Απάντηση στις προκλήσεις που γεννά ο υπερτουρισμός στο βόρειο μέτωπο της Κρήτης μπορούν να δώσουν οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, με τους ελαιώνες του νησιού να προσθέτουν αξία στο τουριστικό χαρτοφυλάκιο του.
Ο ελαιοτουρισμός, ο οποίος συνδυάζει την αγροτική παράδοση με την εμπειρία του σύγχρονου ταξιδιώτη, μπορεί να αποφορτίσει τον συνωστισμό στο βόρειο τμήμα του νησιού και να τον κατευθύνει στην ενδοχώρα της Κρήτης. Προς αυτή την κατεύθυνση έντονη και ουσιαστική καταγράφεται η δράση του ΣΕΔΗΚ, σύμφωνα με τον δρ Νίκο Μιχελάκη, γεωπόνο και επιστημονικό σύμβουλο του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων της Κρήτης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι είναι σε τροχιά υλοποίησης χάρτης που θα περιλαμβάνει διαδρομές στην ενδοχώρα του νησιού, όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να επισκεφτεί έναν ιστορικό ελαιώνα 1000 και πλέον ετών αλλά και επισκέψιμα ελαιοτριβεία. Αυτό τονίζει ο πρόεδρος του ΣΕΔΗΚ και δήμαρχος Πλατανιά, Ιωάννης Μαλανδράκης, εστιάζοντας στις ιστορίες που κρύβουν αυτοί οι ελαιώνες, οι οποίοι αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Κρήτης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ελιά στις Βούβες Χανίων, ένα αρχαίο ελαιόδεντρο με ηλικία περί τα 3.500 έτη, που βρίσκεται στο χωριό Άνω Βούβες, στη δημοτική ενότητα Κολυμβαρίου. Το 1997, η Ελιά των Βουβών ανακηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο της φύσης.
Το 2009, εγκαινιάστηκε το Μουσείο της Ελιάς των Βουβών, το οποίο προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να γνωρίσουν τα παραδοσιακά εργαλεία και τις μεθόδους της ελαιοκαλλιέργειας. Κλαδιά από το δέντρο χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή στεφάνων που απονεμήθηκαν στους νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004 και του Πεκίνου το 2008.
Στον τομέα του πολιτισμού η Κρήτη διαθέτει ένα ανεκτίμητο και μοναδικό στον κόσμο πλούτο από αρχαιολογικά μνημεία για την ελιά και το ελαιόλαδο από την Μινωική περίοδο μέχρι τον περασμένο αιώνα, τα οποία ο ΣΕΔΗΚ προσπαθεί να αναδείξει σε συνεργασία με την Περιφέρεια και Δήμους.
Ήδη έχουν επισημανθεί και σιγά -σιγά αναπτύσσονται σε όλη την Κρήτη περίπου 80 ελαιοκομικά αξιοθέατα, όπως αρχαιολογικά μνημεία, μνημειακά ελαιόδεντρα, έλαιο-μουσεία της Κρήτης και επισκέψιμα ελαιοτριβεία.
Στο μεταξύ, μεγάλα είναι ακόμα τα περιθώρια για αύξηση των επισκέψιμων ελαιοτριβείων, με τον κ. Μαλανδράκη να κάνει λόγο για περίπου 80 σε όλη την Κρήτη και μόλις 7 στο νομό Χανίων. Η ανάδειξη της Κρήτης σε γαστρονομική περιφέρεια της Ευρώπης για το 2026 εκτιμάται ότι θα βοηθήσει το διεθνές κοινό να ανακαλύψει τον πράσινο χρυσό του νησιού.
Το υπουργείο Τουρισμού έχει καθορίσει τις προδιαγραφές για τις παρεχόμενες υπηρεσίες και τις εγκαταστάσεις των επισκέψιμων ελαιοτριβείων, όπου πλέον υπάρχει και ειδικό σήμα.
Το Σήμα Επισκέψιμου Ελαιοτριβείου πιστοποιεί ότι ένα ελαιοτριβείο παρέχει υπηρεσίες υποδοχής, ξενάγησης, φιλοξενίας και εστίασης γευσιγνωσίας σε χώρους όπου παράγεται ελληνικό ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας. Διασφαλίζει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα.
Η αίτηση χορήγησης του σήματος υποβάλλεται στις Περιφερειακές Υπηρεσίες Τουρισμού του Υπουργείου Τουρισμού.
