Κορυφώνονται αυτές τις ημέρες οι εκδηλώσεις του δήμου Αθηναίων για τη συμπλήρωση τόσο των 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας όσο και των 80 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής. Με αφορμή αυτή τη διπλή επέτειο, ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΟΠΑΝΔΑ), η Τεχνόπολη και η Αναπτυξιακή Αθήνας, σε συνεργασία με άλλους φορείς, έχουν σχεδιάσει και υλοποιούν το πρόγραμμα των επετειακών εκδηλώσεων με τίτλο «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της».
«Η Αθήνα τιμά τις δύο αυτές μεγάλες επετείους για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία, με πληθώρα πολιτιστικών εκδηλώσεων -οι περισσότερες με ελεύθερη είσοδο- σε τοπόσημα και γειτονιές της Αθήνας, που γεφυρώνουν το παρελθόν της πόλης με τη νεότερη ιστορία μας. Και η ιστορία μάς διδάσκει ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και γι’ αυτό, πρέπει να θυμόμαστε, να διδασκόμαστε, να αγωνιζόμαστε», ανέφερε σε δήλωσή του ο δήμαρχος Χάρης Δούκας.
Ιστορικές διαδρομές και εκθέσεις
Στο πλαίσιο αυτών των εκδηλώσεων, το Γ’ Νεκροταφείο μετατρέπεται σε ένα ανοιχτό μουσείο με την εγκατάσταση της «Διαδρομής Μνήμης ’40-’44», αφιερωμένης στα θύματα της περιόδου της ναζιστικής κατοχής. Η διαδρομή σηματοδοτείται με αναθηματικές στήλες με QR codes, που οδηγούν σε ιστότοπο και «αφηγούνται» ιστορίες θυμάτων και αφανών ηρώων. Η περιήγηση είναι συγχρόνως θεματική και χρονολογική, από τον πρώτο χρόνο της Κατοχής και τον ζοφερό χειμώνα του 1941-42, στις εκτελέσεις του 1944. Το έργο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από το Τμήμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Διεύθυνσης Σχεδίου Πόλεως του δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Αθήνας.
Η μεγάλη ιστορική έκθεση «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την ελευθερία της» συνεχίζεται στο Κέντρο Τεχνών του ΟΠΑΝΔΑ στο Πάρκο Ελευθερίας έως τις 28 Οκτωβρίου. Με ελεύθερη είσοδο, παρουσιάζει πάνω από 500 τεκμήρια, όπως φωτογραφίες, αρχεία και έργα τέχνης, που αφηγούνται τις στιγμές της χαράς και της αγωνίας των Αθηναίων το 1944 και το 1974.
Καθημερινά πραγματοποιούνται δωρεάν ξεναγήσεις για σχολεία, ενώ κάθε Πέμπτη απόγευμα για ενήλικες, με απαραίτητη προκράτηση. Η ιστορική έκθεση σχεδιάζεται και υλοποιείται από την Τεχνόπολη σε συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το Ιστορικό Αρχείο Δήμου Αθηναίων, με την υποστήριξη του Αρχείου της ΕΡΤ.
Η Πινακοθήκη του δήμου Αθηναίων φιλοξενεί έως τις 3 Νοεμβρίου την εικαστική έκθεση «Η Αποκατάσταση της αισιοδοξίας» στο κτίριο Β, όπου έργα από τις συλλογές της «συνομιλούν» με σύγχρονα έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής, εξερευνώντας το δίπολο Δημοκρατία-διάλογος.
Στο πλαίσιο της έκθεσης, θα πραγματοποιηθεί την 1η Νοεμβρίου, στις 18:30, site-specific χορευτική παράσταση από τους σπουδαστές της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης. Παράλληλα, στο κτίριο Α της Πινακοθήκης, παρουσιάζεται η ομαδική έκθεση «Δημοκρατία και συγκρούσεις», έως τις 17 Νοεμβρίου. Μέσα από διάφορες προσεγγίσεις, οι καλλιτέχνες προβληματίζουν και προβληματίζονται για το νόημα της Δημοκρατίας, της σύγκρουσης, αλλά και της βίας.
Στις 12 Οκτωβρίου, η όπερα «Φιντέλιο» του Μπετόβεν, ανεβαίνει με ελεύθερη είσοδο στο «Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο Μαρία Κάλλας» στην ελληνική γλώσσα, στο ίδιο ακριβώς λιμπρέτο με τα συμβολικά μηνύματα που είχε τραγουδήσει στο Ηρώδειο τον Αύγουστο του 1944 η νεαρή τότε Μαρία Κάλλας, λίγους μόλις μήνες πριν από την αποχώρηση των ναζιστικών στρατευμάτων από την Αθήνα.
Με μία μεγάλη συναυλία στο Δημοτικό Θέατρο Λυκαβηττού, με τίτλο «Τίποτα δεν πάει χαμένο: 50 χρόνια τραγούδια για έναν καλύτερο κόσμο», θα γιορτάσει ο δήμος Αθηναίων την Τρίτη 15 Οκτωβρίου, την επέτειο των 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας με τη συμμετοχή σπουδαίων εκπροσώπων τριών γενιών ερμηνευτών. Ο Σπύρος Γραμμένος, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Μανώλης Μητσιάς, ο Γιώργος Νταλάρας, η Μαρία Παπαγεωργίου, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Μίλτος Πασχαλίδης και η Μαρία Φαραντούρη θα παρουσιάσουν εμβληματικά τραγούδια της μεταπολίτευσης. Η συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά από τον Αθήνα 9.84, ενώ μέρος των εσόδων της θα διατεθεί για την ανάδειξη του ιστορικού χώρου του πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ στο Πάρκο Ελευθερίας, που κρατήθηκαν και βασανίστηκαν αγωνιστές και αγωνίστριες στη διάρκεια της δικτατορίας.
Θα ακολουθήσουν δύο μουσικά αφιερώματα στα αντάρτικα τραγούδια και τα ρεμπέτικα της Κατοχής. Το πρώτο την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, στις 20:00, στο Πολιτιστικό Κέντρο Συλλόγου Εργαζομένων ΟΤΕ με την έντεχνη ορχήστρα του πολιτιστικού συλλόγου με μαέστρο τον Νίκο Πλατύραχο και το δεύτερο το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, στις 20:00, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα», στην αίθουσα Οδοιπορικό (Α’ Όροφος) με το μουσικό σχήμα «Παραπεταμένοι».
Συζητήσεις και ομιλίες
Στο πρόγραμμα των ανοικτών ομιλιών προς το κοινό περιλαμβάνεται συζήτηση για το φύλο και τη σεξουαλικότητα στην περίοδο της μεταπολίτευσης, με τίτλο «Έξω το κράτος από τα κρεβάτια μας: Επιθυμίες, αντιστάσεις στη Μεταπολιτευτική Ελλάδα», στις 14/10 στο Πάρκο Ελευθερίας, καθώς και μία ημερίδα για το ζήτημα της συμμετοχής των γυναικών στην Αντίσταση στο INNOVATHENS στην Τεχνόπολη στις 22/10.
Ο τόπος μνήμης και μαρτυρίου των κτιρίων-κρατητηρίων της Οδού Ελπίδος αναδεικνύεται στις 23/10 στο Πολιτιστικό Κέντρο Συλλόγου Εργαζομένων ΟΤΕ, ενώ στις 6/11, στο Πάρκο Ελευθερίας, ο αντιδικτατορικός αγώνας για την «Ευρώπη της αλληλεγγύης 1967-1974».
Τέλος, στις 13 Νοεμβρίου, στο Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης του Πνευματικού Κέντρου του δήμου Αθηναίων θα γίνει συζήτηση για τον εκδημοκρατισμό και την αποδημοκρατικοποίηση, τις σύγχρονες ευρωπαϊκές πολιτικές, τις κοινωνικές διεκδικήσεις και την Αριστερά, στην εκδήλωση με τίτλο «Η Δημοκρατία σήμερα: Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία, 50 χρόνια μετά».
Θεατρικές διαδρομές και ξεναγήσεις
Το Σαββατοκύριακο 12 και 13 Οκτωβρίου, ομάδα αποφοίτων της Δραματικής Σχολής του Ωδείου Αθηνών θα παρουσιάσει το θεατρικό «Σκίτσα Κοραή 4, 1941-1944» σε δραματουργία Ακύλλα Καραζήση, στο υπόγειο της Κοραή 4, Χώρος Ιστορικής Μνήμης 1941-1944, με διπλή παράσταση στις 19:00 και 20:00 με ελεύθερη είσοδο.
Οι θεατρικές διαδρομές «1974 & 1944: Το άγνωστο Δουργούτι της Κατοχής και της Αντίστασης», που εκτυλίσσονται στον Νέο Κόσμο, συνεχίζονται τις Κυριακές 13 και 20 Οκτωβρίου στις 19:00, από τρεις θεατρικούςξεναγούς σ’ ένα ταξίδι στην ιστορία της περιοχής, από τις αρχές του περασμένου αιώνα μέχρι το μεγάλο «Μπλόκο του Δουργουτίου» (9/8/1944).
Στις 12/10 και 19/10, ο έγκριτος, ιστορικός και συγγραφέας, Μενέλαος Χαραλαμπίδης θα πραγματοποιήσει δύο Ιστορικές Διαδρομές στην 1η Δημοτική Κοινότητα, το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στις 11:00, με θέμα «Σαμποτάζ και Διαδηλώσεις στην Κατοχική Αθήνα» και στη 2η Δημοτική Κοινότητα το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, στις 11:00, όπου θα αναδείξει «Το Παγκράτι στα χρόνια της Κατοχής».
Για τρεις συνεχόμενες Κυριακές (20/10, 27/10, 3/11), η ομάδα θεάτρου «Ανεμόμυλοι» θα περιηγηθεί στα «Άγνωστα Πετράλωνα της Κατοχής και της Αντίστασης», ενώ στις 2/11, τρεις θεατρικοί ξεναγοί ετοιμάζουν μια βιωματική εμπειρία σε έναν χώρο, στον οποίο οι ουλές από τις κατοχικές πληγές φαίνονται ακόμα, στον χώρο μνήμης 1941-1944, Κοραή 4.
Τέλος, η ομάδα Ανεμόμυλοι ανεβάζει την παράσταση «Όταν έφυγαν τ’ αγάλματα» για μαθητές σχολείων του δήμου Αθηναίων, ηλικίας 6-11 ετών, στις 15-18 & 22-25 Οκτωβρίου, στον Πολυχώρο Άννα & Μαρία Καλουτά.
Μέχρι τις 23 Οκτωβρίου, κάθε Δευτέρα και Τετάρτη, επιλεγμένα επεισόδια από τη σειρά ντοκιμαντέρ «Χρονικό της Εθνικής Αντίστασης» του αρχείου της ΕΡΤ, θα προβάλλονται με ελεύθερη είσοδο στα Κέντρα Δημιουργικής Μάθησης του δήμου Αθηναίων.
Στις 11/10, στο Athens Book Space στο Πάρκο Ελευθερίας, θα παρουσιαστούν δύο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Με καρδιά από τόλμη γεμάτη – Πρόσκοποι στην Κατοχή» στις 20:00, σε συνεργασία με το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων και «Οι Παρτιζάνοι των Αθηνών» για την ΕΑΜική Αντίσταση την περίοδο της Κατοχής στην Αθήνα (’41-’44) στις 21:00.
Επιπλέον, το ντοκιμαντέρ Dourgouti Town σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μπαβέλλα θα προβληθεί στις 30/10, 19:30, στην πλατεία Μπλόκου Δουργουτίου.
Στον προαύλιο χώρο του Κέντρου Τεχνών του δήμου Αθηναίων, στο Πάρκο Ελευθερίας, «Η Αθήνα χορεύει την ελευθερία της» όλο τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, στις 13, 19, 20, 26 και 27 Οκτωβρίου, θα ανοίξει ένας «διάλογος» μεταξύ της ιστορικής έκθεσης και των ερμηνευτικών τεχνών, μέσα από ένα site-specific ένθετο χορού με ελεύθερη είσοδο.
ΦΩΤΟ: ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ/cityofathens.gr
