Στην κορυφή της κατάταξης της πανευρωπαϊκής οργάνωσης ILGA Europe, που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των Λεσβιών, Ομοφυλόφιλων, Αμφί, Τρανς, Κουίρ και Ίντερσεξ (ΛΟΑΤΚΙ), αξιολογώντας την «πρόοδο» στη νομική προστασία των δικαιωμάτων τους σε χώρες της Ευρώπης, βρέθηκε η Ελλάδα, όπως καταγράφεται από τον οργανισμό Έρευνας και Ανάλυσης «Διανέοσις».
Στην πολυσέλιδη μελέτη διαπιστώνεται πως «αν και η θέση της Ελλάδας εκτοξεύθηκε λίγο μετά την ψήφιση του νόμου για την ισότητα στον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια, η συγκεκριμένη “διάκριση” είναι αποτέλεσμα ενός συνόλου παραγόντων και συνθηκών που προέκυψαν κυρίως από το 2014 και μετά».
Η έρευνα εισάγει «μια ολιστική προσέγγιση στις ΛΟΑΤΚΙ+ νομικές εξελίξεις στην Ελλάδα και σε επιλεγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συλλέγοντας και αναλύοντας ένα εύρος πηγών», αποδεικνύοντας πως η ΛΟΑΤΚΙ+ νομική αλλαγή στην Ελλάδα είναι ένα κράμα πολιτικών, οικονομικών, πολιτισμικών, κοινωνικών και νομικών διεργασιών.
Οι προσπάθειες για την νομική αλλαγή στην Ελλάδα ξεκίνησαν επίσημα το 2014 και κορυφώθηκαν τα τελευταία χρόνια με μια σειρά μεταρρυθμίσεων. Στην έρευνα επισημαίνεται πως υπήρξε οικονομική και πολιτική σταθερότητα, αλλά και πολιτική βούληση προκειμένου να επιτευχθούν οι νομικές αλλαγές.
Ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας είναι πως «τα στοιχεία που προέκυψαν από τις κοινωνιολογικές μελέτες σχετικά με την κοινή γνώμη δείχνουν ότι οι “τάσεις” στην κοινωνία είναι ρευστές».
Η Ελλάδα, στις 15 Φεβρουαρίου 2024, έγινε η 16η χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αναγνώρισε την ισότητα στον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια. Σημαντικές νομικές εξελίξεις, όπως η ψήφιση του αντιρατσιστικού νόμου του 2014, αποτέλεσαν καθοριστικούς σταθμούς στη διαδικασία αυτή.
Η επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια το 2008 και οι γάμοι στην Τήλο, που σήμαναν την αρχή της νομικής αλλαγής στην Ελλάδα, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα της προόδου που έχει σημειωθεί.
Η έρευνα αναλύει επίσης τις διακρίσεις στην εργασία και την απασχόληση, καθώς και την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, επισημαίνοντας τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί τα τελευταία χρόνια.
Η απαγόρευση ιατρικών πράξεων σε ίντερσεξ παιδιά το 2022, καθώς και η ισότητα στον γάμο για τα ομόφυλα ζευγάρια το 2024, αποτελούν σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της ισότητας των δικαιωμάτων.
Η παρούσα μελέτη επαληθεύει ότι ο ρόλος της ΕΕ και του Συμβουλίου της Ευρώπης ήταν καθοριστικός για την επίτευξη της ΛΟΑΤΚΙ+ νομικής αλλαγής στην Ελλάδα, καθώς οι μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
