Η έναρξη της χειρότερης κρίσης μεταξύ των δύο χωρών, η κλιμάκωσή της, η αποφυγή του πολέμου και το…. ευχαριστώ στην Αμερική.
28 ολόκληρα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τον Ιανουάριο του 1996, όταν Ελλάδα και Τουρκία έφτασαν μια ανάσα από την έναρξη ενός καταστροφικού πολέμου.
Η «Κρίση των Ιμίων» μέχρι και σήμερα αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή για τις δύο χώρες, οι οποίες έφτασαν μια ανάσα από την σύκγρουση.
Το χρονικό
Όλα ξεκίνησαν τα Χριστούγεννα του 1995 όταν το τουρκικό φορτηγό πλοίο, το «Φιγκέν Ακάτ», έπλευσε στα αβαθή νερά κοντά στη βραχονησίδα Ανατολική μια.
Το πλοίο είχε εκπέμψει SOS, και ζητούσε βοήθεια από το τουρκικό λιμενικό στο οποίο έλεγε ότι βρισκόταν σε τουρκικά χωρικά ύδατα.
Η Λιμενική Αρχή της Καλύμνου ενημερώθηκε για το SOS και βρήκε ότι το πλοίο ήταν σε ελληνικά χωρικά ύδατα.
Στη συνέχεια ενημερώνεται το υπουργείο Εξωτερικών το οποίο στις 27 Δεκεμβρίου 1995 ενημερώνει ότι υπάρχει θέμα με τα μια.
Εκεί ξεκίνησαν όλα. Η ελληνική πλευρά ζητά από το τουρκικό πλοίο να αποχωρήσει από τα ελληνικά χωρικά ύδατα, με την Τουρκία να αρνείται και να στέλνει μάλιστα πολεμικά πλοία για προστασία στο «Φιγκέν Ακάτ».
Αυτή ήταν η αρχή στην πιο επικίνδυνη κατάσταση που έφερε μια ανάσα τις δύο χώρες από τον πόλεμο.
Ιανουάριος 1996: Η συνέχεια της κρίσης και ο ρόλος των ΜΜΕ
Η κρίση των Ιμίων ημερολογιακά κράτησε ένα μήνα με τις εντάσεις να επικρατούν καθόλη την διάρκεια.
Στις 25 Ιανουαρίου ο τότε Δήμαρχος της Καλύμνου μαζί με έναν ιερέα και έναν Δημοσιογράφο έφτασαν στην βραχονησίδα των Ιμίων όπου και ύψωσαν την Ελληνική σημαία.
Δύο μέρες αργότερα, και ενώ έχει απαναραχθεί στα γειτονικά ΜΜΕ η εικόνα με την Ελληνική σημαία στα Ίμια, δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη, μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μικρή Ίμια, υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία, γεγονός που βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε στην Τουρκία.
Μια μέρα μετά η κρίση κλιμακώθηκε παραπάνω όταν το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού “Αντωνίος” κατέβασε την τουρκική σημαία και ανέβασε την ελληνική, παραβαίνοντας την πολιτική εντολή του, που ήταν απλά η υποστολή της τουρκικής σημαίας.
Το βράδυ Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη βραχονησίδα προκειμένου να φυλάξουν την ελληνική σημαία, από τυχόν υποστήλωση της από την τουρκική πλευρά.
Τη Δευτέρα απόγευμα, στις 29 Ιανουαρίου, ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, κατά τη δήλωσή του στη Βουλή, έστειλε ένα μήνυμα προς την Τουρκία ότι εάν υπάρξει οποιαδήποτε πρόκληση, η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και αποφασιστικά.
Την επομένη, η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, δήλωσε κατηγορηματικά μέσα στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι την επόμενη μέρα η ελληνική σημαία και ο ελληνικός στρατός θα αποχωρήσουν από τα νησάκια των Ίμιων.
31 Ιανουαρίου: Η ημέρα που οι δύο χώρες έφτασαν μια ανάσα από τον πόλεμο
Στις 31 Ιανουαρίου του 1996, τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια και λίγες ώρες αργότερα, ελικόπτερο του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, πετάει πάνω από τις βραχονησίδες προκειμένου να διαπιστώσει αν πράγματι υπάρχουν Τούρκοι στρατιώτες.
Σύμφωνα με το ελικόπτερο εντοπίστηκαν περίπου 10 Τούρκους κομάντο, πήρε εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ βρισκόταν στον αέρα ανέφερε βλάβη και χάθηκε από τα ραντάρ κάτω από αβέβαιες συνθήκες.
Την ζωή τους έχασαν:
- ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης
- ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και
- ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός
Με την παρέμβαση του Αμερικανού Υφυπουργού Εξωτερικών Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, μέχρι το μεσημέρι της ίδιας μέρας τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.
Συγκεκριμένα είπε: «No ships, no troops, no flags», («Όχι πλοία, όχι στρατεύματα, όχι σημαίες»).Αποτέλεσμα της κρίσης είναι η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας των Ιμίων και η ένταξή τους σε μία «γκρίζα ζώνη».
Το ευχαριστώ του Σημίτη στην Αμερική
Κατά τη διάρκεια της κρίσης υπήρξαν έντονες πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να λήξει το επεισόδιο. Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπιλ Κλίντον ενημερώθηκε πρώτα από την Τούρκο πρωθυπουργό Τανσού Τσιλέρ πως Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο, επειδή δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι Έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα.
Τελικά, με την παρέμβαση του ΝΑΤΟ, και κυρίως των ΗΠΑ, με το γνωστό «No ships, no troops, no flags», η ένταση εκτονώθηκε και οι δύο χώρες απέσυραν τους στόλους τους.
Ο Κώστας Σημίτης, που είχε εκλεγεί πρωθυπουργός από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ 10 ημέρες νωρίτερα και δεν είχε καν λάβει ψήφο εμπιστοσύνης ευχαρίστησε από το βήμα του Κοινοβουλίου την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη μεσολάβησή τους προκαλώντας έντονες αποδοκιμασίες στο κοινοβούλιο.
Δείτε επίσης: Εξεταστική για τα Τέμπη: Στον σταθμάρχη ρίχνει την κύρια ευθύνη ο εμπειρογνώμονας Ιωάννης Χαλκιάς
