Ευκαιρία να εισπράξουν σημαντικά ποσά από τη διακίνηση νοθευμένου ελαιολάδου έχουν βρει διάφοροι επιτήδειοι σε όλη την Ελλάδα.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Φακής
Ως γνωστόν το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο τους τελευταίους μήνες έχει γίνει προϊόν… πολυτελείας, αφού η τιμή του έχει εκτοξευτεί σε άνευ προηγουμένου επίπεδα. Αυτό οδηγεί πολλούς καταναλωτές στο να αναζητήσουν φθηνότερες λύσεις, σε σχέση με τα ράφια των σούπερ μάρκετ και τους εγκεκριμένους πωλητές, με το παρεμπόριο -κυρίως μέσω ίντερνετ- να ανθίζει. Άλλωστε, το λάδι αποτελεί ένα από τα βασικά προϊόντα του καθημερινού τραπεζιού και η τιμή του το έχει κάνει «απρόσιτο» για σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της Ελλάδας.
Πέραν του διαδικτύου, έντονη είναι η παράνομη δράση σε γειτονιές πόλεων και χωριά, εκεί όπου πλανόδιοι πωλητές γυρνούν με φορτηγάκια και διακινούν νοθευμένο ελαιόλαδο, το οποίο «βαφτίζουν» ως εξαιρετικό παρθένο. Μάλιστα, πολλές φορές τέτοιου είδους φαινόμενα είναι έντονα και σε κοντινή απόσταση από λαϊκές αγορές, όπου διάφοροι απατεώνες… εκμεταλλεύονται τη μεγάλη παρουσία κόσμου, προκειμένου να διαθέσουν το προϊόν τους. «Το θέμα με την τόσο έντονη παράνομη δραστηριότητα σε ό,τι έχει να κάνει με το ελαιόλαδο προέκυψε λόγω των συνεχών αυξήσεων που παρουσιάζει η τιμή στην αγορά τον τελευταίο καιρό. Έχουμε δει ελαιόλαδο να διακινείται ως εξαιρετικά παρθένο και εν τέλει να διαπιστώνουμε ότι ήταν νοθευμένο με σπορέλαια, αλλά και χλωροφύλλη προκειμένου να επιτυγχάνεται το πράσινο χρώμα, παραπλανώντας τον καταναλωτή. Αυτό έχει συμβεί ακόμα και με λάδι που βρήκαμε μέσα σε τυποποιημένες συσκευασίες, τις οποίες χρησιμοποιεί το δίκτυο των απατεώνων», αναφέρει αρχικά ο γενικός διευθυντής του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, Παναγιώτης Βασιλόπουλος.
Είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις οι εταιρείες δεν φέρουν καμία ευθύνη, καθώς οι εκάστοτε επιτήδειοι εκμεταλλεύονται τις συσκευασίες που βρίσκουν σε διάφορα σημεία και εντός αυτών ρίχνουν το νοθευμένο προϊόν τους. Τα περιστατικά με χρήση ετικετών και κωδικών από νόμιμα τυποποιητήρια είναι πάρα πολλά, γεγονός που έχει σημάνει συναγερμό τόσο στον ΕΦΕΤ, όσο και στην Ελληνική Αστυνομία. «Έχουμε να κάνουμε με δίκτυο απατεώνων και όχι με νόμιμες επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις ελέγχονται συστηματικά από τον ΕΦΕΤ, κατά καιρούς έχουμε ευρήματα παρεκκλίσεων, αλλά όχι με στόχο να εξαπατηθεί ο καταναλωτής, καθώς είναι τυχαία περιστατικά. Οι επιχειρήσεις δεν διακινούν νοθευμένο ελαιόλαδο και θα ήταν λάθος να τις στοχοποιήσουμε», ξεκαθαρίζει ο κ. Βασιλόπουλος.
Ο τρόπος δράσης των δικτύων διακίνησης νοθευμένου ελαιολάδου
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, ο… χώρος δράσης των απατεώνων επεκτάθηκε από τη στιγμή που αυξήθηκαν κατακόρυφα οι τιμές του ελαιολάδου σε όλη τη χώρα. Οι εν λόγω πωλητές διατείνονται ότι πωλούν ελαιόλαδο σε πολύ χαμηλότερες (από τις τωρινές) τιμές, προσελκύοντας με αυτόν τον τρόπο πολλούς καταναλωτές. «Υποστηρίζουν ότι πωλούν ελαιόλαδο, αλλά το προϊόν που δίνουν στον καταναλωτή δεν είναι ελαιόλαδο. Είναι νοθευμένο και βαμμένο λάδι. Εμείς αυτό που προτείνουμε στον κόσμο είναι να προμηθεύεται το προϊόν από νόμιμους εμπόρους, που έχουν συγκεκριμένη έδρα, ώστε αν γίνει το οτιδήποτε, ο κάθε καταναλωτής να μπορεί να καταγγείλει σε εμάς το γεγονός. Δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε όσους μας πλησιάζουν με ένα βανάκι, στο οποίο υπάρχουν 50 τενεκέδες λάδι, προσπαθώντας να μας πουλήσουν ένα νοθευμένο προϊόν ως εξαιρετικό παρθένο», επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΕΦΕΤ.
Τα περιστατικά τις τελευταίες εβδομάδες είναι πάρα πολλά και είναι δύσκολο να ιχνηλατηθούν εις βάθος. Ο ΕΦΕΤ με τον κατάλληλο έλεγχο διαπιστώνει ότι το προϊόν έχει νοθευτεί και ενημερώνει την αστυνομία, ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί η… πηγή από όπου ξεκίνησε η διακίνηση του λαδιού, παρά τις πάρα πολλές καταγγελίες. Η ΕΛΑΣ προχωρά σε συλλήψεις περιπλανώμενων πωλητών, αλλά η διαδικασία στη συνέχεια είναι πολύ δύσκολη, διότι υπάρχει δίκτυο απατεώνων σε πολλές πόλεις.
Δεν υπάρχουν αναφορές για δηλητηριάσεις καταναλωτών από νοθευμένο λάδι
«Χρειάζεται να γίνει κατανοητό ότι δεν πρέπει να προχωράμε σε αγορά τέτοιων προϊόντων, προκειμένου να σταματήσει σταδιακά και η δράση των απατεώνων. Προς το παρόν δεν έχουμε περιστατικά δηλητηριάσεων και δεν έχει εντοπιστεί θέμα ασφάλειας των προϊόντων, ωστόσο υπάρχουν θέματα νοθείας και παραπλανητικής επισήμανσης. Γενικότερα, ανέκαθεν υπήρχαν τέτοιου είδους περιστατικά, αλλά πλέον το φαινόμενο είναι πολύ πιο έντονο, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, εκεί όπου τα κυκλώματα βρίσκουν… πρόσφορο έδαφος. Στις νοτιότερες περιοχές είναι πιο εύκολο να βρουν οι καταναλωτές εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο από παραγωγούς, κυρίως από Μεσσηνία, Λακωνία και Κρήτη», εξηγεί ο κ. Βασιλόπουλος.
Οι επιτήδειοι δρουν σε δύο διαφορετικά πεδία, στον δρόμο και στο διαδίκτυο. Στο marketplace του facebook όλο και περισσότεροι προωθούν την πώληση ελαιολάδων, με τους καταναλωτές να στέλνουν μήνυμα και άμεσα ένας πωλητής παραδίδει το προϊόν στο σπίτι του εκάστοτε πελάτη. Στο διαδίκτυο η τιμή μπορεί να είναι ακόμα και στα 5 ευρώ το κιλό, αλλά αυτό συμβαίνει διότι το ελαιόλαδο είναι νοθευμένο με άλλα έλαια και χλωροφύλλη.
«Είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι δεν πρέπει να κατηγορούμε το διαδίκτυο για όλα τα δεινά. Φυσικά και οι καταναλωτές μπορούν να κάνουν ασφαλείς αγορές, αλλά αυτό είναι δυνατόν μόνο μέσω των επίσημων e-shop. Πέραν του marketplace, υπάρχει και μία ακόμα σελίδα που προωθεί την πώληση ελαιολάδου και από εκεί διανέμονται μπουκάλια με λάδι, τα οποία ακόμα δεν έχουν εντοπιστεί για να ελεγχθούν. Η δραστηριότητα είναι έντονη», περιγράφει χαρακτηριστικά ο γενικός διευθυντής του ΕΦΕΤ.
Τέλος, σχετικά με τις λαϊκές αγορές, ο Παναγιώτης Βασιλόπουλος σημειώνει ότι οι παραγωγοί και οι πωλητές έχουν νόμιμες άδειες. «Συχνά σε γύρω δρόμους και… παραδρόμους βρίσκουν κάποιοι συγκεκριμένα σημεία, όπου διανέμουν το νοθευμένο προϊόν τους, εκμεταλλευόμενοι την ύπαρξη λαϊκής σε κοντινή απόσταση. Οι λαϊκές αγορές δεν έχουν παράνομη δραστηριότητα», καταλήγει ο γενικός διευθυντής του ΕΦΕΤ.
Σε κάθε περίπτωση οι καταναλωτές που υποψιάζονται ή έχουν διαπιστώσει ότι το το προϊόν τους είναι νοθευμένο, μπορούν να επικοινωνήσουν με τον ΕΦΕΤ στο 11717, αλλά και στην ιστοσελίδα efet.gr.
Δείτε επίσης: ΕΛΣΤΑΤ: Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στα τρόφιμα – Κατά 14,1% αυξήθηκε το ελαιόλαδο μέσα σε έναν μήνα
