Ο φετινός Ιούλιος ήταν ο θερμότερος μήνας στον πλανήτη, αλλά η θερμοκρασία στην Αθήνα κινήθηκε σε σχετικά χαμηλότερα επίπεδα από ό,τι στο παρελθόν, σύμφωνα με τις καταγραφές του σταθμού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) στο Θησείο.
Μετά από ένα θερμό πρώτο δεκαήμερο, ακολούθησε ένα δεύτερο δεκαήμερο με θερμοκρασίες στην Αθήνα αρκετά χαμηλότερες από τη μέση τιμή της δεκαετίας. To αποτέλεσμα ήταν, σύμφωνα με τους διευθυντές ερευνών του ΕΑΑ, Κ. Λαγουβάρδο και Β. Κοτρώνη, υπεύθυνους του meteo, η μέση μέγιστη θερμοκρασία τον Ιούλιο του 2019 να είναι 33,9 βαθμοί, χαμηλότερη από τη μέση τιμή της δεκαετίας (34,6 βαθμοί). Ο θερμότερος Ιούλιος της τελευταίας δεκαετίας στην πόλη ήταν το 2012, με μέση θερμοκρασία 36,9 βαθμών.
Κατά τα τελευταία χρόνια, πάντως, η Αθήνα καταρρίπτει το ένα μετά το άλλο διάφορα ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασιών. Μεταξύ άλλων, τα πέντε από τα θερμότερα έτη του τελευταίου ενάμιση αιώνα στην Αθήνα καταγράφηκαν κατά την περίοδο 2010-2018.
Κατά την περίοδο 1858-2018 η Αθήνα έχει γνωρίσει σημαντικές μεταβολές στη θερμοκρασία, καθώς και εναλλαγές ανάμεσα σε θερμές και ψυχρές περιόδους, όμως η ανοδική τάση της ετήσιας θερμοκρασίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα είναι εντυπωσιακή, σύμφωνα με τη δρα Δήμητρα Φουντά, κύρια ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Ταυτόχρονα με την αυξητική τάση της θερμοκρασίας, όπως επισημαίνει σε δημοσίευσή της στο περιοδικό Kosmos του ΕΑΑ, έχει σημειωθεί και αύξηση στη συχνότητα της εμφάνισης των επεισοδίων καύσωνα κατά την ίδια χρονική περίοδο.
Με βάση τα ιστορικά στοιχεία του ΕΑΑ (1858-2018), μία σειρά ιστορικά ρεκόρ έχουν καταρριφθεί στην Αθήνα περίπου κατά την τελευταία δεκαετία:
– Το 2007: Η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ στο ΕΑΑ (44,8 βαθμοί Κελσίου), με δεύτερη τους 43 βαθμούς το 1916.
– Το 2007: Ο μεγαλύτερος αριθμός ημερών με μέγιστη θερμοκρασία πάνω από 40 βαθμούς (οκτώ ημέρες).
– Το 2010: Το θερμότερο έτος που καταγράφηκε ποτέ (μέση ετήσια θερμοκρασία).
– Το 2010: Ο πιο πρώιμος καύσωνας στις 15-17 Ιουνίου (ακολουθούν το 2016 και το 2017).
– Το 2012: Το θερμότερο καλοκαίρι (μέση, μέγιστη και ελάχιστη θερμοκρασία μεγαλύτερες από 4 βαθμούς Κελσίου της κανονικής τιμής).
– Το 2012: Ο μεγαλύτερος αριθμός θερμών ημερών (32 ημέρες με μέγιστη θερμοκρασία πάνω από 37 βαθμούς).
– Το 2018: Το θερμότερο έτος ως προς την ελάχιστη (νυχτερινή) θερμοκρασία.
Η κ. Φουντά αναφέρει ότι φέτος, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ασυνήθιστες ή και πρωτόγνωρες υψηλές θερμοκρασίες και επαναλαμβανόμενα κύματα καύσωνα, ενώ έχουν καταρριφθεί ιστορικά ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών σχεδόν σε όλες τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.
Όλα αυτά, όπως τονίζει, συμβαίνουν, μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και της παγκόσμιας θέρμανσης, που προβλέπουν όχι μόνο αύξηση στην ένταση και στη συχνότητα των καυσώνων, αλλά επίσης στην εποχή της εμφάνισής τους, με αποτέλεσμα την εμφάνιση όλο και πιο πρώιμων καυσώνων. Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές ανακοινώσεις, η κλιματική αλλαγή είχε σαν αποτέλεσμα την αύξηση έως και πέντε φορές της πιθανότητας εκδήλωσης αυτών των ακραίων φαινομένων στην Ευρώπη.
Το κλιματικό αρχείο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, καθημερινές καταγραφές θερμοκρασίας για την πόλη της Αθήνας από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα, αποτελώντας τη μοναδική πηγή ιστορικής πληροφορίας για το κλίμα στη χώρα μας, αλλά και σε μία ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, διάρκειας μεγαλύτερης του ενάμιση αιώνα.
