Ήταν Οκτώβριος του 2021 όταν η καθηγήτρια Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών παρακολουθούσε τις εικόνες των προσπαθειών μαθητών να βγουν από προαύλιο σχολικού συγκροτήματος στη Νέα Φιλαδέλφεια, το οποίο είχε πλημμυρίσει λόγω της κακοκαιρίας “Μπάλλος”. Οι μαθητές είχαν δημιουργήσει μια γέφυρα με θρανία για να εξελιχθούν σε μια ασφαλή έξοδο. Η ιδέα για τη δημιουργία ενός προγράμματος που θα εκπαιδεύει τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών, ιδιαίτερα των αιφνίδιων πλημμυρών, προήλθε από αυτή την εμπειρία. Πρόκειται για το πρόγραμμα PROFF (Protection against flash floods), το οποίο χρηματοδοτείται από το Erasmus+ και στοχεύει στην εκπαίδευση μαθητών, φοιτητών και εκπαιδευτικών σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές.
«Οι πλημμύρες είναι η κυριότερη αιτία θανάτων από φυσικές καταστροφές. Ενώ έχουμε ολοένα και αυξανόμενες πλημμύρες, δεν υπάρχει εκπαίδευση σχετικά με το πώς να δράσουμε σε περίπτωση πλημμύρας για να διασφαλίσουμε την ασφάλειά μας και των οικείων μας», αναφέρει η καθηγήτρια και συνεχίζει: «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι οι γνώσεις σχετικά με τις πλημμύρες και πώς να διαχειριστούμε μια τέτοια κατάσταση είναι ελλιπείς». Έτσι, το πρόγραμμα PROFF ξεκίνησε με σκοπό να εκπαιδεύσει τους ανθρώπους που θα εκπαιδεύσουν άλλους.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας εφαρμογής επαυξημένης πραγματικότητας (AR) για την προσομοίωση πλημμυρών και τη δημιουργία 12 εκπαιδευτικών εργαστηρίων. Η εφαρμογή αυτή επιτρέπει στους χρήστες να βλέπουν πώς το περιβάλλον τους πλημμυρίζει και τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση ανάγκης. Παράλληλα, τα εργαστήρια καλύπτουν θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, οι γεωλογικοί κίνδυνοι και η πρόληψη πλημμυρών.
Η κ. Ευελπίδου επισημαίνει ότι η διαχείριση των πλημμυρών απαιτεί βιωματική εκπαίδευση και το PROFF απευθύνεται σε καθηγητές, φοιτητές και μαθητές, ώστε να μπορέσουν να εκπαιδεύσουν και άλλους. Η ανταπόκριση της εκπαιδευτικής κοινότητας ήταν θετική, καθώς υπάρχει διαχρονική ανησυχία για την ελλιπή εκπαίδευση σε φυσικές καταστροφές.
Η διαχείριση πλημμύρων, σύμφωνα με την κ. Ευελπίδου, απαιτεί προετοιμασία και οικεία γνώση των περιοχών που είναι εκτεθειμένες σε τέτοιο κίνδυνο, συμπεριλαμβανομένων και των σχολικών συγκροτημάτων. «Σήμερα, υπάρχουν περιοχές στην Αθήνα που, λόγω των συνθηκών, είναι επικίνδυνες για πλημμύρες και αυτή η γνώση είναι κρίσιμη για την ασφάλεια των παιδιών», καταλήγει η καθηγήτρια.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα PROFF ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022 και θα ολοκληρωθεί φέτος, συντονιζόμενο από το Πολυτεχνείο του Κόσιτσε (Σλοβακία), με συμμετοχή έξι εταίρων από τέσσερις χώρες της Ευρώπης.
