, δεν ξέρω. Λένε ότι είναι 10.000-12.000 και δεν είναι όλοι άμαχοι, γυναίκες και παιδιά, πολλοί είναι σκληροί. Και οι Κούρδοι έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι αν επεκταθούν οι εχθροπραξίες δεν θα μπορέσουν να τους κρατήσουν στις φυλακές. Δεν θα έχουν αρκετούς φρουρούς. Κι άμα τους αφήσουν ελεύθερους πού θα πάνε; Πολλοί από τους σκληρούς είναι Ευρωπαίοι. Ο Τραμπ λέει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, να πάνε πίσω στο σπίτι τους, στην Ευρώπη».
«Αφορμή για περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων η συνάντηση Λαβρόφ-Δένδια»
Αναφερόμενος στις ελληνορωσικές σχέσεις, ο Βλαντιμίρ Τσιζόφ είπε πως έχουν μια γερή, σταθερή βάση, των παλαιών δεσμών φιλίας μεταξύ των δύο λαών, αλλά και στο διακρατικό επίπεδο είναι καλές. «Βλέπαμε καμιά φορά ορισμένες παρανοήσεις, αλλά δεν νομίζω ότι έχουν επηρεάσει τις καλές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών» προσέθεσε. Κατέστησε σαφές πως η Ρωσία εργάζεται για περαιτέρω βελτίωση των διμερών σχέσεων ανεξάρτητα ποια κυβέρνηση υπάρχει στην Αθήνα και συμπλήρωσε: «Βλέπουμε ότι οι επαφές επιτείνονται και καταλαβαίνω ότι σε δύο χρόνια θα γιορτάσουμε μαζί τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, που είναι γνωστό ότι η πηγή της ήταν στη Ρωσική Αυτοκρατορία».
Επικεντρώνοντας στους τομείς που υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης των διμερών σχέσεων, είπε πως η Ρωσία δίνει έμφαση στην ανάπτυξη των οικονομικών, πολιτικών, διακοινοβουλευτικών, πολιτιστικών ακόμα και των θρησκευτικών σχέσεων.
Ερωτηθείς για την επικείμενη συνάτηση του υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκου Δένδια με τον ομόλογο του της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ είπε πως θα έχει μεγάλη σημασία. «Έχει περάσει καιρός από την προηγούμενη επίσκεψη. Νομίζω ότι θα είναι για αφορμή για περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων».
Σε ερώτηση αν οι πολύ στενές σχέσεις της Ρωσίας με την Τουρκία επηρεάζουν τις αντίστοιχες ελληνορωσικές, ο Βλαντιμίρ Τσιζόφ απάντησε: «Ελπίζω όχι, διότι πουθενά και ποτέ δεν κάνουμε φιλίες με άλλους εις βάρος τρίτων».
Η παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ δεν βοηθάει τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού
Ως καλός γνώστης της κυπριακής πραγματικότητας, καθώς είχε θητεύσει σύμβουλος της ρωσικής πρεσβείας στην Κύπρο, διαμήνυσε πως η παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου στη θαλάσσια περιοχή της, δεν βοηθάει τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού. «Βεβαίως θεωρούμε ότι είναι παράνομη ενέργεια οι γεωτρήσεις που κάνει η Τουρκία στην υφαλοκρηπίδα της Κύπρου. Βέβαια, δεν εμπίπτει στο διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία είναι μία από τις 4 χώρες που δεν είχαν υπογράψει τη συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας. Με βάση το διεθνές δίκαιο, βεβαίως είναι παραβίαση» προσέθεσε. Υποστηρίζει πως «μέσω πολιτικών προσπαθειών και διαλόγου» μπορεί να αποκλιμακωθεί η ένταση και σημείωσε: «Αν με ρωτούσατε τι σκεφτόμαστε για τυχόν κυρώσεις, οι κυρώσεις δεν είναι κάτι που βοηθάει στην επίλυση τέτοιων προβλημάτων. Πρέπει να υπάρχει διάλογος, πρέπει να υπάρχει μια θέση αρχής». Κληθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ να ξεκαθαρίσει αν είναι και κατά των κυρώσεων που έλαβε η ΕΕ κατά της Τουρκίας για τις παραβιάσεις της στην Κύπρο, ο Ρώσος πρέσβης ανέφερε πως καταρχήν η Ρωσία είναι εναντίον των κυρώσεων. «Οι κυρώσεις είναι ένα όπλο στα χέρια του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είναι η μοναδική Αρχή που έχει δικαίωμα να επιβάλει κυρώσεις. Δεν λέω ότι ακόμα και σε εκείνη την περίπτωση οι κυρώσεις είναι πάντα αποτελεσματικές. Υπήρχαν κυρώσεις, για παράδειγμα, εναντίον των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Δεν εξαφανίστηκαν οι Ταλιμπάν. Αντιθέτως, σήμερα πολλοί αρχίζουν συνομιλίες μαζί τους» επεξήγησε.
Επανέλαβε πως η θέση της Ρωσίας για το Κυπριακό είναι πάγια: η λύση πρέπει να είναι βασισμένη στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και των συμφωνιών κορυφής του 1977 και του 1979 και να είναι μια λύση που θα είναι προς το συμφέρον των δύο κοινοτήτων της νήσου και ως προς την μορφή διακυβέρνησης σημείωσε: «Η πρώτη φορά που η λέξη ομοσπονδία εμφανίστηκε ήταν το 1965, σε μια συνέντευξη του Αντρέι Γκρομίκο και δεν άρεσε στους φίλους μας τους Ελληνοκύπριους τότε, αλλά πέρασαν χρόνια και σήμερα νομίζω ότι είναι ο μοναδικός δρόμος προς την επίλυση του προβλήματος».
Αναφερόμενος στις σχέσεις της Ρωσίας με την Κύπρο, ο Ρώσος υψηλόβαθμος διπλωμάτης ανέφερε πως παραδοσιακά είναι καλές και φιλικές και σημείωσε: «Βέβαια, παρατηρούμε ότι η Κύπρος ψάχνει και γι΄ άλλους φίλους. Είναι δικαίωμα της».
Η Ευρώπη πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της με τον ευρασιατικό χώρο
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, εκτίμησε πως «η ΕΕ θα κάνει την αναμενόμενη στροφή» και σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «ξέρει πού θα μας βρει». Η Ρωσία, σημείωσε περαιτέρω, δεν έκλεισε κανένα κανάλι επαφής, κανένα δρόμο συνεργασίας με την ΕΕ. «Αυτό που έγινε, έγινε μονομερώς από την ΕΕ, ίσως σε συντονισμό με άλλους», συμπλήρωσε. Υποστηρίζει επίσης ότι η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας με την ΕΕ δεν άρχισε με την Ουκρανία, αλλά η εσωτερική διένεξη στην Ουκρανία μετά το πραξικόπημα ήταν καταλύτης.
Ερωτηθείς από το ΑΠΕ-ΜΠΕ πώς βλέπει να διαμορφώνεται το μέλλον των ευρω-ρωσικών σχέσεων, είπε πως η Ευρώπη πρέπει να διατηρήσει τη θέση που έχει παγκοσμίως, οικονομικά και πολιτικά και τόνισε την ανάγκη να ενώσει τις δυνάμεις της με τον ευρασιατικό πόλο. «Μόνο έτσι, με τη δημιουργία ενός ευρύ ευρασιατικού χώρου, οικονομικού και πολιτιστικού μπορεί η Ευρώπη να παραμείνει ένας σημαντικός παράγοντας στον επόμενο αιώνα» ανέφερε. «Δεν μπορεί πλέον η Ευρώπη, η Αμερική, η λεγόμενη Δύση να ισχυρίζεται ότι είναι η μοναδική πηγή των αξιών».
Σημειώνεται πως η συνέντευξη με τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην ΕΕ πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Φόρουμ της Ρόδου, το οποίο διοργανώθηκε για 17η συνεχή χρονιά στο ομώνυμο ελληνικό νησί, από το Ινστιτούτο Ερευνών για τον Διάλογο των Πολιτισμών (DOC – Dialogue of Civilizations).
Δημήτρης Μάνωλης
