Του Θ. Παπαδόπουλου
Ένα έγγραφο ντοκουμέντο το οποίο αποκαλύπτει πως λειτουργούσε το καρτέλ των κατασκευαστικών εταιρειών στην Ελλάδα επί δεκαετίες δημοσιεύει η Politik.
Πρόκειται για μια υπόθεση η οποία απασχόλησε την επιτροπή ανταγωνισμού, καθώς οι «ράμπο» πραγματοποίησαν το 2013 έφοδο σε διάφορες κατασκευαστικές εταιρείες, ενώ τον Αύγουστο του 2017 επεβλήθησαν πρόστιμα ύψους 80,7 εκατομμυρίων ευρώ.
Η επιστολή, που έχει στην κατοχή της η Politik αποστέλλεται στις 2 Σεπτεμβρίου 2011 από τον ιδιοκτήτη της εταιρείας «Τεχνική Ολυμπιακή», Κώστα Στέγγο και ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου «Πόρτο Καρράς» στη Χαλκιδική. Ως αποδέκτες εμφανίζονται ο ιδρυτής του ομίλου «Άκτωρ», Γιώργος Μπόμπολας και ο γιος του Λεωνίδας. Η επιστολή αναφέρεται σε τρία κατασκευαστικά έργα για τα οποία έχουν προκύψει «διαφορές» μεταξύ των δύο εταιρειών. Μάλιστα ο πρώτος αναφέρει ότι μεταξύ του ιδίου και του δεύτερου επιχειρηματία είχε πραγματοποιηθεί συνάντηση στο κότερό του ισχυρού άνδρα της «Άκτωρ» στις 7 Αυγούστου 2011 στη μαρίνα του ξενοδοχείου Πόρτο Καρράς, προκειμένου να βρεθεί μία «φιλική λύση».
Το πρώτο έργο στο οποίο αναφέρεται ο κ. Στέγγος αφορά σε εργολαβίες της «Μαλακασίου Εγνατίας Οδού». Όπως εξηγεί στην επιστολή του, στο συγκεκριμένο έργο είχαν συμμετάσχει μαζί με την εταιρεία του κ. Μπόμπολα σε τρεις δημοπρασίες με ποσοστό 25% και είχαν «δεχθεί καλόπιστα να συνεργαστούν υπογράφοντας υπεργολαβικό συμφωνητικό και όχι κοινοπρακτικό». Ωστόσο μεταξύ των δύο εταιρειών υπήρξαν στη συνέχεια ορισμένα ζητήματα.
«Το αντικείμενο που μας αναλογούσε ήταν περίπου 40 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ. Μετά από πολλές υποσχέσεις ότι θα τακτοποιηθεί το ποσοστό μας τα έργα τελείωσαν το 2008 και έχουμε εκτελέσει έργο αξίας 30 εκατ. ευρώ, έχοντας αναλάβει τα πλέον ζημιογόνα τμήματα και έχοντας καταγράψει ζημίες 13 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα επειδή ποτέ δεν αφήνουμε μισά έργα ολοκληρώσαμε το αντικείμενό μας ελπίζοντας ότι θα τηρηθούν οι διαβεβαιώσεις από την πλευρά της “Άκτωρ”, ότι εάν ολοκληρώσουμε τα έργα θα πάρουμε τα λεφτά μας. Αποτέλεσμα ακόμη και από τα 30 εκατ. ευρώ μας οφείλεται περί το 1,5 εκατ. ευρώ που δεν μπορούμε να εισπράξουμε διότι έχετε απορροφήσει όλο το υπόλοιπο ποσό. Δηλαδή δεν φτάνει που δεν μας έδωσαν το συμφωνημένο αντικείμενο, αλλά δεν μας πλήρωσαν ακόμη και αυτά που εκτελέσαμε» σημειώνει στην επιστολή του ο κ. Στέγγος.
Το δεύτερο έργο αφορά σε εργολαβίες της «Σκούπα Εγνατίας Οδού». Την ανάθεση της εργολαβίας είχε υποσχεθεί, όπως αναφέρει ο κ. Στέγγος η τότε ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ ως «ανταμοιβή για την ολοκλήρωση και παράδοση των πιο πάνω έργων». Η ανάθεση έγινε «με πολύ καλές τιμές» με κέρδος που σύμφωνα με όσα αναφέρει ήταν πάνω από 40%, «ώστε να καλυφθούν οι υπέρμετρες δαπάνες για την επιτάχυνση και ολοκλήρωση των έργων».
«Τελικά δημοπρατήθηκαν τα έργα και ενώ αρχικά είχαμε συμφωνήσει να συμμετέχουμε σε κοινοπραξία, μετά από δική σας παράκληση συμμετείχαμε μεμονωμένα, με την υπόσχεση ότι σε περίπτωση που θα αναλαμβάνατε τις σχετικές εργασίες, θα μας αναθέτατε υπεργολαβικά το 25%» τονίζεται στην ίδια επιστολή. Και συνεχίζει: «Παρόλο που υπογράψατε τη σχετική σύμβαση σκούπα με εξαιρετικά χαμηλή έκπτωση και κατά συνέπεια κερδοφορία δεν τηρήθηκαν τα συμφωνημένα που θα κάλυπταν τουλάχιστον ένα τμήμα της ζημίας μας».
Ο επιχειρηματίας αναφέρεται επίσης και σε συνάντηση που φέρεται να έγινε στα γραφεία του «Άκτωρα» στις 14 Μαΐου 2009 όπου έλαβε την υπόσχεση από μεγαλοστέλεχος του ομίλου ότι σύντομα θα λάμβανε συγκεκριμένη πρόταση για την τακτοποίηση του ποσοστού του.
Το τρίτο έργο σχετίζεται με εργολαβία στον ΗΣΑΠ. Όπως υποστηρίζει στην ίδια επιστολή του ο κ. Στέγγος: «Και εδώ δεν τηρήθηκαν τα συμφωνημένα», ενώ το έργο φέρεται να κατέληξε στον όμιλο του κ. Μπόμπολα επειδή η κατασκευαστική του κ. Στέγγου αρνήθηκε να επεκτείνει την ισχύ της προσφοράς της.
«Συγκεκριμένα το έργο το πήρατε επειδή αρνηθήκαμε να επεκτείνουμε την ισχύ της προσφοράς μας, υπέρ υμών (ήσαστε μετά από εμάς στην σειρά μειοδοσίας) βασιζόμενοι στην υπόσχεση του κ. Δημήτρη Κούτρα ότι θα κρατήσει το 51% και θα μας δώσει το 49%. Ενώ έγινε κατασκευαστική κοινοπραξία και πήραμε το 30%, για το υπόλοιπο 19% δεν έχει γίνει τίποτα. Όπως καταλαβαίνεις δεν είναι κάτι μικρό που μπορούμε να το ξεχάσουμε» τονίζει στην επιστολή του.
«Προφορικές διαβεβαιώσεις»
Στην ίδια επιστολή ο ιδιοκτήτης της «Τεχνικής Ολυμπιακής» εκφράζει παράπονα πως παρά το γεγονός ότι έχει ζητήσει επανειλημμένα μία συνάντηση με τον κ. Κούτρα αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Για το λόγο αυτό, μάλιστα, απευθύνεται προσωπικά στον Γιώργο Μπόμπολα προκειμένου να συναντηθούν ώστε να βρεθεί λύση.
«Δεν σου κρύβω εκ των υστέρων, λυπάμαι που βασιστήκαμε σε προφορικές διαβεβαιώσεις για τήρηση των συμφωνημένων, αλλά είχαν την πεποίθηση ότι στον όμιλό σου τουλάχιστον μπορούσα να έχω απόλυτη εμπιστοσύνη όπως παλιά τα χρόνια τα καλά που όλα τα έκανες με το λόγο σου και ποτέ δεν ζητήσαμε έγγραφες συμφωνίες, γιατί απλά τον λόγο σου τον τηρούσες. Και αυτό το είχες μεταδώσει σε όλους τους άξιους διαδόχους σου. Φαίνεται ότι εκτίμησα λανθασμένα τα τωρινά συμβαίνοντα στον όμιλό σου και προφανώς εν αγνοία σου. Θα ήθελα λοιπόν να σε παρακαλέσω εσένα προσωπικά να κανονίσεις μία συνάντηση που να συμμετέχεις και εσύ για να κάνουμε μία τελευταία προσπάθεια εξεύρεσης λύσης γιατί θα ήταν κρίμα μετά από συνεργασία 42 χρόνων να μην μπορέσουμε να βρούμε μία φιλική λύση και να καταλήξουμε σε επίσημη διαφωνία» καταλήγει στην επιστολή του ο επιχειρηματίας.
Πρόστιμα 80,7 εκατομμυρίων ευρώ από την επιτροπή ανταγωνισμού
Να σημειωθεί ότι τον Αύγουστο του 2017, έπειτα από πολυετή έρευνα, η επιτροπή ανταγωνισμού επέβαλε σε κατασκευαστικές εταιρείες πρόστιμα ύψους 80,7 εκατομμυρίων ευρώ για τη «συμμετοχή τους σε διακριτές οριζόντιες συμπράξεις για την κατανομή αγορών και τη νόθευση διαγωνισμών δημοσίων έργων, με σκοπό την παγίωση των μεριδίων τους στη σχετική αγορά και την άμβλυνση του επιπέδου των προσφερόμενων στους δημόσιους διαγωνισμούς εκπτώσεων», όπως αναφερόταν στη σχετική απόφαση.
Τα πρόστιμα αφορούσαν την περίοδο 2005 – 2012, ωστόσο από την έρευνα της επιτροπής προέκυψε ότι παραβάσεις στο δίκαιο του ανταγωνισμού είχαν πραγματοποιηθεί από κατασκευαστικές εταιρείες σε διάφορους «κύκλους» έργων οι οποίοι ξεκινούσαν το 1989 και ολοκληρώνονταν το 2012. Για περιόδους προ του 2005 η επιτροπή ανταγωνισμού δεν μπορούσε να επιληφθεί λόγω παραγραφής.
Αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού: «Κατά την περίοδο 2005 – 2012 οι εταιρίες της ανώτατης τάξης εργοληπτικού πτυχίου (7ης) ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε, J&P – ΑΒΑΞ Α.Ε, ΤΕΡΝΑ Α.Ε, ΑΕΓΕΚ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Α.Ε, ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Ε. και ΙΝΤΡΑΚΑΤ Α.Ε υιοθέτησαν, όπως οι ίδιες αποδέχθηκαν, καθεμία κατά το χρόνο συμμετοχής της, ένα κοινό σχέδιο κατανομής και χειραγώγησης διαγωνισμών δημοσίων έργων. Η νόθευση των διαγωνισμών αυτών επιτεύχθηκε κυρίως μέσω του προσδιορισμού, προ της κατάθεσης των οικονομικών προσφορών, του μειοδότη και της υποβολής προσφορών κάλυψης, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μέσω του προσδιορισμού εκ των προτέρων των σχημάτων που θα εκτελούσαν τα κρίσιμα έργα. Η εν λόγω οριζόντια σύμπραξη υλοποιήθηκε, κυρίως, μέσω τακτικών συναντήσεων των εμπλεκόμενων ανταγωνιστών και/ ή της σύναψης διασφαλιστικών/ αποζημιωτικών συμφωνητικών. Στον ανωτέρω μηχανισμό κατανομής εντάχθηκαν, μεταξύ άλλων, έργα Μετρό της περιόδου 2005-2006 και 2012, έργα ΣΔΙΤ της περιόδου 2008-2009 και έργα υποδομής της περιόδου 2011-2012».
Σύμφωνα με την ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού πρόστιμα επιβλήθηκαν στις ακόλουθες εταιρείες ανάλογα με τη συμμετοχή της κάθε επιχείρησης: 1) ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ 38.495.453 ευρώ 2) J&P ΑΒΑΞ Α.Ε.18.320.193 ευρώ, 3) ΤΕΡΝΑ Α.Ε. 18.611.695 ευρώ, 4) ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική Α.Ε. 532.859 ευρώ, 5) ΙΝΤΡΑΚΑΤ 4.300.493 ευρώ, 6) ΘΕΜΕΛΗ Α.Ε. 110.953 ευρώ, 7) ΕΡΕΤΒΟ Α.Ε. 110.953 ευρώ, 8) ΕΚΤΕΡ Α.Ε. 99.858 ευρώ, 9) Χριστ. Δ. Κωνσταντινίδης 110.953 ευρώ και 10) ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε. 8.899 ευρώ.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 08 Ιουνίου 2018
