Η τελευταία δημοσίευση του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών εξετάζει τις επιπτώσεις των δημογραφικών μας εξελίξεων στις ηλικιακές δομές, ιδιαίτερα στις μεταβολές του πλήθους και του ειδικού βάρους δυο μεγάλων ηλικιακών ομάδων: των 20-64 και των 65 και άνω ετών. Ο κ. Κοτζαμάνης αναλύει τη μελλοντική εξέλιξη των 20-64 ετών, τις επιπτώσεις της στον πληθυσμό των εργαζομένων και τη σχέση εργαζομένων προς τους 65 ετών και άνω, οι οποίοι θεωρούνται ως «εξαρτημένοι», αν και αυτό δεν ισχύει για όλους.
Η αναμενόμενη σημαντική μείωση του πλήθους των 20-64 ετών οφείλεται κυρίως στη συρρίκνωση της διαγενεακής γονιμότητας. Όσες από τις προπολεμικές γενεές τεκνοποίησαν τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες έκαναν κατά μέσο όρο 2,2 παιδιά, ενώ οι γενιές που ακολούθησαν παρουσίασαν σημαντική μείωση στις γεννήσεις, με αποτέλεσμα τη μείωση των νεότερων ηλικιακών ομάδων. Αυτή η τάση συνεχίζεται, καθώς ο πληθυσμός των γυναικών σε ηλικία απόκτησης παιδιών περιορίζεται.
Ταυτόχρονα, σημειώνει ο κ. Κοτζαμάνης, αυξάνονται οι 65 ετών και άνω, λόγω των προ του 1980 πολυπληθών γεννήσεων καθώς και της σημαντικής αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Η δημογραφική γήρανση είναι επιταχυνόμενη, εν μέρει λόγω του μεταναστευτικού ισοζυγίου, καθώς η μετανάστευση αφορά κυρίως νέους ηλικίας 25-45 ετών που εγκαταστάθηκαν ή γεννήθηκαν στην Ελλάδα τις προηγούμενες δεκαετίες, κάτι που έχει επιπτώσεις στη διαθέσιμη εργατική δύναμη.
Η ομάδα των 65 ετών και άνω αναμένεται να αποτελέσει πάνω από το 1/3 των κατοίκων της χώρας μας μέχρι το 2050, ενώ ο συνολικός πληθυσμός της Ελλάδας μπορεί να μειωθεί κατά 1,3 έως 1,5 εκατομμύρια. Η πρόβλεψη αυτή αποτυπώνει τη συρρίκνωση των νεότερων ηλικιακών ομάδων, ιδίως των 20-64 ετών.
Ο κ. Κοτζαμάνης διερωτάται αν είναι δυνατόν ο αριθμός των απασχολούμενων της ηλικιακής αυτής ομάδας να παραμείνει το 2050 στα ίδια επίπεδα με το 2025. Η αύξηση της συμμετοχής στην απασχόληση, κυρίως των γυναικών, και η μείωση της ανεργίας είναι κρίσιμες παράμετροι για την επίτευξη αυτού του στόχου, καθώς το ποσοστό συμμετοχής είναι σήμερα εξαιρετικά χαμηλό.
Σε ένα θετικό σενάριο με θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο και αύξηση της απασχόλησης, οι αναμενόμενοι εργαζόμενοι το 2050 θα πλησιάσουν τα 4 εκατομμύρια, με 1,24 απασχολούμενους 20-64 ετών ανά ηλικιωμένο 65+. Ένα ενδεχόμενο θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο θα μπορούσε να έχει θετικές επιπτώσεις στο δημογραφικό, αναμένοντας μάλιστα ότι οι γυναίκες σε ηλικία απόκτησης παιδιών θα παραμείνουν σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Κοτζαμάνης επισημαίνει ότι ο παραγόμενος πλούτος μιας χώρας δεν εξαρτάται μόνο από τον πληθυσμό των εργαζομένων αλλά και από την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού και άλλες παραμέτρους, γεγονός που έχει αναδειχθεί από πολλές εκθέσεις διεθνών οργανισμών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
