Στην κατάσταση που επικρατεί στα κέντρα υποδοχής προσφύγων στα νησιά και στους κινδύνους που ελλοχεύουν από τις δυσχερείς συνθήκες σε αυτά, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Φιλίππο Γκράντι, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην κοινή συνεδρίαση των επιτροπών Εθνικής ‘Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.
Αναλυτικότερα, ο κ. Γκράντι μίλησε για την επίσκεψή του στη Λέσβο, όπου διαπίστωσε ότι οι συνθήκες διαβίωσης είναι ακόμη πιο ανησυχητικές απ’ ό,τι ήταν πριν 4 χρόνια, καθώς, όπως είπε, υπάρχει υπερπληθυσμός στο ΚΥΤ της Μόριας, ανεπαρκείς υπηρεσίες και αύξηση της βίας μεταξύ των ανθρώπων εκεί, γεγονός που επηρεάζει τους νέους και τα πολλά ασυνόδευτα παιδιά. Ο κ. Γκράντι συμφώνησε με τον κ. Κουμουτσάκο, που χαρακτήρισε τις συνθήκες των νησιών «ασφυκτικές» τονίζοντας ότι «πραγματικά είναι πολύ κακές γι΄ αυτούς που βρίσκονται εκεί και παραμένουν σε αυτές τις δομές. Πιέζονται και οι κάτοικοι και συμφωνώ με την ανάλυσή του υπουργού ότι η ανοιχτή διάθεση και η φιλοξενία που τους χαρακτήριζε αλλάζει. Πραγματικά κινδυνεύετε να αντιμετωπίσετε πολύ δραματικές συνέπειες». Γι΄ αυτό το λόγο, ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ, δήλωσε ότι χαιρετίζει τη δέσμευση και την αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις κρίσεις αυτές.
Επιπλέον, ο κ. Γκράντι επισήμανε ότι αποτελεί προτεραιότητα η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στα νησιά. Όσον αφορά τις συζητήσεις που είχε για τους τρόπους με τους οποίους θα διαμορφωθούν τα κέντρα που θέλει να ανοίξει η κυβέρνηση και τον τρόπο των ελέγχων που θέλει να εισάγει, για να γίνεται η καλύτερη διαχείρισή τους, ο κ. Γκράντι κατέστησε σαφές ότι «είναι κατά της κράτησης των αιτούντων άσυλο, αλλά εδώ δεν μιλάμε για κράτηση αλλά για έλεγχο, μιλάμε για μείωση του πληθυσμού μέσω της μετακίνησης περισσότερων στην ηπειρωτική χώρα». Προσέθεσε δε, ότι ενημερώθηκε για την περαιτέρω βελτίωση της διαδικασίας καθορισμού του καθεστώτος του πρόσφυγα ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική. «Αυτό που ζητάμε είναι, εφόσον θα κάνετε πιο αποτελεσματική τη διαδικασία ενισχύοντας και την υπηρεσία του ασύλου, να φροντίσετε όλη αυτή η διαδικασία να συνάδει με το διεθνές δίκαιο όπως έχετε δεσμευθεί», σημείωσε. Ακόμη, αναφέρθηκε στη νέα πρωτοβουλία της κυβέρνησης «Κανένα Παιδί Μόνο», επισημαίνοντας ότι είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι θα δοθεί έμφαση στα ασυνόδευτα παιδιά. «Υπάρχει επείγουσα ανάγκη όσον αφορά τα ασυνόδευτα παιδιά στη χώρα σας. Είναι πέρα από οποιαδήποτε πολιτική. Έχουμε ηθική ευθύνη να εξασφαλίσουμε ότι αυτά τα παιδιά δεν θα βρεθούν στο έλεος κακών ανθρώπων που θα τα εκμεταλλευθούν, θα τα βιάσουν, θα τα χρησιμοποιήσουν για άθλιους σκοπούς. Είναι πολύ ευπρόσδεκτη αυτή η δέσμευσή σας σε αυτό το πεδίο», υπογράμμισε ο κ. Γκράντι.
Σχετικά με τις αιτίες μετακίνησης των πληθυσμών ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κατέστησε σαφές ότι τα αίτια της ανθρώπινης κινητικότητας είναι πιο σύνθετα. Αναφερόμενος στις κρίσεις στο Αφγανιστάν και στη Συρία, τόνισε ότι «στο Αφγανιστάν η σύγκρουση είναι 40ετής χωρίς να έχει δοθεί ουσιαστική λύση, παρότι έχει αλλάξει μορφή στο χρόνο -από τη Σοβιετική εισβολή, στον εμφύλιο, στην επικράτηση των Ταλιμπάν- και τώρα σε μία αναγέννηση της τρομοκρατίας και της βίας, η οποία προκαλεί ταραχές στη χώρα και την κάνει ασταθή και όσον αφορά την πολιτική, αλλά και την ασφάλεια και την οικονομία».
Σχετικά με τη Συρία, επισήμανε ότι «η κατάσταση εξελίχθηκε και η σύγκρουση άλλαξε μορφή, υπό την έννοια ότι η κυβέρνηση ελέγχει μεγαλύτερες περιοχές της χώρας οι οποίες είναι σχετικά σταθερές. Ωστόσο, υπάρχει το Ιντλίμπ στο βορειοδυτικό μέρος που έχει μεγάλη αναταραχή και είναι πεδίο σκληρών συγκρούσεων, ενώ υπάρχει και η ανασφάλεια στα βορειοανατολικά, λόγω της τουρκικής στρατιωτικής δράσης στα σύνορα, τη σχετική απόσυρση των Αμερικανών σε άλλες εισροές που οδήγησε σε περαιτέρω μετακινήσεις της κουρδικής μειονότητας στη Συρία και κάποιους πρόσφυγες στο Βόρειο Ιράκ. Αυτές οι κρίσεις παράγουν εκτοπισμένους πρόσφυγες».
Όσον αφορά τις ροές στη Λέσβο, ο κ. Γκράντι υπογράμμισε ότι «ο αριθμός των αφίξεων είναι κυρίως Αφγανοί και Σύριοι, συμπεριλαμβανομένου των Αφγανών που προέρχονται από το Ιράν, όπου λόγω των κυρώσεων, μεταξύ άλλων η οικονομική κατάσταση γίνεται δύσκολη και πολλοί Αφγανοί πρόσφυγες οι οποίοι φιλοξενούνται σε πολύ αξιοπρεπείς συνθήκες στο Ιράν, αντιμετωπίζουν δυσκολίες και φεύγουν από εκεί. Οι επιπτώσεις και τα αίτια των κινήσεων αυτών είναι πολλά. Αυτές οι δύο εθνικότητες, αυτές οι δύο ομάδες προσφύγων που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων μας ανησυχούν ιδιαίτερα και αποτελούν την πλειοψηφία αυτών που φθάνουν στη Λέσβο».
Ο κ. Γκράντι εξέφρασε τη συνέχεια της υποστήριξης της προσπάθειας που γίνεται σχετικά με το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα. «Δεσμεύομαι σταθερά απέναντί σας να συνεχίσουμε να κινούμαστε όπως και στο παρελθόν. Οι πρόσφυγες είναι ευθύνη της διεθνούς κοινότητας, αυτό θα πρέπει να φανεί συγκεκριμένα με εισφορές. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την κυβέρνηση ώστε να πετύχουμε ουσιαστική συνεισφορά της ΕΕ από τα ευρωπαϊκά προγράμματα», κατέληξε.
