Ο ποταμός Πηνειός έχει μετατραπεί σε ρυάκι σε διάφορα σημεία του, εξαιτίας της παρατεταμένης ξηρασίας που έχει προκαλέσει την εξάντληση των υδατικών πόρων στην περιοχή. Η μέση ετήσια παροχή του ποταμού παραμένει συστηματικά κάτω από το ελάχιστο επιτρεπόμενο οικολογικό όριο, το οποίο καθορίζει την βιωσιμότητά του. Αυτή η δυσάρεστη εξέλιξη έχει προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές στην αγροτική παραγωγή, οδηγώντας τους αγρότες σε μεγάλο αδιέξοδο, καθώς, μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, τώρα αντιμετωπίζουν και την ξηρασία.
Ο καθηγητής Νικήτας Μυλόπουλος, διευθυντής του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, υπογραμμίζει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι τα αίτια της οικολογικής καταστροφής είναι γνωστά και επαναλαμβανόμενα: η απουσία οργανωμένων αρδευτικών δικτύων, οι απαρχαιωμένες μέθοδοι άρδευσης και η διάρθρωση των καλλιεργειών, με έμφαση στα υδροβόρα και χημικοσυντηρούμενα είδη. Οι ανθρώπινες παρεμβάσεις, όπως οι αμμοληψίες, οι εκχερσώσεις και οι οικιστικές επεκτάσεις, επιτείνουν το πρόβλημα.
Ο καθηγητής κάνει ειδική αναφορά σε επεισόδια ξηρασίας στη Θεσσαλία, τονίζοντας: «Στην Ελλάδα, η αύξηση του ρυθμού εμφάνισης ακραίων φυσικών φαινομένων είναι γεγονός. Παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας με έντονες καταιγίδες, θερμότεροι χειμώνες που εναλλάσσονται με έντονους καύσωνες και συχνότερες δασικές πυρκαγιές και πλημμύρες συνθέτουν την εικόνα μιας χώρας με έντονα σημάδια οικολογικής υποβάθμισης. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Ανάλυσης Υδατικών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τα επεισόδια ξηρασίας στην περιοχή θα διπλασιαστούν την περίοδο 2070-2100, προμηνύοντας μεγαλύτερη δριμύτητα και διάρκεια, πλήττοντας μεγαλύτερη έκταση σύμφωνα με τα σενάρια κλιματικής αλλαγής. Ανάλογα αποτελέσματα καταγράφονται και για τις πλημμύρες. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μία περιοχή με ήδη προφανή σημάδια οικολογικής υποβάθμισης, στα όρια της ερημοποίησης, λόγω της τεράστιας ανθρωπογενούς πίεσης στους φυσικούς πόρους για τις αρδευτικές δραστηριότητες».
