Δύο χρόνια μετά τη δημιουργία του Ελληνικού Δικτύου Μοριακής Ογκολογίας (ΕΔΙΜΟ), το οποίο αποσκοπεί στον συντονισμό ελληνικών πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων για την παραγωγή έρευνας αιχμής στον τομέα της μοριακής ογκολογίας και της ιατρικής ακριβείας, εκπρόσωποι των φορέων που το απαρτίζουν παρουσίασαν αποτελέσματα σχετικά με την έρευνα στην πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου στην Ελλάδα. Στα αποτελέσματα αυτά συγκαταλέγονται και δύο σημαντικές ψηφιακές υποδομές.
Μέλη του Ελληνικού Δικτύου Μοριακής Ογκολογίας είναι το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), που έχει και τον συντονισμό, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος», το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, το Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ», το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Πατρών, με τη συμμετοχή δέκα ερευνητικών εργαστηρίων.
Ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα του ΕΔΙΜΟ, που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι η δημιουργία ψηφιακού μητρώου, όπου συλλέγονται τα δεδομένα που παράγονται στα εργαστήρια του Δικτύου από την ανάλυση των δειγμάτων των ασθενών. Στόχος είναι τα δεδομένα αυτά να είναι προσβάσιμα σε ερευνητές για τις μελέτες τους στην κατανόηση και πορεία της νόσου.
Η δεύτερη επιτυχία του προγράμματος είναι η δημιουργία μιας πλατφόρμας ανάλυσης των ψηφιακών γενετικών δεδομένων. Την πλατφόρμα παρουσίασε ο ερευνητής και υπεύθυνος Βιοπληροφορικής της Μονάδας Γονιδιωματικής του ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμινγκ», Παναγιώτης Μούλος. Η πλατφόρμα επιτρέπει την ανίχνευση μεταλλαγών στο δείγμα του ασθενή σε σχέση με το γονιδίωμα αναφοράς και μέσω κλινικής επισημείωσης επιτυγχάνεται η κατηγοριοποίηση και ο χαρακτηρισμός των μεταλλάξεων, με στόχο τη διασύνδεσή της με άλλες πλατφόρμες του ΕΔΙΜΟ.
Οι παραπάνω ψηφιακές υποδομές χρησιμοποιούνται ήδη και ο επόμενος στόχος είναι, όπως εξηγεί ο συντονιστής του ΕΔΙΜΟ, διευθυντής ερευνών στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, Κωνσταντίνος Στρατάκης, «να εμπλουτιστούν με χιλιάδες δείγματα ασθενών μέχρι το τέλος του 2025, ώστε να αρχίσουν να χρησιμοποιούνται σε ερευνητικές μελέτες. Το πιο σημαντικό είναι ότι ελπίζουμε αυτές οι υποδομές να χρησιμοποιηθούν από το Εθνικό Σύστημα Υγείας».
Η προσβασιμότητα των δεδομένων στους ερευνητές και η αξιοποίηση των συστημάτων από το Εθνικό Σύστημα Υγείας αποτελούν σημαντικούς στόχους του Δικτύου. Ο Κωνσταντίνος Στρατάκης τονίζει ότι το Δίκτυο «σχεδιάστηκε ούτως ώστε ως ερευνητικό πρόγραμμα να αναπτύξει νέες τεχνολογίες και νέες υπηρεσίες για τους ασθενείς με καρκίνο, με την προοπτική να είναι τελείως ανοιχτό στους γιατρούς και στα ερευνητικά και κλινικά ιδρύματα, καθώς και να περάσει κάποια στιγμή στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, στις ογκολογικές κλινικές».
«Θέλω να πιστεύω ότι το ΕΔΙΜΟ λειτουργεί ως ένα πρότυπο για το πώς ονειρευόμαστε να λειτουργεί η ιατρική ακριβείας στη χώρα μας. Η τεχνολογία σήμερα επιτρέπει για πρώτη φορά την εξατομίκευση της ιατρικής πράξης. Με άλλα λόγια, ανιχνεύοντας το γενετικό υλικό ενός ογκολογικού ασθενή, μπορούμε να δώσουμε εξατομικευμένη συμβουλή και θεραπεία», υπογραμμίζει ο Κωνσταντίνος Στρατάκης και προσθέτει: «Δεν υπάρχει κανένας λόγος η ιατρική πράξη, ακόμα και στα πιο απομακρυσμένα χωριά της χώρας μας, να μην είναι εξατομικευμένη».
Φωτογραφία του συντονιστή του ΕΔΙΜΟ, Κωνσταντίνου Στρατάκη
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
