Στρες, μοναξιά, κατάθλιψη, είναι οι βασικές απειλές που αφήνει πίσω της η πανδημία, τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα Ψυχικής Υγείας, Ζωή Ράπτη, υπογραμμίζοντας ότι η ψυχική υγεία θα είναι το μεγάλο θέμα της επόμενης ημέρας.
“Στο Υπουργείο Υγείας, δουλεύουμε με βούληση, σχέδιο και γνώση για να ενισχύσουμε τον τομέα της Ψυχικής Υγείας σε πολλά επίπεδα και έχουμε θέσει ως στόχο τη διασύνδεση όλων των υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας προκειμένου να υπάρχει συνεργασία και συνέχεια στην ψυχιατρική φροντίδα όλων των πολιτών”, τονίζει η κ. Ράπτη, με αφορμή τις προβλέψεις και τους φόβους για σοβαρή επιβάρυνση της ψυχικής υγείας και από την επιδημία που βιώνουμε.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 στην ψυχική μας υγεία
“Η ψυχολογία των ανθρώπων δεν είναι διακόπτης που ανοιγοκλείνει, ώστε να επανέλθουμε στην πρότερη κατάσταση μόλις αποκατασταθεί η κανονικότητα. Γι’ αυτό θα απαιτηθούν εκτεταμένες και συστηματικές παρεμβάσεις για να επουλωθούν οι πληγές που έχουν ανοίξει” αναφέρει η υφυπουργός Υγείας Ζωή Ράπτη.
Προσθέτει πως σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία ακόμη και πριν από την πανδημία, οι ψυχικές ασθένειες έπλητταν ήδη πάνω από έναν στους έξι Ευρωπαίους. “Έχοντας αυτό υπ’ όψιν μπορούμε με σιγουριά να εκτιμήσουμε ότι η πανδημία COVID-19 και οι ευρύτερες συνέπειές της (οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές κ.ά) είχε, έχει και θα συνεχίσει να προκαλεί επιπτώσεις στη συλλογική ψυχική μας υγεία. Οι βασικές απειλές που αφήνει πίσω της διογκωμένες η πανδημία είναι το στρες, η μοναξιά και η παγκόσμια μάστιγα της κατάθλιψης”.
Δράσεις για την αντιμετώπιση των ψυχικών προβλημάτων που προκαλεί η πανδημία
Στην ερώτηση εάν υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης των ψυχικών προβλημάτων που προκαλεί η πανδημία, η υφυπουργός ψυχικής υγείας είναι κατηγορηματική. “Σαφέστατα ναι” απαντά και εξηγεί: “Παραθέτω μερικές από τις δράσεις μας ώστε να αντιληφθούν οι αναγνώστες σας το ευρύ πεδίο δράσεων, που έχουμε αναλάβει να φέρουμε σε πέρας για να βοηθήσουμε το λαό μας να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα.
Λειτουργούμε σε 24ωρη βάση τη δωρεάν τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 για το γενικό πληθυσμό. Πρόκειται για έναν δωρεάν δίαυλο επικοινωνίας, που ενημερώνει ανώνυμα και εμπιστευτικά τους πολίτες που αναζητούν ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη.
Εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση για την στελέχωση της γραμμής βοήθειας 1102 για την αντιμετώπιση της άνοιας και του Αλτσχάιμερ.
Υλοποιούμε προγράμματα κατάρτισης για την κοινωνική/συναισθηματική ενδυνάμωση και ψυχική ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων στο πλαίσιο της πανδημίας.
Αναπτύσσουμε πλατφόρμα παρακολούθησης των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού στην Ψυχική Υγεία των νέων, όπου προβλέπεται η καταγραφή των ψυχικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Αναπτύσσουμε προγράμματα εξ αποστάσεως ψυχοεκπαίδευσης και στήριξης της οικογένειας και της κατ’ οίκον βοήθειας των φροντιστών των παιδιών και των εφήβων με προβλήματα ψυχικής υγείας.
Τα προαναφερθέντα είναι κάποιες από τις δράσεις του υπουργείου, οι οποίες στοχεύουν τόσο στην άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας που προκάλεσε η πανδημία όσο και στο επόμενο διάστημα”.
Επιπτώσεις της πανδημίας στην ψυχική υγεία υγειονομικών και ασθενών
Σχετικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στο υγειονομικό προσωπικό που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης, αλλά και στους ασθενείς που δεν έχουν δίπλα τους ένα δικό τους άνθρωπο, η κ. Ράπτη αναφέρει: “Μας έχει απασχολήσει αυτό το πρόβλημα. Γι’ αυτό τον σκοπό υλοποιούμε προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης με τηλεσυμβουλευτική, μέσω διαδικτυακών εφαρμογών επικοινωνίας (skype,messenger κ.λ.π) για τους ασθενείς COVID-19 που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα κατ’ οίκον, για τα μέλη των οικογενειών τους και για το υγειονομικό προσωπικό των Νοσοκομείων μας, με παραχώρηση tablet στις σχετικές κλινικές που θα παρέχει τη δυνατότητα σύνδεσης με τους εξειδικευμένους συνεργάτες των Κέντρων Ημέρας και των Κινητών Μονάδων.
Επιπλέον πραγματοποιούμε έρευνα με τη μορφή ερωτηματολογίων, για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης (BurnOut Syndrome) που βιώνουν οι εργαζόμενοι στην πρώτη γραμμή.
Οργανώθηκε σε συνεργασία με Κέντρα Ημέρας η ψυχολογική υποστήριξη ασθενών COVID-19, που νοσηλεύονται σε κλινικές COVID, καθώς και των οικογενειών τους, όπως επίσης και του υγειονομικού προσωπικού. Στο πλαίσιο αυτό εξειδικευμένοι ψυχολόγοι, έχουν ήδη διασυνδεθεί με Νοσοκομεία που νοσηλεύουν ασθενείς με COVID-19 και σε συνεργασία με τις διοικήσεις των νοσοκομείων παρέχουν εξ αποστάσεως ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
Επίσης παρέχουμε υποστήριξη σε ογκολογικούς ασθενείς και στις οικογένειές τους μέσω της ανοιχτής γραμμής 2152152121 σε συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρία και την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος. Η ψυχολογική υποστήριξη παρέχεται τηλεφωνικά και διαδικτυακά”.
Το υπουργείο Υγείας προετοιμάζεται….
“Έχοντας την εμπειρία της αντιμετώπισης της πανδημίας και έπειτα από ένα χρόνο δοκιμασίας των υλικών, σωματικών, ψυχικών, οικονομικών, συλλογικών και ατομικών αντοχών μας βλέπουμε πόσο δύσκολα γίνονται τα πράγματα”, αναφέρει η κ. Ράπτη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπογραμμίζοντας ότι η ψυχική υγεία θα είναι το μεγάλο θέμα της επόμενης μέρας. “Αυτό δεν είναι μια δική μου μόνο εκτίμηση είναι μια εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που ανήγαγε τον πυλώνα «Ψυχική Υγεία» σε κεντρικό πυλώνα για τον σχεδιασμό των πολιτικών του για την επόμενη προγραμματική περίοδο ’21-’27”.
Προσθέτει ότι στο υπουργείο Υγείας, που είναι ο κατ’ εξοχήν κρατικός φορέας που σηκώνει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης και του έργου στο πεδίο για την COVID-19, “προετοιμαζόμαστε για όλα τα ενδεχόμενα” και “δουλεύουμε με βούληση, σχέδιο και γνώση για να ενισχύσουμε τον τομέα της Ψυχικής Υγείας σε πολλά επίπεδα.
Αυξήσαμε την χρηματοδότηση κατά 62%, ενισχύσαμε με προσλήψεις ψυχιάτρων τις υπάρχουσες δομές ψυχικής υγείας της χώρας και τις δομές για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, χρηματοδοτούμε του ΚοιΣΠΕ για την κοινωνική επανένταξη των ψυχικά ασθενών, συστήνουμε κέντρα για την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, ειδικά των εφήβων και νέων ανθρώπων όπως τις μονάδες για την έγκαιρη παρέμβαση στην ψύχωση.
Τέλος, έχουμε θέσει ως στόχο τη διασύνδεση όλων των υπηρεσιών ψυχικής υγείας της χώρας προκειμένου να υπάρχει συνεργασία και συνέχεια στην ψυχιατρική φροντίδα όλων των πολιτών”, καταλήγει η κ. Ράπτη.
Έφη Φουσέκη