Άκρως ανθεκτικά στα αντιβιοτικά στελέχη μικροβίων, όπως του βακτηρίου της κλεμπσιέλας
της πνευμονίας, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπνευστικές και αιματολογικές
λοιμώξεις, εξαπλώνονται μέσω των νοσοκομείων στην Ευρώπη, προειδοποιεί μια νέα
επιστημονική έρευνα (EuSCAPE), η μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα.
Ορισμένα στελέχη του παθογόνου μικροοργανισμού Klebsiella pneumoniae είναι πλέον
ανθεκτικά ακόμη και στα ισχυρά αντιβιοτικά Carbapenem, την τελευταία γραμμή άμυνας για
την αντιμετώπιση των λοιμώξεων των πνευμόνων κ.α.
Τα νοσοκομεία στην Ιταλία, στην Τουρκία, στην Ισπανία, στη Ρουμανία και στην Ελλάδα
φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα ανάπτυξης ανθεκτικών βακτηρίων. Η μελέτη
εκτιμά ότι η εισαγωγή των ανθεκτικών βακτηρίων έγινε στην Ελλάδα κυρίως από τις ΗΠΑ και
στη συνέχεια υπήρξε εξάπλωση τους στα ελληνικά νοσοκομεία. Από την άλλη, εκτιμάται ότι
αργότερα η Ελλάδα έκανε «εξαγωγή» -πιθανότατα μέσω ταξιδιωτών- των ανθεκτικών
βακτηρίων σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία και η Γερμανία.
Οι ερευνητές από πολλές χώρες (και από την Ελλάδα), με επικεφαλής τη δρα Σοφία Ντέιβιντ
του βρετανικού Ινστιτούτου Wellcome Trust Sanger, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση
στο περιοδικό μικροβιολογίας “Nature Microbiology”, ανέλυσαν γενετικά στοιχεία από
σχεδόν 2.000 δείγματα του εν λόγω μικροβίου, που ελήφθησαν από ασθενείς σε 244
νοσοκομεία 32 ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Εκτιμάται ότι οι θάνατοι κάθε χρόνο στην Ευρώπη από βακτήρια Klebsiella pneumonia, που
είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά Carbapenem, έχουν πια ξεπεράσει τους 2.100, με συνέπεια η
διαφαινόμενη απειλή για τη δημόσια υγεία να είναι σοβαρή. Από τη στιγμή που ακόμη και τα
εν λόγω αντιβιοτικά είναι αναποτελεσματικά, απομένουν ελάχιστες εναλλακτικές λύσεις. Σε
ιδιαίτερο κίνδυνο βρίσκονται τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς.
Η γενετική ανάλυση των δειγμάτων του βακτηρίου, τα οποία ελήφθησαν από τους
εισηγμένους στα ευρωπαϊκά νοσοκομεία ασθενείς, αποκάλυψε ένα μικρό αριθμό γονιδίων
που, όταν ενεργοποιούνται, μπορούν να προκαλέσουν αντίσταση στα αντιβιοτικά
Carbapenem. Τα συγκεκριμένα γονίδια παράγουν ένζυμα (καρμπαπενεμάσες) που «τρώνε»
τα ισχυρά αντιβιοτικά, καθιστώντας τα άχρηστα.
Η συχνή χρήση των αντιβιοτικών στα νοσοκομεία, σύμφωνα με τους ερευνητές, ευνοεί την
εξάπλωση των ανθεκτικών μικροβίων, τα οποία σταδιακά «εξοβελίζουν» τα άλλα λιγότερο
ανθεκτικά στα φάρμακα αντιβιοτικά.
«Τα ευρήματα μας δείχνουν ότι στην περίπτωση των βακτηρίων της κλεμπσιέλας της
πνευμονίας, που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά Carbapenem, τα νοσοκομεία αποτελούν τον
παράγοντα-κλειδί για την εξάπλωση αυτών των βακτηρίων. Τα ανθεκτικά βακτήρια
εξαπλώνονται από τον ένα ασθενή στον άλλο πρωταρχικά μέσα στα νοσοκομεία», δήλωσε η
δρ Ντέιβιντ.
Oι επιστήμονες επεσήμαναν τη μεγάλη σημασία που έχει η λήψη αποτελεσματικών μέτρων
στα νοσοκομεία για να επιβραδυνθεί η εξάπλωση των ανθεκτικών μικροβίων, γι’ αυτό η
κατάσταση στα ευρωπαϊκά νοσοκομεία θα συνεχίσει να παρακολουθείται.
*Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41564-019-0492-8
