«Μην φοβάστε να μιλήσετε στα παιδιά για τον κορονοϊό» προτρέπει μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ τους γονείς η ψυχολόγος Χρύσα Λεχουρίτη με ειδίκευση στην οικογενειακή θεραπεία και την παιγνιοθεραπεία. «Χρειάζεται να έχουμε κατά νου πως εάν υπάρχει μια κατάσταση κρίσης και αποφεύγουμε να μιλήσουμε εμείς στα παιδιά γι αυτήν, αυτό θα τα κάνει να ανησυχήσουν περισσότερο».
Ωστόσο, σε ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά ήδη εκτίθενται αναπόφευκτα σε αντικρουόμενες πληροφορίες (από το διαδίκτυο, την τηλεόραση, τους φίλους τους) έχει μεγάλη σημασία «ο συναισθηματικός τόνος της συζήτησης», επισημαίνει η κ. Λεχουρίτη. Στόχος της κουβέντας πρέπει να είναι τα παιδιά να αισθανθούν ήρεμα, ενημερωμένα και να λάβουν αξιόπιστες πληροφορίες, διατυπωμένες με τρόπο κατανοητό, ανάλογα προς την ηλικία τους. «Να νιώσουν πως έχουμε μαζί μια διαρκή γραμμή επικοινωνίας» εξηγεί η κ. Λεχουρίτη.
Υπάρχουν πάντως όρια. «Να αποφύγουμε να δώσουμε πάρα πολλές λεπτομέρειες γιατί αυτό μπορεί να τα ανησυχήσει πιο πολύ. Θα ήταν περισσότερο βοηθητικό να απαντήσουμε σε δικές τους ερωτήσεις, καθώς έτσι θα εστιάσουμε στα θέματα που απασχολούν εκείνα περισσότερο» τονίζει η ψυχολόγος. Ειλικρίνεια και σωστή πληροφόρηση είναι οι δύο αρχές που πρέπει να ακολουθήσουν οι γονείς. Κι αν δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε όλα «δεν υπάρχει λόγος να αισθανθούν άσχημα. Σε δεύτερο χρόνο, μπορούν να δώσουν πληρέστερες απαντήσεις στα δύσκολα ερωτήματα». Μια άλλη κρίσιμη παράμετρος είναι «να αποφύγουμε την ενθάρρυνση των τρομακτικών φαντασιώσεων που συνήθως φτιάχνουν σε καταστάσεις φόβου τα παιδιά», σύμφωνα με την κ. Λεχουρίτη.
Η συζήτηση είναι απαραίτητη, οι εντολές, όμως, περιττές. Η λογική «-Πλύνε τα χέρια σου. -Γιατί; -Γιατί έτσι.» δεν λειτουργεί. «Πρέπει να αποφύγουμε την εύκολη παγίδα των υποδείξεων. Εάν τα παιδιά αισθανθούν άνετα με τις απορίες τους, πολύ πιο εύκολα θα ακολουθήσουν τις κατάλληλες οδηγίες για την προστασία τους», υπογραμμίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Λεχουρίτη. «Είναι σημαντικό να καταλάβουν πως η φροντίδα του εαυτού είναι δική μας ευθύνη. Τους εξηγούμε πως το πολύ καλό πλύσιμο των χεριών αποτελεί τον καλύτερο τρόπο προφύλαξης από τον ιό. Για να κρατήσουμε λοιπόν τους εαυτούς μας υγιείς, χρειάζεται να πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι και νερό για 20 δευτερόλεπτα όταν επιστρέφουμε από εξωτερικούς χώρους, μετά το παιχνίδι, προτού φάμε, μετά από βήχα, φτέρνισμα, φύσιμα/άγγιγμα της μύτης ή χρήση του μπάνιου».
Σε δύσκολες περιόδους, η βεβαιότητα της καθημερινής ρουτίνας και της προβλεψιμότητας είναι καθησυχαστική για μικρούς, αλλά και μεγάλους. «Στο βαθμό που είναι εφικτό, είναι αποτελεσματικό το να τηρήσουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα (ώρα φαγητού, παιχνιδιού, ύπνου). Θα είναι πολύ βοηθητικό να δούμε αυτό το διάστημα σαν μια ευκαιρία να κάνουμε πράγματα που αγαπάμε μαζί», καταλήγει η ψυχολόγος κ. Λεχουρίτη.
«Το απαραίτητο μέτρο της αναστολής των μαθημάτων θα οδηγήσει και σε μια παρατεταμένη …χαλάρωση» σχολιάζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η δασκάλα του δεύτερου Δημοτικού Σχολείου Πεντέλης, Χριστίνα Σούφη, συμπληρώνοντας ότι «ωστόσο, η περίοδος αυτή μπορεί τουλάχιστον να είναι δημιουργική με άλλους τρόπους».
«Υπάρχει ο κίνδυνος πολλά παιδιά να βουλιάξουν μέσα στις οθόνες των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, οπότε οι γονείς θα πρέπει να αναζητήσουν δραστηριότητες για την πνευματική τους άσκηση, αλλά και δραστηριότητες που θα τους συνδέσουν συναισθηματικά, σε αυτή την δύσκολη περίοδο», σχολιάζει η κ. Σούφη.
Η επανάληψη των σχολικών μαθημάτων και εργασιών δεν είναι κακή, αλλά δε χρειάζεται πίεση. Αν πάντως οι γονείς χρειάζονται εργαλεία για την εξάσκηση των μαθητών, υπάρχει κατάλληλο λογισμικό για όλες τις τάξεις του δημοτικού που διατίθεται στο διαδίκτυο από το υπουργείο Παιδείας: https://bit.ly/2U5YwXg
«Μια πρόκληση θα κρατήσει τα παιδιά σε εγρήγορση. Για παράδειγμα η ανάγνωση μιας σειράς βιβλίων, όπως τα βιβλία Χάρυ Πότερ. Επίσης, οι γονείς μπορούν να εισάγουν τα παιδιά στα δικά τους αγαπημένα αναγνώσματα, από όταν βρίσκονταν στην ίδια ηλικία: Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 Ημέρες, Τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ κ.ο.κ. Να δημιουργήσουν δηλαδή μια συναισθηματική γέφυρα με κάτι από το δικό τους παρελθόν» προτείνει η δασκάλα της Β’ Δημοτικού. Για όσους δεν ενθουσιάζονται με το διάβασμα, υπάρχει ο «Μικρός Αναγνώστης», μια ιστοσελίδα, από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, μέσα από την οποία το παιδί μπορεί να ακούσει και να ξεφυλλίσει το παραμύθι ηλεκτρονικά (www.mikrosanagnostis.gr).
«Όμως και οι ταινίες είναι ένα παράθυρο στην δική μας παιδική ψυχή. Κλασικές ταινίες όπως Ε.Τ., Μαίρη Πόπινς, Η Μελωδία της Ευτυχίας ή οτιδήποτε άλλο αγάπησαν οι γονείς ως παιδιά και έφηβοι μπορεί να λειτουργήσει σαν οικογενειακή δραστηριότητα. Σημασία έχει το πλαίσιο που χτίζουμε με τα παιδιά» εξηγεί η κ. Σιούφη.
Το ξεκαθάρισμα στο δωμάτιο από βιβλία και παιχνίδια (τα οποία μπορείτε να δωρίσετε στο σχολείο των παιδιών), ο στολισμός της άνοιξης και του Πάσχα -κάπως νωρίς-, για το δωμάτιο ή ολόκληρο το σπίτι, μπορούν να προσφέρουν διεξόδους. Και μην ξεχνάμε τα επιτραπέζια παιχνίδια: Τζέγκα, Φιδάκι, Ζωγραφομαχίες, Ταμπού, Τρίβιαλ για παιδιά.
«Οι γονείς έχουν στα χέρια τους ένα μαγικό εργαλείο, αν θέλουν να δώσουν στα παιδιά καινούργια ερεθίσματα: την μουσική!» λέει στοπ ΑΠΕ-ΜΠΕ η μουσικός και υπεύθυνη του τμήματος μουσικοθεραπείας της ΕΛΕΠΑΠ Αθηνών, Πόλα Νομικού. «Να ακούσουν μουσική και να την ζωγραφίσουν, να μιλήσουν για τα συναισθήματα που τους προκαλεί, να αναγνωρίσουν τα όργανα που άκουσαν, να αναζητήσουν τις προτιμήσεις τους ώστε να γνωρίσουν καλύτερα τους εαυτούς τους», συνεχίζει η κ. Νομικού.
Υπάρχουν βέβαια και εύκολα μουσικά παιχνίδια για το σπίτι. «Η κατασκευή μουσικών παιχνιδιών από καθημερινά αντικείμενα είναι μια αναζωογονητική δραστηριότητα. Ένα ρολό χαρτιού μετατρέπεται στο όργανο της βροχής, αν βάλεις ρύζι στον κύλινδρο και σφραγίσεις τις δύο πλευρές του με χαρτί. Οι γονείς μπορούν να βρουν τέτοιες ιδέες στο διαδίκτυο» εξηγεί η μουσικοθεραπεύτρια, η οποία επίσης προτείνει μουσικοκινητικές ασκήσεις: «Πιάστε γύρω γύρω ένα πανί, π.χ. ένα μικρό τραπεζομάντηλο, στο κέντρο του οποίου τοποθετείστε ένα φουσκωμένο μπαλόνι ή μια ελαφριά μπάλα. Προσπαθήστε να χορέψετε όλοι μαζί στα αγαπημένα σας τραγούδια, χωρίς να πέσει το μπαλόνι. Θα εκπλαγείτε από τις ηλικίες που απολαμβάνουν αυτό το παιχνίδι. Ο χορός του μπαλονιού χτίζει μια σχέση συνεργασίας, εμπιστοσύνης και αλληλεγγύης, όπως ακριβώς αυτή που χρειαζόμαστε αυτή την περίοδο» καταλήγει η κ. Νομικού.
Σοφία Μανδηλαρά
